Jörð - 01.04.1941, Blaðsíða 67
Ragnar Ásgeirsson:
Fræ — sáning — grisjun
FRÆIÐ er kím, eða fóstur pöntunnar. I jjví eru öll
þau uæringarefni, sem hin unga planta þarfnast,
þangað til liún er orðin fær um að fullnægja næring-
arþörf sinni sjálf með rótum og blöðum. Vegna hins mikla
næringarforða fræjanna hafa þau sum afarmikla þýð-
ingu til manneldis og gripafóðurs, en um það verður ekki
rsett nánara í þessari grein.
Garðeigandinn þarf að eiga kost á góðu fræi, ef rækt-
nn jurtanna á að vera örugg og arðgóð. Því á hann ekki
að kaupa matjurta- og blómafræ sitt hjá öðrum en þeim,
seni hafa þekkingu á sviði garðræklunar og fræverzlun-
ar» og reynslu í þeim efnum. Og er bezt að skipta venju-
ioga við sömu verzlun ár eftir ár, hafi maður fundið, að
óliætt sé að bera traust til hennar um, að fræið hafi
verið af því afbrigði, sem um var beðið, og að öðru leyti
reynst vel.
Fræ ýmsra tegunda er skiljanlega ákaflega misjafnt
nð stærð, útliti og innri eiginleikum, svo sem grómagni
°§ gróhraða, og um það þarf sá, sem með það verzlar,
helzt að vita eitthvað, til að geta gefið kaupendum rétt-
ar upplýsingar um það. Kaupandi þarf að geta treyst selj-
anda, þegar um fræverzlun er að ræða, þvi að mikið er
1 luifi, ef fræ reynist öðruvísi og miður, en vera ber, þvi
þá fer oft mikil vinna, áburður og umhyggja til litils.
Mjög er það mismunandi, hve lengi fræ ýmsra tegunda
l^akla grómagni sínu. Káltegundir, gulrófur, næpur og
yfirleitt fræ af þeim jurtum, sem teljast til krossblóma-
*ttar, halda grómagni sínu lengi, oft í 5—7 ár, sé fræið
geymt á heppilegum stað, þurrum og tiltölulega köldum.
Kn fræ annara tegunda, t. d. gulrætur, steinselja, spinat,
óafa mun minna grómagn, og það fer hratt minnkandi
llleð hverju ári, sem það geymist.