Nýjar kvöldvökur - 01.01.1930, Blaðsíða 14

6
NÝJAR KVÖLDVÖKUR
II.
Vogur og Naust.
Sandvogur var ekki ásjálegt kauptún á
árunum 1870—80, því að auk bæjanna
tveggja, Efra-Vogs og Neðra-Vogs, og
verzlunarhúsanna voru þar sárfá hús á
stangli og nokkrar gamlar verbúðir niður
við sjóinn. En svo fór eitt og eitt hús að
bætast við, svo að smám saman óx byggðin
og fór að eiga það skilið að kallast verzl-
unarstaður. Verzlun hafði verið rekin
þar um langan aldur af útlendu félagi og
enginn hafði dirfzt að reyna til að keppa
við hana. Verzlunarstjórinn, sem allt af
var kallaður »faktorinn« og aldrei annað,
var því mjög voldugur maður, sem allir
báru mikla virðingu fyrir. — Jörðin
Neðri-Vogur var þá skift á milli þriggja
eða fjögra ábúenda, en í Efra-Vogi bjó
sýslumaðurinn og þar var kirkjan.
Sigurður sýslumaður hafði búið þar
þrjú ár, þegar þessi saga byrjar. Hann
hafði komið þangað beina leið úr ein-
hverri stjórnarskrifstofunni í Kaup-
mannahöfn, nýlega kvæntur, hafði keypt
jörðina, farið þegar að húsa hana upp og
komið upp allstóru búi. Mönnum var enn
í fersku minni koma þeirra sýslumanns-
hjónanna í Voginn. Á kyrrum vormorgni
hafði gufuskipið lagst og faktorinn hafði
sent fram stóra bátinn. Svo hafði bátur-
inn komið aftur að bryggjunni og sýslu-
mannshjónin og vinnukona þeirra gengið
upp í faktorshúsið. Sýslumaðurinn var
vel meðalmaður, fremur feitlaginn, með
gildan staf í hendi, klæddur einkennis-
búningi. Frú Valgerður grannvaxin, föl
eftir sjóveiki og svo máttfarin, að maður
hennar varð að styðja hana; hún var svo
einkennilega klædd, að fólkið var alveg
hissa og kímdi sín á milli. Kjóllinn var
aðskorinn að ofan og neðan, en um
mjaðmirnar var hann í allteinum felling-
um; hárið var sett upp í hnút, en toppur
í enni, og svo var dökkt silkiband bundið
um höfuðið, með hnýti yfir enninu. Eng-
inn hafði séð annan eins búning fyr á
æfi sinni! Vinnukonan var líka klædd eft-
ir útlendri tízku og hélt hún á dóttur
þeirra hjónanna, misserisgamalli. — Og
svo þegar þau fluttu inn í gamla bæinn í
Efra-Vogi, fóru að byggja upp og draga
til bús, þá varð mörgum á að hrista höf-
uðið og segja: »Þau held eg kunni að búar
þessi!« En efasemdir og hrakspár urðu
að engu með tímanum. Sýslumannshjón-
in sýndu það fyllilega, að þau stóðu öðr-
um á sporði í þeim efnum. Sýslumaðurinn
var svo glæsilegur og alúðlegur maður,.
að hann hlaut bráðlega þá virðingu al-
mennings, sem stöðu hans sómdi; en
fyrsta áriðaðminnstakosti var ekki laust
við að fólk hefði gaman af að skopast að
frúnni í laumi. Það gat ekki skilið, að
þessi hægláta, föla kona, sem sjaldan kom
á mannamót og lítið lét til sín taka, hefði
nokkra verulega mannkosti að geyma. En
sumarið eftir kom gufuskip á Voginn og
þar var á ferðinni hvorki meira né minna
en landshöfðinginn sjálfur í eftirlitsferð.
Það var uppi fótur og fit, allir þustu ofan
að bryggju til þess að sjá þenna tigna
gest og hvernig sýslumannshjónunum
færist að taka á móti honum. Þegar bát-
inn bar að, hafði landshöfðinginn stigið
upp á bryggjuna, — höfðinglegur maður
í gráum frakka, með kollháan, brúnan
hatt á höfði og hanzka á höndum; —
hann tó'k ofan hattinn, rétti frúnni hend-
ina og sagði hátt og skýrt:
»Komdu sæl, frændkona.«
Svo hafði hann gengið upp að Efra-
Vogi og verið þar fram undir kvöld, og
þegar hann fór, kvaddi hann frúna virðu-
lega á bryggjunni, með háa hattinn í
hendinni, -— meira að segja hafði hann
staðið upp í bátnum á leiðinni fram í