Jörð - 01.10.1941, Blaðsíða 15
Sigfús Halldórs frá Höfnum:
Kaflar úr útvarpserindum
Síðari helmingur úr sumarþætti
fluttum I. Júlí 1940
SÍÐAN ég átti síðast tal við ykkur frá þessum stað, hefir
sá atburður gerzt, að erlent setulið hefir tekið sér hól-
festu meðal okkar. Og mér virðist, að í samhandi við
þetta mál, er ég liefi drepið hér á (upeldislegan aðstöðumun
harna og unglinga í sveitum og kaupstöðum) verði ekki
komizt hjá að gera sér fulla grein fyrir þvi, að geysimiklu
skiptir, hvernig okkur tekst að liorfa við þessari nýjung.
Jafnvel þótt fullkomin trygging væri fyrir því, að livernig
sem allt veltist, yrði þó sjálfsforræði okkar ekki skert
meira en orðið er, og því skilað að fullu, að þessu stríði
loknu, þá er samt svo alvarlegt viðfangsefni framund-
an, að menn er áreiðanlega ekki nema mjög óljóst farið
að óra fjrrir því.
Ég liefi hvergi séð né heyrt það dregið fram, að svi])að
hernám og það, sem hér um ræðir, liefir líklega aldrei
átt sér stað, svo að sögur fari af. Lönd hafa ótal sinnum
verið hernumin áður, og jafnaðarlegast á niiklum mun
ómildari hátt. En hins veit ég hvergi getið, að hernáms-
liðið, sem að settist, væri að tölu sem helmingur þjóðar-
innar, eða jafnvel hún öll — og karlar, konur og hörn
þá meðtalið, — sem liér má húast við, ef þá ekki fleiri,
og að líka megi húast við, að svo geti skipazt, að það
ástand haldist svo árum skiptir. Menn ættu að reyna að
gera sér í hugarlund, að 40 milljónir vígra Þjóðverja sett-
ost að svo lengi í Frakklandi eða Englandi, eða 90 millj-
ónir Rússa í Þýzkalandi, eða 170 milljónir Kínverja í Rúss-
landi. En i rauninni er ómögulegt að átta sig til fulls á
Jörð 317