Templar - 20.02.1912, Blaðsíða 2

10
T E M P L A R.
„Templar“
kemur út á liverjum 20 daga freBti, miust 18 blöð. Yerð
árgangsins 2 kr., er borgist 1. júlí. Útsölumonn fá 26°/o í
sölulaun.
Ritstjórn, afgreiðslu og innhoimtu annast Jon Arnason,
Box A 21, Reykjavík. Afgr. á Smiðjustíg 5, kl. 7—8 síðd.
áfengnm vínum, til þess á þann liátt að
jafna halla vínframleiðslulandanna.
í sambandi við þetta inótmælti lir.
Hayem mjög ákveðið þeirri aðferð frönsku
stjórnarinnar, að leyfa öðrum rikjum
aðgang að frakkneska peningamarkaðin-
um einungis með því skilyrði að þau
greiði fyrir hjá sér innflutningi á írakkn-
esku víni.
Frá andbanningum.
»Ingólfur« 8. þ. m. Þeim leið herfi-
lega,andbanningum,eftir að síðasti »TpI.«
kom út; en liefir svo hægt ofurlítið, síð-
an »lngólfur« kom með svarið gegn
stefnuskrárgreinni. En aumingjaleg er
frammistaðan og svo skæla þeir og
skrækja svo ámátlega, að skelíing er á
að hlýða.
Út af fyrsta atriðinu segir »Ingólfur«
að þeir haíi frætt menn um skaðvæni
ofdrykkjunnar, og bendir á Weis-pésann
og dr. Wille. Það er nú upplýst fyrir
löngu hvers konar fræðsla var i Weis-
pésanum og Weis A'ar og er leiguþý
dönsku bruggaranna. Það mun nægja,
til að sýna, hvernig blaðið stendur að
vígi með þetta atriði. Bindindissamtök-
um neitar blaðið alveg; segist ekki fást
við neitt slíkt. Það er nú bara hrein
og ómenguð játning frá þess hendi og
virðist því ekki þurfa frekar um það að
ræða.
Þá er annað atriðið um kúgunina. Bl.
segir, að »ef prestar í ræðum sínum fari
í bág við þær kenningar, sem þeir hafa
undirgengist að ílytja, um leið og þeir
sverji embættiseið sinn, þá beri þeiin að
taka afleiðingunum af því og segja af
sér embætti sinu. Það lítur út fyrir að
blaðið sé að hreykja sér í dómarasætið
yfir prestunum, en sennilega verða um-
mæli þess virt að maklegleikum. Ann-
ars virðast svör þau, sem »Ingólfur«
liefir fengið út af þessu máli, vera nægi-
leg til að sanna, að hann fer með kúg-
un gegn öllum hlutaðeigendum þess.
Blaðið spyr svo: »hvort »Tpl.« geti
nú skilið að það er engin »nauðung og
skerðing á almennum mannréttindum«,
þó vér ætlumst til að kirkjan banni
þjónum sínum að ausa í embættisnafni
svívirðingum yfir flokk vorn andbann-
inga og ausa um leið lofi og dýrð yfir
andstæðingaflokk vorn, bannmennina,
eða veit »Tpl.« ekki að margir prestar
fylla ílokk vorn, andbanninga?« Ein-
hverntíma hefði nú »Ingólfur« kallað
það haft á persónulegu frelsi, að banna
prestum að segja það sem þeim býr í
brjósti, sérstaklega er um mannfélags-
mein er að ræða og að ráða bót á því;
en af því bannið er núna í þágu blaðs-
ins og kumpána þess, þá er náttúrlega
sjálfsagt að beita því. Að í umgetinni
ræðu hafi verið bornar nokkrar svívirð-
ingar á andbanninga, því mótmælum vér
sem gersamlega ástæðulausu og ósönnu.
Nokkrir prestar eru andbanningar, en vér
minnumst ckki þess að hafa gert kröfu
til að þeir væru settir af hempunni fyrir
það.
Þá er þriðja atriðið um »andlega og
líkamlega heilbrigði þjóðarinnar« og and-
banningalæknana. Blaðið viil helzt ekk-
ert um það inál segja, og er það und-
arlegt, að »lngólfur« skyldi vera svo
hygginn að fara ekkert út i þá sálina,
því á þeim umræðum hefði hann ekki
grætt. Blaðið segir: »að oss sárni, að
all-flestir læknar séu oss andvígir í bann-
málinu«. Þarna hefir blaðið sagt helzt
til mikið, þvi áhöld munu vera um það
hvor flokkurinn er sterkari ineðal lækn-
anna í landinu, sá sem fylgir »Ingólfi«
eða oss, svo þessi ásökun er alveg út í
hött.
Þá er /iinla atriðið, »pólilíkin«. Blað-
ið afsakar afstöðu sína í þessu atriði
með því að bankamálið liafi ekki verið
flokksmál. En það var víst búið að
gleyma því, að það var upphaf þeirra
pólitíska ferils, en ekki endir. Þeir bera
það í vænginn, að ritstjórinn sé eigandi
blaðsins. Þetta' er engin afsökun, því
blaðið er þeirra málgagn eftir sem áður,
og afhent honum með því skilyrði.
Um sjötla alriðið gerir blaðið þá grein
að liann hafl Iielzt viljað styðja Kristj-
ján Jónsson af þeim sem í boði voru
sem ráðherrar, af því hann væri ekki
jafnblindur í því máli (bannmálinu) og
Skúli. Þelta á nú að lieita afsökun. Það
er óneitanlega nokkuð viðrinislegt, að
blað skuli fylgja þeim ráðherra, sem er
andstæður þess aðaláhugamáli.
