Alþýðublaðið - 12.05.1923, Page 1

GefiO út af Alþýdnflokkniim
1923
Laugardaginn 12. máí.
105. tölublád.
’Lefkféiagr Reykjavikup.
Æfintýri á gðngufðr
verður leikið annað kvöld kl. 8. — Aðgöngu-
miðar seldir á laugardag frá kl. 4—7 og á
sunnudag frá kl. 10 — 12 og eftir kl. 2.
Aí Ieiksloknm.
20 og 14 J>ingmenn „finna ebki
ástæðu“ til vantrausts.
Stjórnar an dstæ ðin gar
að eins 5.
Þingsályktunartillaga sú um
vantraust á stjórninni, er Eiríkur
Einarsson flutti í sameinuðu þingi,
hljóðaði svo:
»Alþingi ályktar að iýsá yfir
vantrausti á stjórn þeirri, er nú
fer með völd í lándinu.í
Á árdegisfundi í sámeinuðu
þingi í gær var samþykt að hafa
eina umræðu um tiilöguna, og
fór sú u nræða fram í gærkveldi.
Ólíkt því, sem vant er, þegar
vantrauststillaga er á ferðinni,
voru umræður fremur .daufar.
Flutningsmaður mælti með sam-
þykt tlllögunnar og áyítaði
stjórnina, að vísu fremur iinlega,
og í annan stað kvað haíin
þingræðislega nauðsyu að fá að
vita, hvort stjórnin hefði meiri
hluta við að styðjast. Þorleifur
Jónsson skaut skiidi fyrir stjórn
ina með svo hijóðandt rökstuddri
dagskrá:
»Með því að Alþingi hefir nú
staðið nærfelt 3 mánuði, þihg-
lausnir ákveðnar og kosningar
fytir dytum, finnur þingið ekki
ástæðu til að afgreiða þessá
tiilcgu og tekur því fyrir næsta
mál á dtgskrá.c
Þótt rökstuðning þessarar dag-
skrár væri nokkuð tímabundin
og sámhengið ekki sem ijósast
miili ástæðu og athafnar, þá
mæiti .flutningsmáður með því
að samþykkja hana. Mun þessi
dagskrá og hafa verið borin fram
af stuðníngsflokkum stjórnarinn-
ar, Framsóknar- og Sjálfstæðis-
flokkur.um. Áf hálfu hins eig-
iniega aítu-haid-iiok-í 5, hvíta
bandalagsius eða hvt si það nú
neitir, talaði Magnús Gaðmunds-
son, og varð ekki betur heyrt
en hann verði stjórnina, enda
kvaðst hann ekki myndu greiða
atkvæði með vantrausti né he'd-
ur dagskránni. Forsætisráðherra
hélt uppi vörnum fyrir stjórnina,
og lýsti hann yfir því, að hann
teidi dagskrána fulla trygging
þess, að þingræðið varðveittist,
þ. e. að hann liti á hana sem
traustsyfirlýsingu.
Að lokinni uroræðu var dag-
skráin borin undir atkvæði að
viðhöfðu nafnakalli og samþykt
með 20 atkvæðum gegn 5; 14
greiddu ekki átkvæði fyrir utan
íorsætisráðherra, og 2 voru ekki
viðstaddir. Já sögðu: Einar Árna-
son, Guðm Gtlðfinnsson, Guðm.
Ólafsson, Gunnar ■ Sigurðsson,
Hjöttur Snorrason, Ingólfur
Bjarnason, Jónas Jónsson, Karl
Einarsson, Lárus Helgason, Pétur
*t>órðárson, Sigurður Jónsson,
Stefán Stefánsson, Sveinn Ólafs-
son, Þori. Guðmundsson, Þorl.
Jónsson, Þorst. M. Jónsson,
Magnús Kristjánsson, Benedikt
Sveinsson, Bjarni frá Vogi og
Björn Hallsson. Nei sögðu: Ei-
ríkur Einarsson, Jakob Mölier,
Jón Baldvinsson, Magnús Jóns-
son og Magnús Pétursson. Þeir,
sem ekki greiddu atkvæði, voru:
Einar Þorgilsson, Halldór Steins-
son, Ingibj. H. Bjarnason, Jóh.
Jóhannesson, Jón Auðunn Jóns-
son, Jón Magnússon, Jón Sigurðs-
son, Jón Þorláksson, Mágnús
Guðmundsson, Ólafur Proppé,
Pétur Ottesen, Sig. H. Kvaran,
Þórarinn Jónsion og Björn
K' istjónsson. Fjarstaddir voru
Sú þriðja hefir farið sigurför um
allan heim. Söguútgáfan, Reykjavíko
Sigurður Stefánsson og Hákon
Kristófersson.
Niðurstaðan af þessari ein-
kennilegu Iiðskönnun í þinginu
er þá sú, að að eins 5 þingmenn
eru með því að lýsá yfir van-
trausti á stjórninni; 20 þingmenn
»finna ekki ástæðu< til yantrausts
og 14 taka sér sömu aðstöðu
se.m sjilfur forsætisráðherrann,
sem nærri má geta hvort ekki
treystir stjórninni, enda hefir
s'jórnin bersýnilega tekið áðferð
þeirra sem vitni um traust, þar
sem hún sagði ekki af sér, þótt
sumir þeirra, er með d tgskráuni
voru, svo sem t. d. Magnús
Kristjánsson, lýstu yfir því, að í
því fælist ekki neitt traust af
' sinni hálfu.
En hvað sem öðru líður, hve
miklu sem tapað er fyrir ýmsa
við þessa meðferð á þingræðinu,
er eitt unnið: Með henni er í
tveim dráttum dregin upp skýr-
asta myndin, sem völ er á, af
stjómarfarinu í landinu, og þessir
drættir eru: vesalt þing og lítilr
þæg stjórn. ,
Þrátt fyrir alt verður þessi
óviljandi einkenning líklegamesta
afreksverkið, sem eftir þingið
liggur, og því er svo ítarlega
frá þessu sagt hér.
»Fátt er svo ilt, at einugi dugi,<
rætist nú á þinginu, og er það
þó betra en ekkert.
i-