Jörð - 01.04.1941, Blaðsíða 37
En þó að ég, Sunnléndingurinn, nefni hinar samliggj-
andi sýslur hins mikla undirlendis i þessu sambandi, gæti
ég betur trúað, að ibúar annarra sýslna yrðu fyrri. til
að lireyfa þessu máli en Sunnlendingarnir mínir.
Ef til vill á þetta mál langt i land — en einhverntíma
verður það af bendi leyst. Og takist giflusamlega, þá mun
sannast, að þetta er menningarmál, sem varðar kynslóð-
ú’ og tengir þær saman og' líðandi stund við liðna tíð.
Sýslur landsins eru nú að byrja að vakna til vitundar
am að varðveita sögu sína og ýmislegt gamalt frá
glevmsku. Þar reið síra Björn O. Björnsson, þá prestur
í Ásum í Skaptártungu, á vaðið með bókina um Vestur-
Skaftafellssýslu, 1930. Borgfirðingar komu næstir með
sma héraðssögu, með hinum ágætu greinum Kristleifs Þox-
steinssonar og' Ásgeii-s Bjarnasonar. Skagfirðingar hafa
þegar lxafizt lianda um myndarleg rit varðandi sögu hér-i
aðsins og Húnvetningar og Árnesingar rnunu vera nær
bví komnir á stað, og fleiri munu á eftir koma.
En lwaða hérað verður fyrst, til að hefjast handa um
uú koma upp safni byggðarinnar?
Þetta er málefni, sem bíður úrlausnar. Ef vel tækist
uin úrlausn þess, mætti það leiða til betri skilnings manna
á þjóð sinni og sjálfum sér, aukinnar áttbagatryggðar og
nieiri virðingar fyrir verkum forfeðranna — göfgunar og
eflingar heimilanna. Þá myndi flóttinn áreiðanlega
nnnnka úr sveitunum og lífið vei'ða þar fjölbreyttara og
skenuntilegra, en það getur verið í fámenni og strjálbýli.
°S þjóðerni Islendinga í minni liættu, en J>að er nú.
T}AÐ ER TIL GAMALT MÁLTÆKI, sem kennir, að
ekki skuli kasta gamalli flík fyrr en ný og betri sé
iengin; en íslendingur tuttugustu aldarinar liefir ekki
Ivlgl þeirri kenningu. Hann hefir, á mörgum sviðum kast-
a‘é hinu gamla, áður en reynsla var fengin fyrir þvi, senx
konx í staðinn. Afleiðingarnar nxá sjá víða og ekki sizt
1 húsabyggingum og bíbýlum bændanna. Hús upp á fleiri
lxæðix', eins og benta í kaupstöðum, þar sem hver fer-
JÖRÐ DC