Jörð - 01.06.1943, Síða 42

t. d. Guðmundur heitinn Thorsteinsson, er manna bezt skynjaði
hennar huldu öfl.
Æskuumhverfi Höskuldar mun hafa ráðið nokkru um, að hugur-
inn hneigðist að lífi fuglanna, þvi óviða er meira eða fjölbreytt-
ara fuglalíf en við Hornafjarðareyjar. Dvöl hans og ferðir með
ágætasta málara Dana á þessum sviðum, Jóhannesi Larsen, mun
og hafa átt drjúgan þátt í hinum hraða þroskaferli, er listamaður-
inn sýndi með fyrstu sýningum sínum. Og jafnan bera teikningar
Höskuldar vott þess, að öryggi og tækni J. L. situr í fyrirrúmi.
Sýningar Höskuldar hér i Reykjavík á siðastl. ári liafa staðfest
þá tilgátu, er ég lét uppi við fyrstu sýningu listamannsins: að liann
yrði vor mesti listamaður á sínu sviði.
í öndverðu veittist honum erfitt að sameina dýrin landslaginu,
— að líkindum sökum þess, að hann iðkaði málverk landslags og
fugla aðskilið.
Eftir dvölina með .1. Larsen tók hann að teikna og mála fugl-
ana í umhverfi þeirra. Dýrin urðu aðalatriðið. Síðan hefur það
verið svo í beztu myndum hans.
Æðarfugliun hefur orðið uppáhaldsviðfangsefni hans og blæbrigði
hinna lygnu voga með hólma, hreiður, hvönn og mjaðurt. Fyrir
þá, sein hugsa lífrænt, eru málverk og teikningar Höskuldar það
bezta, sem gert hefur verið á þessu sviði. Og sem betur fer, hefur
andi liinnar steinköldu efnishyggju eigi ennþá yfirbugað íslend-
inga eða gert þá rangeygða með vélrænum, „moderne“ auglýsinga-
stefnum, er blossa upp á stríðstímum eins og Jass-skröltið.
Á síðari árum hefur Höskuldur orðið frjálsari í meðferð lita.
Hinn guli blær, er einkenndi málverk hans á fyrstu sýningunum,
er horfinn; bjartir og tærir litir og litasambönd hafa nú yfirhönd-
ina. Þó hygg ég, að listamaðurinn eigi eftir að ná meiri þroska
og öryggi i meðferð hinna björtu lita.
Kennari við listaháskóla í Kaupmannahöfn sagði eitt sinn við
mig: „Teikningin er beinagrind málverksins; málverk án teikning-
ai er eins og mannslíkami með hrjósk í stað beina.“ Styrkleiki
Höskuldar Björnssonar hefur ávallt legið í teikningunni. Ég vænti
meiri þroska af honum í málverkinu, því að undistaðan er traust.
MYNDIRNAR
á næstu síðu eru nýjar af nálinni — gerðar í vetur, er leið. Hinar
myndirnar eru af málverkum, sem sýnd voru á yfirlitssýningunni
(sbr. bls. 133—135) teknar af merkjadeild bandaríska hersins hér
(U.S. Army Signal Corps) og léðar JÖRÐ til notkunar af upplýs-
ingadcild bandarísku sendisveitarinnar. Kunnum vér henni beztu
þakkir fyrir.
136
JÖRÐ