Kirkjuritið - 01.06.1963, Blaðsíða 14
252
KIRKJURITIÐ
sem liann hefur andlega þörf fyrir í lífinu. Og í þeim hugs-
unarhætti, sem á upptök sín í lotningu fyrir lífinu er að
finna endurnýjun frumlægrar liugsunar. Þá mun sá straurn-
ur, sem lengi liefur fólginn verið í djúpinu, koma upp á yfir-
liorðið.
Sú trú, að frumlæg hugsun stefni nú að aukinni viður-
kenningu á gildi lífsins og veraldarinnar, en að því liefur liún
Jiingað til unnið með litlum árangri, sú trú er engin sjálf-
blekking. Hún er nátengd þeirri staðreynd, að liugsunin er
nú orðin raunliæf.
Aður var litið á þennan lieim sem atburðarás einvörðungu.
Hin einu andlegu tengsl mannsins við þá atburðarás voru
fólgin í viðurkenning þess að vera lienni Iiáður. Afstaða lians
til hennar var undirgefnin. Slík lieimsskoðun útilokaði, að
starfsemi hans liefði nokkurn sjálfstæðan tilgang. Það gefur
auga Jeið, að ekki er unnt fyrir manninn, að ráðast í þjón-
ustu þeirrar atburðarásar, sem liann er gjörsamlega ofurseld-
ur. Hér er manninum því lokuð leið bæði að sviði liins sið-
ferðilega og einnig til aukinnar viðurkenningar á lífsgildinu.
Þegar svo er komið, reynir mannleg liugsun, og þó árang-
urslaust, að finna einliverja skynsamlega skýringu á þeirri
veröld, sem frumlægri liugsun liefur reynzt ofurefli að fást
við sökum þess, að lieimsmyndin sjálf var svo ófullkomin og
Jífi sneydd. Þessi liugsanaviðleitni var einna svipuðust fljóti,
sem á Jeið sinni til sjávar rekst á háan fjallgarð. Yatnið
Jeitar sér að farvegi eftir óteJjandi krókaleiðum, en tekst
ekki. Það finnur aðeins nýja og nýja Jokaða dali til þess að
fylla. Það er ekki fyrr en mörgum öldum seinna, að þessu
safni vatnanna tekst að fá framrás.
Veröldin er meira en viðhurðarásin tóm. I lienni er líf, og
að svo miklu leyti sem mér tekst að komast í snertingu við
þetta Jíf, er ég þar ekki aðeins liJutlaus áliorfandi, Iieldur
þátttakandi. Með því að ganga í þjónustu þessa lífs, sein
starfandi einstaklingur, öðlast heimurinn tilgang og takmark
í augum mínum.
En jafn augljóst og einfalt sem jietta er, jiegar jiað liefur
verið gert, að skifta á liinni dauðu heimsskoðun og jieirri
raunverulegu lífsfrjóu veröld, þurfti eigi að síður til þess
aldalanga þróun. Eins og grunnberg fjalls, sem rís úr liafi