Jörð - 01.10.1941, Blaðsíða 120
fjarlæg okkur, og við máske höldum. Að vísu eru þau
mis-torskilin, og menn verða að leggja nokkuð á sig og
lilusta oft með athygli. Það er með þau, sum að minnsta
kosti, svo, að þau koma ekki, frekar en aðrir góðir hlutir,
alveg fyrirliafnarlaust — svona eins og fljúgandi steiklar
gæsir, sem menn geta rennt niður í hugsunarleysi og leti,
og síðan sofnað út frá. Menn verða stundum að leggja það
á sig að Iilusta á þau nokkrum sinnum, áður en menn hafa
fulla ánægju af að lieyra þau. Það er ekki nema eðlilegt,
að stór, samsett tónverk fari oft fyrir ofan garð og neðan
við fjrrstu heyrn, eða jafnvel fyrstu skiftin, er menn heyra
þau. Æfðir tónlistarmenn þurfa jafnvel að heyra erfið
verk oftar en einu sinni, áður en þeir njóta þeirra til fulls.
En það er vesalmennska að fordæma það, sem menn
ckki þekkja, hara af því einu, að þeir þekkja það ekki,
og væri sæmra fyrir þá, sem ekki vilja leggja það á sig
að kynnast góðri músik, að lofa þó hinum, sem þekkja
máske ekkert annað fegurra í þessu lífi en músikkina, að
njóta hennar i friði, í stað þess að bölsótast yfir því, að
klassisk, þ. e. sigild músik, skuli t. d. vera flutt í útvarp-
inu, en þessa eru því miður of mörg dæmi. En um leið og
ég minnist á þetta leiðinlega atriði, vil ég geta þess, sein
skemtilegra er og íslenzku menningarþjóðinni samhoðn-
ara, en það er það, hversu mjög þeim mönnum virðist
fjölga, sem skilja ]iað, hve stórkostlegt menningaratriði
göfug tónlist er fyrir þjóð og einstalding.
Þess verður aldrei krafist, að allur þorri manna skilji
tónlist til hlítar tónfræðilega séð, enda er það mín skoðun,
að úti væri um tónlistina, ef slík sérkunnátta væri heint
skilyrði til skilnings á kjarna hennar. En tæknikunnáttan
er lífsnauðsyn fyrir tónskáldið og hvern annan tónlistar-
mann; án hennar fá hæfileikarnir ekki notið sín til neinnar
hlitar, hversu miklir sem þeir annars kynnu að vera. En
tæknin er hér aðeins í þjónustu andans, því að án hans
er öll kunnátta þur lærdómur, sem ekkert hjarta fær hryggt
eða glatt. Allir, sem eiga þess nokkurn kost, ættu þó að afla
sér þeirrar þekkingar á tónlist, sem þeir geta. Það get-
422 jöbð