Jörð - 01.02.1940, Page 20

manninum vœri líklega réttast
aÖ sleppa).
Segjum við ekki viÖ hvert
hátíðlegt tækifæri, að það sé
menning vor að fornu og
nýju, bókmenntir, listir og vís-
indi, alþýðumenntun vor, skyr
semi og gott siðferði, eða að
minnsta kosti stórglæpaleysi, sem
gefi þjóðinni tilverurétt í heim-
inum, skapi henni virðingu út á
við, sé landvörn hennar?
Er ekki viljans, hjartans og
vitsins menning æðsta tak-
mark hverrar þjóðar til handa
einstaklingum sínum — og ekki
einungis neyðarúrræði þeirr-
ar smáþjóðar, sem gæti ekki
sett sér annað verra takmark,
þótt hún vildi ? — Auðvitað
yrðum við sama menningar-
þjóðin, þótt við værum þúsund-
faldaðir að höfðatölu, nema hvað
allt væri þá í stærri stíl.
EN HVAÐ sem þessu líð-
ur, hlýtur það að vera
sæmilega augljóst, að eins
og högum okkar nú er hátt-
að, ættum við að finna til
sérstakrar ábyrgðar gagnvart
þessari dý-rmsetu menningu, sem
er okkar her og floti, okkar
Maginot-lína og loftvarnir. Eng-
in þjóð í veröldinni ætti að
leggja meiri stund á að þaul-
rækta hvern einstakling, ekki
meira en við höfum af þeim. Þvi
að öllum utanríkismálum sleppt-
um, er þetta takmark í sjálfu
sér, ekki einungis vegna þess, að
18
hver einstaklingur er einstakt
verðmæti, sem hefur ekki verið
til og verður ekki aftur til, á
heilagan rétt til gæfu og þroska.
— heldur líka vegna þjóðlífsins,
þar sem verkefnin eru svo mik-
il, að hverja hönd þarf að nýta
sem bezt, — vegna sambúðarinn-
ar meðal þessara fáu sálna, sem
andlega séð eru í þröngbýli, þótt
landrýmið sé nóg.
Þetta er ekki heldur illa orðað
í þjóðsöngnum, sem við syngj-
um með lotningu, berhöfðaðir
og standandi. í honum er ann-
ar andi en í „Rule, Britannia“
eða „Deutschland úber alles in
der Welt“. Við biðjum um
gróandi þ j ó ð1í f
með þverrandi tár,
sem þroskast
á guðsríkis braut.
Ætla mætti, að þetta væri ekki
sungið út í bláinn. Þó að sum-
ir kunni að skilja ,,guðsríki“
eftir sinni kreddu, vakir efalaust
eitthvað æðra en auður og völd
fyrir þeim. Og syngi einhverjir
þetta fyrir siða sakir, má það
teljast til hinnar vel vönduðu
hræsni, sem beygir sig fyrir hug-
sjónum, sem eru lifandi og sterk-
ar i umhverfinu.
EN NÚ skulum við hverfa
frá hátíðaræðunum og
hátíðasöngnum og bregða okk-
ur þangáð, sem hlutirnir ger-
ast og þjóðmálunum er
stjórnað. Það leikur ekki á
tveim tungum, að stjórnmálin
jöru