Handbók fyrir hvern mann - 01.01.1904, Blaðsíða 21
19
mælist öl, mjöl, smjör, olía, lýsi, tólg, kjöt
íiskur, sápa o. f 1. Brennivínstunna er 12o
pottar = 38/4 fet. Eftir henni er mælt brennivín og
tjara. Síldarlunna er 12o pottar = 3!/2 fet.3
Tunna af smjöri og annari feiti á að vega
224 fö.
Talmál. I gross er 144 einingar eða 12 tylftir
(dusin) á 12 einingar. Stórt hundrað er 12o ein-
ingar.
1 balli pappírs er lo rís á 2o bækur. I bók af prent-
pappír er 25 arkir. Ein bók af skrifpappír er 24 arkir
1 leg er 6 arkir.
Hrins:mál. Hring er skift í 36o gráður eða stig
°), á 6o mínútur ('), á 6o sekúndur (”), hring er
einnig skift í 32 stryk, 1» á jafndægrahring er 14,751.
míla á lengd.
Loftbyngrd (eða loflþrýsting) er mæld með
loftvog (Barometer). Á henni er jmmlungakvarði eða
centimetra kvarði, en kvikasilfurshæðin eða vísirinn
sýnir á kvarðanum, hve há sú kvikasilfurssúla er, scm
er jafnþung jafngildri loftssúlu frá mælirnum og upp-
úr. Meðal loftþrýsting er talin 29” eða 76 centi-
metrar, sem verður nálægt 2ooo pd. á hvert Q fet,
Loftraki er mældur í gráðum o —loo tneð loft-
rakamæli (Hygrometer). Mestur raki í lofti er loo°.
Hiti er mældur í gráðum (°). Algengastur hita-
mælir er Celsius (C), sýnir hann frostmark (vatn tneð
ísmulningi eða krap) við o° en suðuhita við looo°