Templar - 30.01.1912, Blaðsíða 2

6
TEMPLAR.
„Templar“
kemur út á hverjum 20 dagu freati, miust 18 blöð. Yerð
árgangsins 2 kr., er borgist 1, júlí. Útsölumonn fá 25°/o í
sölulaun.
Bitstjórn, afgreiðslu og innhoimtu annast Jon Arnason,
Box A 21, Beykjavik. Afgr. á Smiðjustíg 5, kl. 7—8 síðd.
hún á þó slíkan jarðveg og þroskaskil-
yrði fyrir eina aðalmannúðarhugsjón
mannkynsins. — Á rúmum aldarfjórð-
ungi hefir Reglan náð meiri útbreiðslu
hjá henni en nokkuri annari þjóð heims-
ins, og að aldarfjórðungnum loknum
ber Reglan hjá þessari þjóð hinn rík-
asta og kröftugasta gróður hugsjónar
sinnar. Pessi þjóð hefir slíkt höfuð og
hjarta og þrek, sem þarf til slíks afreks,
þá heilbrigðu skynsemi í höfði, sem
getur óbrjálað og i dýpstu alvöru séð
hið voðalega böl, — þá helgu, hreinu
og djúpu tilfinningu í hjarta, sem líður
með öðrum í bróðurlegum og systur-
legum kærleika, — það hreinasta, nor-
ræna viljaþrek í sál, sem engin ánauð-
arbönd þolir, er hefta framsókn manns-
ins til hins sanna manngildis og þroska.
Og svo segir hún fyrst allra þjóða: Eg
get ekki séð, eg get ekki þolað, eg vil
ekki liafa slíkt sjálfskapað böl. í allrar
mannúðar nafni — burt með það. Og
athöfn fylgir orði. Slikt er hið sanna
frelsi í þjóðarhugsun og þjóðarmeðvit-
und, hvað svo sem reynt er að þvæla
um þröngsýni og ófrelsisanda í sam-
bandi við það.
Petta eða þessu líkt getum vér hugsað
oss að ýmsir vitrustu og beztu menn
nágrannaþjóðanna segi. En hvað segj-
um vér? Um fram alt látum ekki
þennan inikla 'sigur leiða oss til ógöf-
ugs sjálfshróss. Víst eiga margir ágæt-
ismenn lijá oss, þektir og óþektir, fyr og
síðar, frá því er Reglan steig hér fyrst
fæti á land 1884, mikla viðurkenningu
skilið. Fjöldi manna hefir starfað af
miklu þreki og áhuga, einbeittum vilja
og »helgri, brennandi sannfæring«, með
trausti og trú, von og kærleika. Vér
sjáum hér þá ávexti, er slíkt starf gefur.
— En um fram alt: gefum Guði dýrð-
ina. »Hinn sterki Guð vorn styður liag
og styrkir vora menn«. Allir góðir starf-
andi kraftar í oss og öðrum eru frá
honum. Minnumst þessara orða frá
Guði: »Drottinn yðar Guð, hann bar
þig eins og faðir bar son sinn um allan
þann veg, sem þér hafið farið, þangað
til þér komust hingaðv. Allir vér, karlar
og konur, eldri og yngri, fullorðnir og
börn, beygjum oss í auðmýkt, þakldæti
og tilbeiðslu fyrir honum, sem gefið
hefir voru málefni og oss slíkan sigur
fyrir vora þjóð. Minnumst bræðranna
og systranna úti í löndunum, sem enn
stríða undir sama kærleiks- og mann-
úðarmerkinu. Sem Good-Templarar er-
um vér heimsborgarar, sem þjóðfélag-
arar erum við íslendingar. IJað getur
svo vel samrýmst. Heimsborgarinn getur
ekki unnið skyldu sína alstaðar í lieim-
inum. Starfsvið hans verður að vera
takmarkað, eins og hann sjálfur er það.
Ég treysti ekki mikið þeim heimsborg-
ara, sem þykist leila skyldna sinna úti
í heimi, af því hann hvorki hefir hug
né dug til að inna þær af hendi á sinni
eigin fósturjörð. Vér eigum sem heims-
borgarar á íslandi mikið eftir að gera
í þessu máli fyrir ísland. Minnumst
þess, að í þessu máli megum vér ekki
enn segja: stríðið er unnið og sigurinn
varandi, heldur gildir hér, að siguriun
er unninn, en stríðið er varandi. Látum
það standa skýrt fyrir vorri sjón á þess-
um tímamótum. — Þegar Guðs þjóð
kom heim frá Babýlon og vildi fara að
friða um það helgasta í sínu landi —
Jerúsalem með lielgu dómunum —, þá
urðu þeir, sem að borgarmúrnum unnu,
að ganga alvopnaðir að starfinu, því
óvinirnir gátu geyst fram á hverri stundu:
»Með annari hendinni unnu þeir að
verkinu, en með hinni héldu þeir á
vopninu«. —-------»Og við gerðum bæn
vora til Guðs og settum vörð gegn óvin-
um«. í þessuin orðum liggur framtíð-
arstarfsaðferð vor. Vér erum nú fyrir
Guðs náð að losna úr vínspillingarinnar
Babýlon. Vér viljuin með bannlögum
hlaða múr um vort land til að friða
vorn helgidóm, það helgasta og bezta í
einstaklings og þjóðlífi. Gleymum ekki,
að verndarmúrinn er ekki fullger. Pað
eru enn ískyggileg skörð og veilur í
hann, og vér eigum óvini, sem ráða
launráðum. Göngum með heilum kröft-
um og vorum heiðarlegu vopnum til
starfs og stríðs, þangað til að vér »Drott-
ins studdir ást og náð« höfum full-
komnað verkið. Vér höfum haft á hendi
ekki einungis verndar- heldur og upp-
eldisstarf fyrir þjóð vora. Það er veg-
legt starf og blessunarríkt. Því verðum
vér nú alvarlega að halda áfram. Þjóð-
inni verður æ betur að skiljast, að þessi
lög eru sízt óhelgari en önnur lög.
