Kirkjuritið - 01.12.1978, Síða 30
þessa sögu alla. Nokkrir Gyðingar
hlutu þó skjól hér á landi í hörm-
ungum stríðsins, svo er Guði fyrir að
þakka. Ekki er annað vitað en gott
hafi leitt af búsetu þeirra hér. Á sautj-
ándu öld herma sagnir frá kaup-
manni á Hofsósi, er verið hafði Gyð-
ingur, en látið skírast til kristinnar
trúar. Ekki kann ég glögg skil á sögu
þessa manns, en þar kynni að vera
glöggt dæmi manns, erfreistazt hefði
til að kaupa sér almenn mannréttindi
og atvinnurétt með trúskiptum.
En nú hefur verið stofnað félag á
íslandi, er nefnist „Samtök um
kristna boðun meðal Gyðinga". í fá-
orðum lögum þess segir svo m. a.:
„Tilgangur félagsins er að gera
kristnum mönnum Ijósa skuld þeirra
við Gyðinga og að styrkja kristna
boðun meðal þeirra." - Ennfremur
segir þar, að félagið sé byggt á grunni
Heilagrar ritningar og játningarritum
evengelísk-lútherskrar kirkju. í fé-
laginu eru nú um 20 manns. Þeir, er
því geta við komið, koma saman svo
sem einu sinni í mánuði til að styrkja
sig í áformi og verki. Þeir leggja þá
eitthvað af mörkum eftir efnum, ef
unnt er. Félagsgjöld eru engin. Þá
hafa félagar einnig ákveðið að
minnast Gyðinga sérstaklega á
mánudögum, er þeir geta því við
komið.
Hver er skuld kristinna manna við
Gyðinga?
Því er erfitt að svara í fáum orðum. í
fyrsta lagi er þó það í huga haft, sem
Nýja testamentið kennir, að vérfeng-
um hjálpræði vort fyrir meðalgöngu
Gyðinga. „Hjálpræðið kemur frá
Gyðingum," sagði Jesús sjálfur við
268
samversku konuna. (Jóh. 4,22). Þeirra
varsonarkosningin, sagði Páll postuli-
dýrðin, sáttmálarnir, helgihaldið og
fyrirheitin. Feðurnir voru feður þeirra
„og af þeim er Kristur kominn." (Róm-
9, 4.-5.). Þeir eru hinar náttúrlegu
greinar en ekki vér. Páll ræðir og um
þessa skuld í 15. kafla Rómverjabréfs-
ins. Heiðingjarnir eru í skuld við hina
heilögu í Jerúsalem, því að fyrst heið-
ingjarnir hafa fengið hlutdeild í and-
legum gæðum þeirra, þá er þeim og
skylt að fulltingja þeim í líkarnlegum
efnum.“ (Róm. 15, 27). Hvað hefði
hann þá sagt um hin andlegu efni?
Of mjög hefur það sljóvgazt fyrir
kristnum mönnum, að allt hið bezta
tókum vér í arf frá Gyðingum. Heilaga
ritningu alla, tilbeiðsluhætti vora og
guðsdýrkun, - trú vora, sjálfan Drott-
in vorn, - fyrir vitnisburð gyðingbor-
inna manna. En þær aldir, sem vér og
forfeður vorir hafa notið þessa, hefur
mikill hluti hinnar fornu þjóðar Guðs
lifað í myrkrinu fyrir utan.
í öðru lagi er meira en mál, að vér
gerum oss grein annarrar skuldar. Þar
er allt það, sem vér tókum í arf af for-
dómum og mannlegri speki og hleyp1'
dómum allt frá dögum Krists,
Chrysostomusar, Ágústíns og Lúthers.
Þar var það sæði, sem af spratt hatrio
og fyrirlitningin, - já, ofsóknirnar,
einnig Gyðingaofsóknir nazista. Pv_'
verður ekki á móti mælt, að kirkjan a
þar stóra skuld. - Og erum vér ekk'
skyldir til, íslendingar, að axla hana
með öðrum bræðrum?
Greidd verður hún ekki nema me
fyrirgefningu Guðs, - en beiðnina um
fyrirgefningu skuldum vér einnig og
viðleitnina að bæta fyrir brotið.