Jörð - 01.04.1941, Page 33

framleiðslu, kunni að hagnýta gæði landsins, hina inn-
lcndu framleiðslu á margvíslegan hátt. En það er þjóð-
menning. Þannig var það víða með bændaþjóðum fyrir
fáeinum áratugum.
EN SVO KEMUR NÝI TÍMINN til sögunnar, með all-
ar sinar framfarir og hið mikla los á öllu, hið ytra
og innra. Verksmiðjuiðnaði fleygir fram á öllum svið-
um, þörfum og óþörfum, og flóð af ódýrum munum
streymir yfir löndin. Að sumu lejdi framför, en að öðru
leyti ekki. Nú var allt steypt í sama mót, og þvi verð-
ur ekki neitað, að sumt var nytsamt og hentugt. En þessa
biuti vantaði þann persónulega hlæ, sem einstakir menn
höfðu gefið þeim áður og gert þá fagra, verðmæta, göf-
uga. Og alþýða landanna grípur þennan verksmiðjuiðn-
að fegins hendi -—- hér eins og annarsstaðar — og hinn
gamli iðnaður heimilanna fellur niður og menn gleyma
sinum gömlu íþróttum, því íþrótt er það og liún flestum
öðrum lietri, að kunna vel að beita verkfærum. Bóndinn
missir þá tilfinningu, fyrir formi og fegurð nytsamra
muna, sem hann liafði erft frá forfeðrunum, og þróast
liafði með kynslóð eftir kynslóð, og hinn fagri svipur,
sem rótföst gömul mening gefur hinu ytra lífi, máist smátt
og smátt af.
Þelta keniur meðal annars af því, að menn báru ekki
næga tryggð til hinna dauðu hluta, sem þeir hö-fðu sjálf-
ir búið til eða forfeður þeirra. Það er ekki nóg að bera
b'yggð til ættingja og áttliaganna, okkur verður einnig
þykja vænl um hina svonefndu dauðu muni, sem eru
nrfur frá forfeðrunum. Það eru ekki léleg trúarbrögð, sem
bapparnir liafa. Þeir trúa því, að á dómsdegi rísi allir
dauðir hlutir, stokkar og steinar, upp og beri hinum látna
V|tni. Því má ekki umgangast þá ógætilega eða spilla þeim.
Hefðum við trúað á stokka og steina á sama hátt, væri
SUmt öðruvísi og betra hér, en það er nú.
JÖRÐ
31