Jörð - 17.06.1941, Blaðsíða 22

Vér munum virða réttinn, einnig er aðrir eiga i hlut — en
aldrei máttinn án réttar.
NGINN MUN VÆNTA ÞESS, að ég geti i dag sagt nán-
JLJ ar um störf mín á því ári, sem kjör mitt nær til. Starf-
ið en nýtt, og margt getur breytzt á miklu skemmri tíma en
einu ári.
En hitt er ekki óeðlilegt, að ég skýri nokkrum orðum frá
þvi, með hverjum hug ég tek við starfinu.
Allir vita það, að vegna hernáms erlends ríkis njótum vér
sem stendur ekki fyllsta frelsis og fullveldis í athöfnum vor-
um. Hitt veit ég ekki, hvort allir Islendingar liafa gerl sér
nægilega Ijóst, hve lítill er raunverulega munurinn á að-
stöðu vorri nú og aðstöðu þeirra þjóða, sem eiga í ófriði.
Það er skoðun mín, að munurinn sé sáralítill. Vér eigum
<ekki sök á þessu. Vér reyndum, og reynum enn, að gera vort
ýlrasta til þess að vera algerlega hlutlausir í þeim hildarleik,
sem nú er háður. Vér liöfum viljað, og viljum enn, eiga frið
við allar þjóðir. Vér höfum ekki viljað og viljum ekki enn
bera vopn á aðrar þjóðir, ekki einu sinni til varnar. Og svo
hygg ég, að muni einnig verða framvegis.
Hér í landinu er á móti vilja vorum setulið frá öðrum
ófriðaraðilanum og hernaðaraðgerðir hans. Hinn aðilinn hef-
ir, án þess að oss finnist, að vér höfum unnið til saka, hann-
fært oss, lýst allt hafið umhverfis Island, allar leiðir að land-
inu og frá því, ófriðarsvæði, og heitt hernaðaraðgerðum gegn
íslenzkum ríkisborgurum.
Um afleiðingu þessara staðreynda, sem að minni skoðun
hafa sama sem dregið oss inn í ófriðinn, þótt gegn vilja vor-
um sé, skal ég ekki reyna að spá neinu fram í tímann. En ég
líksvo á, að nauðsyn sé öllum Islendingum að gera sér ljóst,
að þannig er þessu farið, öllum þeim, sem liafa ekld gert ser
það ljóst áður. Og þá jafnframt, að öll aðstaða vor hlýtur
að mótast af þessu. Þvi að fyrsta sldlyrði til þess að geta
liagað sér á þann hátt, sem góðum og hyggnum mönnum
sæmir, er að gera sér Ijóst, alveg ljóst, hvar vér erum. stadd-
ir, livort sem það er ljúft eða leitt.
164
jönn