Eilt vituni vér, að þeir hafa sett öll
atriði stel’nu sinnar (að bannandóíinu
undanskildu — ef til vill) í þeim tilgangi
einum, að slá ryki í augu almennings
og láta liann skoða þá í fölsku tjósi. —
Þá talar blaðið um óheiðartega blaða-
mensku. Það er vísl ekki óheiðarleg
blaðamenska, að segja, eins og »Ingólf-
ur«, að menn beiti mútum og atkvæða-
kaupuin og gefa í skjm að menn brúki
annara fé í eigin þarfir (eða steli því
með öðrum orðum)? Þetta liafa þeir
heiðarlegu herrar látið sér sæma að bera
á borð fyrir oss bannmenn; en vér álít-
um ómerk ómagaorð og lálum það oss
litlu skifta; en af því blaðið fór að lala
um ólieiðarlega blaðamensku, þá væri
því nær að skafa innan kyrnur sínar
áður en það fer að litast um annars-
staðar.
Þeir segjast aldrei liafa talið þjóðinni
trú um, að hún eigi að drekka. Þelta
eru ósannindi. »Ingólfur« hefir oft hald-
ið því fram að menn ættu að drekka í
hófi; en í framkvæmdinni er lióf ekki
til. Svo mólmælir blaðið skaðlegum á-
hrifum áfengis. Þelta er að telja þjóð-
inni trú um, að hún eigi að drekka; hún
sldlur það svo og getur ekki annað.
Svo tala þeir Um »þef og snuðrun« í
sambandi við vínbirgðirnar og nú séu
templarar að byrja starfið, sem þeir ælli
Reglunni framvegis hér á landi. Þeir
óttast, sýnilega, að templarar muni hafa
gát á lagabrotum. »Það er enginn kend-
ur sem hann kemur ekki«; en hefðu
þeir ekki talið mönnum jafn-ákveðið trú
um, að þeir ættu að brjóta bannlögin og
þeir hafa gert, andbanningarnir, þá væru
menn í meiri vafa um hvert þeir eiga
að snúa sér, er um brot á lögunuin er
að ræða.
»Salóinon8dómavinn«. »Ingólfur« var
hreykinn af dómnum, sem hann sagði,
að kveðinn liefði verið upp á Eskifirði,
er hann kallaði Salómonsdóm. Nú er
víst, að þetta er altsaman tómur upp-
spuni og ósannindi.
Sameiginlegur templarafundur
fyrir Vestur-Skaftafellssýslu
var haldinn þann 16. júlí 1911, i fundarsal
st. »Foldin« nr. 88 í Álflaveri. Fundurinn
var haldinn meö venjulegum fundarsiöum
og gengdu embættum embættismenn sL
»Foldin«.
Fyrir fundinum lá dagskrá og fyrsta mál
hennar var: Bannlögin og verndun þeirra.
Málið rætt, en engar tillögur eöa ákvaröanir
gerðar i því. Annað mál dagskrárinnar var
»Samvinna ungmennafélaga og Good-Templ-
arastúkna«. Viö umræður í málinu kom
fram svohljóðandi fundarálit: »Fundurinn
álítur þaö mjög þýöingarmikiö, að templ-
arar og ungmennafclagar geti orðið sem bezt
samtaka í starfmu og að þeir greiði hvorir
fyrir öðrum að ná hinu setta takmarki sínu.
En þar cð hætt er við, að þeir að sumu
leyti dragi krafta hvorir frá öðrum, einkum
til sveita, en vonandi að templarar scu þeg-
ar komnir að hinu endanlega takmarki sínu
hér á landi: algerðri útrýmingu áfengis, þá
leyíir fundurinn sér að skjóta þvi undir álit
Stórstúku íslands og Sambandsstjórnar Ung-
mennafélags íslands, hvort ekki muni til-
tækilegt að Ungmcnnaíélögin tækju við starli
stúknanna. — En að sjálfsögðu telur fund-
urinn að þetta geti ekki orðið alt i einu, þvi
málið þurfi að athuga og ræða frá báðum
hliðum. Fundurinn æskir þess að fram-
kvæmdanefndin og sambandsstjórnin birti
álit sitt í Templar og Skinfaxa, sem fyrst«.
Álit þetta var nokkuð rætt og kom fram
svohljóðandi breytingatillaga: »Að þessi tvö
félög sameinuðu krafta sína og annað þeirra
tæki við starfi beggja«. Breytingatillagan
studd og samþykt meö öllum greiddum at-
kv. Því næst var aðaltillagan borin undir
atkvæði með áorðinni breytingu og samþykt
í einu hljóði.
Þriðja mál dagskráarinnar var: Jafnrétti
kvenna og karla, utan stúku og innan. Mál-
ið var rætt á ýmsa vegu og kom fram
þannig löguð tillaga um álit fundarins á þvi
máli: »Fundurinn fagnar þvi hve kvenn-
réttindamálið er komið í gott horf, því þaö
er fylsta sannfæring hans, að jafnrétti
kvenna og karla muni leiða í ljós ýmsa
þýðingarmikla og blessunarríka ávexti fyrir
hina islenzku þjóð«. Tillaga þessi var studd
og samþykt í einu hljóði.
Fjórða mál á dagskrá voru frjálsar um-
ræður um stúkur og Regluna yfir höfuð.
Var þá fyrst spurt um líðan stúkna i sýsl-