Jörð - 01.04.1941, Síða 79

brotalöm á efninu. Það er þó ekki, og stafar hið síðara vafalaust
af vandvirkni, og hitt getur stafað af setningi, en þarf þó ekki að
vera. Ef höfundarnir hefðu ekki getið þess í efnisskránni, hver
kaflinn væri eftir hvorn þeirra, þá myndi mann naumast hafa
rennt grun í það, og ef höfundar hefðu ekki verið nefndir, þykir
mér likast, að flestir hefðu talið, að hókin væri eftir einn mann.
Einhver kynni af þessu að ráða, að hvorugur höfundurinn hefði
sjálfstæðan stíl, eða að minnsta kosti annar ekki, en þvi fer fjarri. Ef
vendilega er að gáð, er engum blöðum um það að fletta, hvor hefir
rilað hvað. Höfundarnir hafa hvor sín glöggu einkenni í rithætti, en
fara vel með þau. Það er á vitorði allra, að prófessor Magnús
Jónsson er manna ritfærastur og pennaliprastur, en prófessor
Ásmundur þykir mér sízt síðri i þvi efni, þó ekki hafi hann verið
bendlaður mjög við ritmennsku áður. Ef satt skal segja, og ef á
að fara að gera upp á milli, þá finnst mér próf. Ásmundur held-
ur hafa vinninginn i þessari bók. Mér finnst ég lika geta gert
mér grein fyrir, hvernig á þvi muni standa. Próf. Magnús hreytir
þessu úr pennanum með leikni þess manns, sem veit sig sterkann
á svellinu, og er því hvergi hræddur, en próf. Ásmundur, sem ekki
er eins vanur ritstörfum, fer sér að engu óðslega og athugar vand-
lega hvert orð og hverja linu, áður en hann lætur það frá sér
fara; það er allt vegið og mælt og skeikar því siður. Það er alltaf
hættulegt að vita styrkleika sinn, því menn gæta þá síður hvernig
menn beita honum. Ég er ekki að lasta próf. Magnús með þessu,
þvi að hans tillag til bókarinnar er alveg prýðilegt.
Málið á bókinni er með sérstökum ágætum, og hafa höf. reynt
að forðast útlend orð eftir föngum, og tekizt það að jafnaði mjög
vel. Það bregður þó fyrir nýyrðum fleiri en einu, sem ég kann
ekki við, sérstaklega af því, að mér finnast þau ekki hljómfögur.
Ég nefni aðeins eitt dæmi. Fyrir útlenda orðið krypta, hafa höf. kröft-
ur, sem að vísu er fornt og beygist eins og gröftur. Orðið finnst
mér ljótt og auk þess óþarft, því að íslenzkan hefir gott og fallegt
orð vfir sama, þar sem er undirkirkja. •
Það er aðalstyrkur þessarar bókar, að höfundarnir hafa lifað
bað, sem þeir eru að lýsa; þeir hafa ekki eingöngu séð það eða
snuðrað í það, eins og mörgum ferðamanni hættir við. Fyrir bragð-
ið eru lýsingarnar lifandi. Ég vil sérstaklega taka það fram, að
það er ekki, eins og hefði getað orðið í höndum klaufa, postillu-
still á bókinni, heldur er hún rituð blátt áfram og fjallar um allt
efni sitt skrúflaust.
Ekki verður svo við þessa bók skilið, að ekki sé minnzt teikn-
'uga prófessors Magnúsar Jónssonar. Þó hann leggi annað fyrir
s>8, er hann þó fjarri þvi að vera viðvaningur i drátt- og málara-
Niðurl. á bls. 92.
JÖRD
77