Kirkjuritið - 01.02.1962, Blaðsíða 41
KIRKJURITIÐ 87
Nazarenus Rex Judeorum — Jesús frá Nazaret konungur
Gyðinga.
Þannig gegnir liökullinn enn sínu upphaflega lilutverki að
varðveita og ininna á mynd, nafn og helgi sjálfs Guðs.
Biskupakápan eða kórkápan er sérstök viðhafnargerð af
hökli og eins í aðalatriðum, en liefur háan kraga upp á
hnakka biskupsins, sem í henni er liverju sinni.
Hún minnir því fremur en hökull á þann uppruna, að liiin
sé í fvrstunni sniðin eftir riddarakápu, sem Rómverjar notuðu
og nefndu pænula, og hafði áfasta liettu, sem síðar var gjörð
að þessum skrautlega gullbaldýraða standkraga biskupskáp-
unnar. Biskupskápur eru og oft í fleiri litum en lielgilitum,
geta verið grænar og skrevttar dýrmætum skjöldum bæði á
baki og brjósti.
Frægust slíkra kórkápna og sú eina, sem vel liefur varðveizt
hér, er kápa Jóns biskups Arasonar á Hólum, sem varðveitt
er í fomminjasafni Islands. Er lireinasta undur, live miklu
varð fyrir komið af skrauti og listiðnaði á slíkt helgiklæði.
Um langan aldur lá þessi helgiklæðaiðnaður í dvala hér á
landi, en á þessari öld hefur áhugi og skilningur á þessari
forkunnarfögru listgrein vaknað og dafnað vel. Má þar nefna
frú Unni Ólafsdóttur sem brautryðjanda, en frú Sigrún Jóns-
dóttir liefur einnig lært þessa listiðn og lagt rækt við hana á
síðustu árum. Þvrfti að glæða sem bezt skilning almennings
a gildi þessara helgiklæða, táknmáli þeirra, álirifum og þeirri
rnenningu, sem þau sýna bæði í h'fi og list.
Fá listaverk munu vera nær hjartslætti og liita Jieirra til-
finninga, sem lyfta þjóðum hæst og göfga þær mest.
Heill þeim listamönnum og konum, sem setja gáfum sínum,
bugsjónum og handsnilli það takmark að auðga hinar nýju
og gömlu kirkjur íslands með nýjum messuklæðum, sem á
myndmáli nútímans túlka hinar fornu og sígildu en um leið
heilögu og fögm erfðir kirkjunnar, tákn hennar og dýrð.
Gleymdu því ekki að virð'a sjálfan þig vel, þá mun mönnum líka lœr-
°st að bera virðingu fyrir þér. — Mazarin.