Kirkjuritið - 01.04.1971, Blaðsíða 34
tíma var hið síðasta stig trúfrœðsl-
unar lengt í sex vikur. Þessi endur-
skipulagning ótti að tryggja betri
þátttöku allra, en í þessari lengingu
reynslutímans fólst einnig lenging
föstunnar, sem honum tilheyrði. Á
sunnudögum var ekki fastað. Sunnu-
dagar tilheyra ekki föstunni og svo
er enn. Virkir dagar og föstudagar
urðu nú 36 og nefndu sumir þennan
tíma tíund árs, sem helguð er Guði.
Staðfesta kristinna manna var
einkenni trúar þeirra. Þeir þurftu
þessarar staðfestu við í fjandsam-
legu umhverfi og þeir lögðu sig alla
fram um það, að trú þeirra yrði ekki
fyrir lasti vegna veiklyndis og hálf-
velgju. Konstantin mikli, keisari leyfði
kristna trú í ríki sinu með Milano-
tilskipuninni svonefndu árið 313.
Ekki var það eingöngu, að hann
leyfði kristna trú, heldur veitti hann
kristnum mönnum forréttindi. Þetta
varð til þess, að mjög slaknaði á at-
huga öllum.
Menn gerðust kristnir, margir af
hagsýnisástœðum og að nafninu til,
því að trúnemarnir töldust kristnir
meðal almennings, þótt aldrei vœru
þeir, margir hverjir, kjörnir til skírn-
ar og stóðu svo á trúnemastigi alla
œvi, þar til dauðinn fór að, þá voru
sumir skírðir. Þannig var um Konst-
antín keisara sjálfan.
Á þessum tíma, og við þessar að-
stœður, var enn lögð mikil rœkt við
trúfrœðsluna.
Svo var það á 7. öld að fastan
var enn lengd um 4 daga og varð
nú 40 daga fasta. Var þá vitnað til
föstu frelsarans í eyðimörk. Fastan
hófst því á miðvikudegi þeim, sem
nefnist öskudagur og stendur enn.
Hér við bœttist og það, að fastan
varð skyldugur tími til trúariðkunar
og sjálfsaga allra kristinna manna.
Þessi tími var sameiginlegt átak
allrar kirkjunnar frá biskupi til þess,
sem var að nema frœðin, átak til að
lifa svo þennan tíma, að kristnum
mönnum hcefði. En er hér var komið
sögu hefir fullorðnum trúnemurn
fœkkað mjög, svo að þessi siðasti
reynslutími þeirra fyrir skírn fœr nú
á sig það einkenni að verða iðrunar-
og yfirbótartími, trúarlegur endur-
hœfingar- og undirbúningstími hinn-
ar miklu hátíðar, páskanna. Það var
einkar nauðsynlegt fyrir hið kristna
samfélag að hafa slíkan endurhœf-
ingartíma, einkum þegar allur þorri
manna var kristinn orðinn og mjög
margir að nafninu til. Þessi árlegi
tími sjálfsaga minnti hina kœringar-
lausu nafnkristnu menn, jafnt sem
hina einlœgu trúuðu menn, á höfuð-
kröfu kristinna lífshátta, sem Páll
postuli hafði á sínum tíma kunngjört
söfnuðinum í Róm með þessum orð-
um: „Hegðið yður ekki eftir öld þess-
ari, heldur takið háttaskipti með end-
urnýjungu hugarfarsins.
í Vesturkirkjunni, og þá einnig vor
á meðal, hefst langafastan á ösku-
dag. í Austurkirkjunni er einnig 40
daga fasta, en þar er hvorki fastað
á laugardögum né sunnudögum, svo
að föstutíminn þar varð 8 vikna tími-
Þessi lengri undirbúningstími hafði
þau áhrif á Vesturkirkjuna, að enn
var bœtt við, svo að úr varð nokkurs
konar forfasta, sem með lönguföstu
nefnist niuvikna fasta. Forfastan vat
ekki eins ströng.