Kirkjuritið - 01.05.1962, Blaðsíða 34

176
KIRKJURITIÐ
ef vift’ freistum þess, að renna augum yfir bókmenntasögu þess
árabils, sem saga þín spannar, mundi hún trauðla gefa tilefni
til ófremda. Einhversstaðar bef ég lesið, að við íslendingar sé-
um ein fremsta bókmennta])jóð linattarins, ef miðað er við
bókamagn okkar, og að sjálfsögðu liöfð bin sígilda böfðatölu-
regla til vitnisburðar. Og við leggjum geysivinnu í að kenna
okkur sjálfum — þ. e. þjóðinni — að lesa, að njóta þess, sem
bókmenntirnar bafa fram að bjóða. Þó gerist slík saga. En
liversu mun þá um liið visna tréð fyrst svo er um liið græna?
Og Iiversu mun um þann bóp manna, sem þessi maður Iiefur
gerst leiðtogi fyrir, — kennt að lesa?
Mér sýnist þii lýsa þarna alvarlegri sök á bendur — en
bverjum? Er það leiðtoginn sem þú lýsir þarna? Eða ertu
þarna að lýsa sök á hendur Jtjóðfélaginu þjóðarinnar í
heild? Það skiftir nokkru máli. Þú segir: „Hitt er ekki óbugs-
andi, að skólakerfinu sé svona varið, að bvorki kennurum né
nemendum sé fært, né þeir bafi sterka löngun til að lesa nokk-
uð utan bjá“. Þetta er rétt, það sem það nær. En sagan er ekki
nema bálfsögð með þessu. Það er ekki rétt að gera ráð fyrir
að skólakerfið, og þá að sjálfsögðu ])ar með talið forustulið
þess, sé eitthvert ríki í ríkinu. Ef það hefur í beibl litla við-
leitni til slíkrar leitar, mun það tæplega anna þess einua. Þar
mun fleira koma til, enda er það svo.
Allir, sem einbvern tíma hafa tekið sér bók í liönd til þess
að njóta hennar, vita, að bennar verður ekki notið nema í
kvrrð. En hversu gengur að eignast bana? Allt virðist vinna
gegn því, að nokkur fái liennar notið. Jafnvel kirkjan, sem
um aldir hefur predikað kyrrð, sem böfuðnauðsyn helgiat-
bafna, ber nú þá kröfu svo greij)ilega fyrir borð, að bún —
ekki einu sinni leyfir, heldur lætur litvarpið flytja messur
sínar á þeim tíma, sem engu beimili er fært að blýða á þær í
kyrrð. Þið prestarnir vitið það vel, að liver einasta liúsmóðir,
sem annars hefur á herðum sér önn síns beimilis, þarf einmitt
að inna af böndum eina þeirra, og liana fyrirferðarmikla, með-
an þið flytjið þjóðinni messurnar. Húsmæðumar eru því dæmd-
ar af daglegri nauðsvn og viðurkenndum þjóðbáttum, til að
leika undir messnna á katla og könnur, jrntta og pönnur, og
er ymur þeirra alls óskildur belgibaldi og bátíðleik, og þó
með fullri virðingu fyrir erindum búsmæðranna. M. ö. o.: