Jörð - 01.04.1941, Blaðsíða 25
fiókiiari: sleinkast og skílkast úr skjaldborgum hinna
pólitísku flokka að stofnunum, mönnum og málefnum, —
rógur, sem lætt er út úr skúmaskotum nafnleysisins, -—
lygar, sem dafna í skálkaskjóli sljófgaðrar dómgreindar
almennings. Það er almælt, að sumir forráðamenn hins
hrezka setuliðs liér á landi hafi kvartað yfir því, að þeir
hefðu ekki frið fyrir íslenzkum sögusmettum og rægiróf-
um, sem vildu klekkja á löndum sínum með alls konar
„uppljóstrúnum“. Hvers er að vænta? Er það ekki dag-
leg iðkun þjóðrækninnar meðal íslendinga að hregða hver
öðrum um landráð og föðurlandssvik? Eigum við nokk-
uð til svo heilagt, að það þyki ekki mátulegt til þess að
uota eins og vönd í böðulshendi, ef lumbra þarf á and-
stæðingi? Getum við húizt við þvi, að þefinn úr slikri
gröf leggi ekki einhvern tíma út fyrir vébönd þjóðarinn-
ar sjálfrar, hvernig sem hrýnt er fyrir mönnum að kalka
hana svo, að við sitjum einir að dauninum?
ITJUNARTÍMI er eitt þeirra orða, sem allir þekkja,
’ en flestum mun finnast jafnsnautt að merkingu og
það er hátíðlegt að hljómi. Nú eiga íslendingar kost á
að skilja þetta orð raunhæfum skilningi. Við lifum þessa
stund einmitt á slíkum tima. Okkar Iiefir verið vitjað.
Heimsókn setuliðsins var ekki nema fyrsta bendingin,
— mene lekel. Aðrar ægilegri liafa á eftir farið. Miklu
meiri reynsla getur verið fram undan — smá að vísu i
samanhurði við hörmungar annarra þjóða, samt örlaga-
þrungin í sögu íslands. Engar eldri kynslóðir þjóðar-
iunar hafa staðið í vandasamari sporum, engar borið meiri
ábyrgð gagnvart framtiðinni. Öll kynni min af fyrri sögu
Islendinga hafa glælt hjá mér trúna á kjarna íslenzks
kynstofns og menningar. Þá hefur einatt fremur skort
tækifæri en dug, einangrunin liefur gert þá andvaralausa,
allt of óvandláta við sjálfa sig. Við getum séð muninn
á því, sem heilbrigðast er og sízt á vetnr setjandi, ef við
lítum annars vegar á æðrulaust liugrekki íslenzkra sjó-
manna við hana sjálfan, fámált, drengilegt, prúðmann-
jörð 23