Skammsýnir menn og kærleikssnauðir
mega ekki fá fyrir oss að fótum troða
þau — ekki heldur fá aðra til að sverta
þau og rýra. Stríð og uppeldisstarf er
nauðsynlegt til þess að þau fái að njóta
sín. Þá sýnir reynslan, hve ómissandi
dýrgripir þau eru.
En til þess að geta þetta þurfum vér
mikla vizku, sterka trú, lifandi von,
brennandi kærleika. í stuttu máli: Til
þess þurfum vér styrk frá hæðum. Vér
getum ekki unnið bróður- eða systur-
legt líknarstarf, nema vér finnum, að
vér eigum himneskan föður til hjálpar.
Vér getum ekki lagt frelsandi kraft inn
í líf nokkurs manns eða konu, nema við
sjálf eiguin frelsara — sjálf hvílum í
friðþægingu Guðs sonarins og lians andi
sé verkandi í oss. Minnumst þessa og
breytum eftir því í starfinu. — —
Frá andbanningum.
»Ingólfur«, 17. þ. m., flytur greinar-
korn eftir dr. Bratt uin bannbaráttuna í
Svíþjóð, eflir »Morgenbladet« i Kristjan-
íu. Kennir þar ýmsra grasa og koma
þar fram sumar órökstuddu staðhæfing-
ar andbanninga. Er þar reynt að koma
þeim skilningi inn hjá mönnum, að bann
sé óframkvæmanlegt og færir sem ástæðu,
meðal annars, að vísindalegar rannsókn-
ir nú á síðari árum hafi dregið mjög
úr viðgangi bannhugmyndarinnar. Þetta
eru ósannindi, því hún hefir aldrei ver-
ið öflugri en einmitt nú og hafa rann-
sóknirnar miklu fremur og öllu heldur
styrkt hana. Enda færir liann ekki og
gerir ekki minstu tilraun til að hrekja
neina af þeim visindalegu staðhæfinguin
um illar verkanir áfengis í smáum skömt-
um. Þegar »Ingólfur« og hans menn
liafa lagt fram vísindalega viðurkendar
rannsóknir, er sanni hið gagnstæða og
kollvarpi þeim rannsóknum, sem heims-
ins frægustu menn í þeirri grein hafa
gert, t.d. dr. Emil Kraepelin í Múnchen,
prófessor v. Bunge i Basel, dr. Latinien
í Helsingfors o. fl., þá getur maður fyrst
farið að taka tillit til þess sem blaðið
segir i þessu efni. Þangað til hefir mað-
ur fullan rétt til að segja, að hann fari
með marklaust bull.
Sníkjnr tcmplara erlendis. í sama
blaði er grein með þessari fyrirsögn. Er
þar hrúgað saman rangfærslum, misskiln-
ingi og ósannindum.
Aðalatriðinu í grein þessari, um er-
lend samskot, hefir áður verið svarað
hér í blaðinu, svo það virðist óþarfi að
fara frekar út i það nú. Þar er stjórn
Stórstúkunnar borið á brýn, að hún hafi
beilt mútum og atkvæðakaupum, en á
öðrum stað í sömu grein geíið í skyn,
að hún hafi ekki notað alt það fé sem
liún hafði, lil undirbúnings atkvæða-
greiðslunnar, heldur jafnvel notað það í
eigin þarfir. Hvað er nú sagt með þessu?
Að sama upphæðin hafi verið notuð í
tvenns konar tilgangi, og að blaðið veit
ekki, hvernig það eigi að koma ósann-
indunum í sennilegan búning og tekst
svo ófimlega, að það kemur öllu upp
um sjálft sig. Þá segir blaðið, að eng-
in stórstúka hafi leitað erlendra sam-
skota nema Stórstúka íslands. Þetta
eru ósannindi, því á þessu saina há-
stúkuþingi, sem það vitnar í, var sam-
þykt að hefja alþjóða-samskot innan
Reglunnar fyrir Stórstúkuna í Maine,
vegna atkvæðagreiðslunnar, sem fór þar
fram í haust er leið. Við hér sýndum
lit á því að við vildum vera með og
tókum líka andlegan þátt í þessu máli,
ásamt bindindisfélögum og vísindamönn-
um í ýmsum löndum lieims, með því
að senda þjóðinni í Maine áskorun um
að vernda bannið, er var undirrituð af
nokkrum málsmetandi embættismönnum
hér ásamt Stórstúkunni.
Frá stúkunum.
Huyljúf nr. 56 (barnastúka).
Sunnudaginn 10. des. 1911 lijelt barna-
stúkan »Hugljúf« nr. 56 í Flatey, afmælishá-
tíö sina. í boði voru yfir 50 manns — þar á
ineðal 5 heiðursgestir sem stúkan hafði
boðið. Gæzlumaður setti hátíðina kl. 5 e.m.
og bað söngflokk, sem æfður liafði verið, aö
syngja pjóðsönginn: »Eldgamla ísafold«. Að
þvi loknu, hót gæzlumaður mál sitt. Hann