Kirkjuritið - 01.12.1963, Side 23

KIRKJURITIÐ 453
En á bls. 167 í sömu bók kveður að því, er virðist nokkuð við
annan tón livað Þorstein snertir. Þar segir svo frá:
„Þorsteinn liafði nær lokið seinni liluta Eiðsins fáeinum vik-
um fyrir andlát sitt, og átti hann að koma út um jólaleytið 1914.
En ekkja skáldsins segir svo frá, að einhverja fyrstu nóttina í
september það ár hafi bann dreymt Ragnlieiði. Sá draumur
var slíkur, að eftir það þótti honum seinni ldutinn að litlu liaf-
andi — tók hann og brenndi. Bjóst liann þegar til að yrkja
liann að nýju og skipaði efninu þegar niður í liuga sér á þess-
ari sömu nóttu. Það áttu að verða 18 kvæði. En dauðinn tók í
taumana; kvæðin brenndu voru aðeins launuð einu mansöngs-
broti.
.... Þær geta verið stundirnar, að manni þyki Árnasafn
hafa brunnið oftar en árið 1728. Það er léttbærara að bugsa til
þeirra ljóða, sem aldrei voru ort en hinna, sem voru kveðin
fyrst og síðan brennd“.
Er það ekki hatramleg kuldhæðni, ef maður, sem ekki
trúði á neitt framhaldslíf og þá eflaust því síður á nokkrar
vitranir, hefur, sakir draums, sem bann að því er virðist lilýtur
að hafa álitið að stafaði frá látnum mönnum — (hverjir aðrir
gátu vitrað lionum að seinni hluti Eiðsins væri byggður á mis-
skilningi?) — liefur eyðilagt óbætanlegt listaverk?
Sannleikurinn mun sá, að Þorsteinn var hvorki „rétttrúað-
ur“ né trúlaus. Þess vegna er brenna Eiðsins skiljanleg og varp-
ar jafnvel bjarma á skáldið, sem livað fagurlegast liefur lýst
fylgd sinni við sannleikann.
Nýmæli
Ekki alls fyrir löngu var ég á fundi, þar sem uin 30 menn
úr ýmsum stéttum voru saman komnir. Var ég beðinn að flytja
þar um það bil hálftíma erindi. Ég færðist undan því m. a. fyrir
þá sök að ég taldi að flestir væru ofmettaðir af ræðum og fyrir-
lestrum nú á dögum. En ég bauðst til að leitast við að svara
þeim spurningum um kristindóm og kirkju, sem einhverjir
kynnu að vilja leggja fyrir mig, svo fremi að mér væri það
fært.