Nýjar kvöldvökur - 01.04.1952, Side 41

N. Kv.
ENDURMINNINGAR KRISTJÁNS S. SIGURÐSSONAR
79
ýmsa liluta, sem ég hafði smíðað í hjáverk-
um, og gekk hann liart et'tir, að ég greiddi
Jretta af fyrstu laununum, sem ég fengi fyrir
vinnu mína. — Jakob Havsteen var alltaf
fús að lána nlér, og skuldaði ég honum nú
rúmar 100 krónur, sem var aðallega fyrir
föt. Þegar ég fór að semja við hann, áður
en ég fór úr bænurn, sagði hann aðeins: „A,
hvað! Þú borgar þetta bara, þegar þú getur.
Ég er ekkert hræddur við að eiga þetta hjá
þér.“ Ég lield, að ég hafi verið á annað ár
að borga þessar skuldir. En báðir fengu sitt.
Kaupið var ekki hátt í þá daga. Og þótt
unnið væri fyrir liæsta kaupi, gerði lítið
betur en að maður gæti lifað af því.
Ég hef nú sagt nokkuð frá námsárum
nrínum hjá Snorra Jónssyni og lýst honum
sjálfum nokkuð. Mætti ef til vill draga þá
ályktun af lýsingu minni, að nrér hafi líkað
illa við hann. Enda hef ég ekki sagt frá öðru
en harðneskju og vinnuhörku. En Snorri
átti einnig góðar lrliðar. Og konu átti hann
svo góða, að ég lref aldrei þekkt jafngóða
lrúsmóður. Enda bætti lrúir nrann sinn mik-
ið. Unni Snorri lrenni nrjög og tók nrikið
tillit til hennar vilja og ráða.
Snorri var að eðlisfari nrjög dulur nraður
og fátalaður, og ekki lagði hann öðrum
mönnunr illt til. En þegar vel lá á honum,
gat hann verið skemnrtilegur. Hann var al-
inn upp í fátækt, og þó við miskunnarlausa
liarðneskju. Sá er þekkir sögu hans frá
barndómi, getur ekki búizt við lronum öðru
\ ísi en liann var. Hann sagði mér einu sinni
sögu sína, og var hún ekki glæsileg:
Snorri var fæddur og uppalinn í Svarf-
aðardal. Frá því er hann var barn, var hann
lánaður burtu í hverja vistina annarri
verri. Um tvítugsaldur strauk hann að
heiman og kornst í skip, sem var á leið til
Danmerkur frá Akureyri. Halði það lagzt
við Litla-Árskógssand til að taka fisk. Þá
kom Snorri þar og biður um far til Dan-
merkur og býðst til að vinna fyrir sér á leið-
inni. Tókust samningar með honum og
skipstjóra eftir nokkurt þjark og vafninga.
Þá átti Snorri ekki annað en fötin, sem
hann stóð í, og 25 aura í vasanum. En föt
hans voru saumuð úr strigapokum, og
skórnir voru tréskór. Þetta var aleiga hans,
þegar hann lagði leið sína til útlanda, óráð-
inn í, hvað liann skyldi til bragðs taka. þeg-
ar þangað kæmi.
Skipstjóranum féll vel við Snorra á leið-
inni. Hann var duglegur og vann vel fyrir
sér á leiðinni, en það tók 3 rnánuði, þar
til þeir náðu höfn í Danmörku. Tók þá
skipstjórinn að sér að útvega honum vinnu,
en hafði hann um borð, þar til honum
tókst að koma Snorra fyrir senr lærlingi á
skipasmíðastöð nokkurri. Námstími var 5
ár og vinnutími 12 stundir á dag. Og fyrir
þetta fékk hann aðeins fæði.
Ymsar sögur sagði Snorri mér frá veru
sinni þessi 5 árin á skipasmíðastöðinni, og
voru sumar þeirra þannig, að mér fannst
varlegra að trúa þeiin ekki skilmálalaust.
Datt mér stundum í hug, að hann segði
okkur þessar ótrúlegu sögur til að fegra sinn
málstað oaon^art okkur lærlingunum. F.n
síðan lief ég heyrt svo margar sögur af kjör-
um lærlinga hjá dönskum meisturum, að ég
efast ekki um, að Snorri hafi sagt allt satt.
Og víst er það, að kjör okkar, lærlinga
Snorra, hafa verið hreinasta paradís í saman-
burði við kjör þau, senr liann varð að þola,
á meðan hann var lærlingur í Danmörku.
Satt er það, að oft fannst mér hann vera
óþarflega kröfuharður og heirnta meira af
okkur, en sanngjarnt væri. En seinna skild-
ist mér, að þetta var okkur fyrir beztu.
Hann setti okkur þegar í upphafi strangar
reglúr, senr við urðum að fylgja. Kærnum
við t. d. of seint til vinnu á morgnana, eða
frá mat, þó að eigi munaði nema 5 mínút-
um, urðunr við að vinna þær mínútur franr
yfir á kvöldin. Og værum við ekki komnir
inn fyrir kl. 10 á kvöldin, þá yrðum við
lokaðir úti. Sjálfur lokaði lrann lrúsinu á
hverju kvöldi á mínútunni kl. 10.