Nýjar kvöldvökur - 01.07.1934, Blaðsíða 28
122
NÝJAR KVÖLDVÖKUR
»0, — fólk er ekki verra hér en ann-
ars staðar, — þar er enginn munur. Það
er eins alls staðar. Það er stríðið, Mona!
Það hefur rænt fólkið hverjum mann-
úðarneista«.
Ennþá hlær hann, en beizkara og villt-
ara en fyrr. •
»Stríðið er djöfullegasta vitfirring og
heimska, — og þeir menn, sem bera á-
byrgð á stríðinu! Ættjarðarvinir? Ég
kalla þá glæpamenn! Krýnda glæpamenn,
sem með hyski sínu gera samblástur
gegn guði og skipulagi náttúrunnar!«
Hann lemur krepptum hnefa í dyra-
stafinn og segir:
»En stríðið sjálft er þó ekki það
versta«.
»Hvað er þá það versta, óskar?«
»Þessi bannsetti friður, sem tekur við
af því. Fólkið hélt, að þegar friðurinn
kæmi, gæti það svæft sig sjálft og
gleymt. Stórkostleg ginningarfífl hefur
það verið. Að hugsa sér það. að nú sitja
nokkur veslings gamalmenni umhverfis
borð og vaða þar reyk og braska með
æskuna og örlög hinna obornu; þeir
gleyma algerlega hinu mikla tapi verð-
mætra mannslífa vegna skaðabótaþrefs-
ins; þeir jagast um jarðir og peninga,
sem veslings móðirin, sem ennþá vaggar
barni sínu, verður einn góðan veðurdag
að gjalda vexti af með blóði sínu og tár-
um. Þeir æsa þjóðirnar upp, hverja móti
annari, og byrla þann hatursseið, sem
forherðir og . eitrar sálir manna og
kvenna um allan heim«.
Mona, sem naumast heyrir orð hans,
stendur ennþá og horfir á hann úrræða-
laus.
»Við gátum ekki gert að því, — gát-
um við það, óskar?«
Óskar nær aftur stjórn á sjálfum sér,
og fullur iðrunar og samúðar grípur
hann vinnuhrjúfar hendur hennar og ber
þær að vörum sér.
»Fyrirgefðu mér, Mona«.
»Börðumst við þó ekki hraustlega gegn
því ?«
» Jú«.
»En guð hafði gróðursett það í hjarta
okkar, og þess vegna gátum við ekki
staðið á móti þvk.
»Nei«.
»0g nú er eins og hann hirði ekki hið
minnsta um okkur, — finnst þér það
ekki ?«
»Nei, hann virðist ekki hirða neitt um
okkur«, segir óskar og svo gengur hann
niðurlútur á brott.
14. KAPITULI.
Það er laugardaginn fyrir páska. —
Mona, sem um morguninn rennir augun-
um út um svefnherbergisgluggann, sér
ekkert annað en auðar, skuggalegar slétt-
ur, þar sem timburskýlin höfðu áður ver-
ið með öllum sínum íbúum. Fjögur vor
og sumur liggja grafin í þessum sviðnu,
svörtu völlum. Hvenær skyldu þeir
grænka aftur ?«
Það er aðeins þriðja deild, sem ennþá
er búið í. Þar eru nokkrir Þjóðverjar
eftir. óskar hefur sagt henni, að hann
eigi að fara með síðasta hópnum, og
burtfarartími hans nálgast miskunnar-
laust.
Gripahúsin eru tóm, búféð þarf ekki
lengur umsjá hennar, og óeðlileg þögnin,
sem yfir bænum hvílir, hefur lamandi á-
hrif. Meðan hún þurfti að inna af hendi
þriggja karlmenna verk, bilaði þróttur
hennar aldrei, en nú, þegar hún þarf að-
eins sjálfa sig að annast, er hún sífellt
þreytt og uppgefin.
(Framh.).