Templar - 20.06.1912, Side 1

TEMPLAR.
XXV.
Reyjavík, 2 0. júní 1912.
9. blað.
Stefnuskrá Good-Templara.
I. Algerð afneitun allra áfengisvökva til drykkjar.
II. Ekkert leyfi ( neinni mynd, hversu sem á
stendur, til að selja áfengisvökva til drykkjar.
III. Skýlaust forboð gegn tilbúningi, innflutningi
og sölu áfengisvökva til drykkjar; forboð
samkvæmt vilja þjóðarinnar framkomnum í
réttu lagaformi, að viðlögðum þeim refsing-
um, sem svo óhéyrilégur glæpur verðskuldar.
IV. Sköpun heilsusamlegs almenningsálits á máli
þessu, með ötulli útbreiðslu sannleikans á
alla þá vegu, sem mentun og mannást eru
kunnir.
V. Kosinng góðra og ráðvandra manua til að
framfylgja lögunum.
VI. Staðfastar tilraunir til að írelsa einstaklinga
og bygðarfélög frá þessari voðalegu bölvun,
þrátt fyrir allskonar mótspyrnur og örðug-
leika, þar til vér höfum borið sigur úr být-
um um allan heim.
Framtí ðarstörf
Good-Templara.
í síðasta blaði var bent á það, hve
mikla þýðingu það hefði í framtíðinni
að ella unglingastarfsemina, því hún væri
trygging fyrir framtíðartilveru Reglunn-
ar i landinu.
En liún er ekki einhlýt, því jafnframt
henni þarí að auka þekkingu manna á
áfengismálinu, ekki sízt unglinganna.
Við komum þá að sjötta og síðasta
atriði framtíðarstarfanna:
Alnienn áfengisfræðsla.
í öðrum löndum hefir verið logð mikil
áherzla á þessa grein bindindisbaráttunn-
ar. Þannig er nú t. d. fyrirskipuð fræðsla
í áfengisfræði í öllum alþýðúskólum í
Bandaríkjum N.-A. og telja bindiödis-
menn það eitt hið áranguisvænstá verk,
sem þar hafi unnið verið i bindindis-
áttina.
í Bretlandi er rekin mjög nákvæm
áfengisfræðsla í öllum unglingabindindis-
félögum og árlega ferðast margar þús-
undir manna um landið og halda fyrir-
lestra í skólunum.
í Svíþjóð hefir í mörg ár verið unnið
kappsamlega að því að atla mönnuin
almennrar og staðgóðrar þekkingar í á-
fengisfræði. í þessu skyni eru árlega
haldin námsskeið fyrir Gæzlumenn Ung-
Templara og alþýðuskólakennara og hafa
þau verið vel sótt og er það viðurkent
af mætum mönnum meðal Svíanna, að
nálega engin starfsemi þar í landi haíi
haft jafn-viðtæk áhrif á þjóðina í menn-
ingaráttina, sem þessi fræðsla bindindis-
félaganna.
Hér á landi hefir, því er miður, lítið
verið gert i þessu efni.
Fyrir mörgum árum (1896) var gefið
út »Fræðslukver um vinanda og tóbak«
fyrir tilhlutun Stórstúkunnar og var gert
þeim skólum að skýldu, er nytu styrks
aí opinberu fé, að kenna þetta kver.
Þetta var víst gert sumstaðar, þar sem
kennararnir voru sjálfir bindindismenn,
og höfðu sérstakan áhuga á þessu máli.
En þar sem öðruvísi var ástatt, mun
litið eða ekkert hafa verið gert í þessa átt.
Kverið þótti óhentugt og kvörtuðu á-
hugasamir menn, sem notuðu það við
kenslu, undan því að erfitt væri að
nota það.
Þótt þessi sé nú reynslan í þessu efni
þá dugir ekki að láta hér staðar nema.
Þetta mál verður að vekja upp aitur ef
vel á að fara.
Það þarf að lá aðgengilega, Ijósa og
handhæga kenslubók í áfengisfræði, sem
í öllum atriðum sé samkvæm nj'justu
rannsóknum vísindanna, og skuli hún
þó vera við alþýðuhæfi.
Þessa bók á svo að nola til stuðnings
áfengisfræðslúnni.
Það þarf að koma á fót almennri á-
fengisfræðslu í öllum barnaskólum og
unglingastúkum á lándinu.
í barnastúkunum ætti að vera hægt
að koma sliku í verk, því flestir eða ná-
lega allir Gæzlumenn hafa nokkra þekk-
ingu í þessu efni og væru sennilega fljótir
að afla sér hennar, el' þeir fengju liand-
hæga bók til þess.
í barnaskólunum væri nokkuð öðru
máli að gegna; þar væri erfiðara að
koma þessu í verk, að minsta kosti fyrst
í stað. Hér verðúr því eitt nýtt’ verk-
efni fyrir undirstúkuriiar að vinna. Þær
eiga einmitt að útvega barnaskólum, sem
eru i nálægð þeirra, menn til þess að
fræða börnin og gefa þeim leiðbeiningar
í þessu efni. Það mundi ekki verá frá-
gangssök og líklega mundu fáar skóla-
nefndir neita um slíkt, ef fram á það
yrði farið að maður yrði látinn aðstoða
í þessu efni; ekki sízt ef stariið yrði
viðurkent af því opinbera, því auðvitað
yrði það að vera gert með þess sam-
þykki og tilsjón að einhverju Ieyti.
Til þess að þetta geti komið að full-
um notum i framtíðinni, verður að gefa
þeim, sem ættu að veita þessa kenslu,
tækifæri til að afla sér nægilegrar þekk-
ingar i þessari grein.
Þess vegna þarf að gera áfengisfræð-
ina að skyldunámsgrein við kennara-
skólann, annaðhvort i sambandi við
heilsufræðina eða sem alveg sjálfslæða
námsgrein.
Svo þyrfti nauðsynlega að koma á fót
sérstökum námsskeiðum eða fyrirlestra-
flokkum í hinurn ýmsu greinum áfeng-
isfræðinnar, sein allir gætu átt aðgang
að. Til þess að lialda fyrirlestrana þarf
að fá liæfustu menn í þeirri grein. Væri
unt að koma þessu í verk, mundi það
styðja hina réttu skoðun á málinu og
útbreiða hana. Sérstaklega væri það
nauðsynlegt, að slíkir fyrirlestrar yrðu
haldnir fvrir kennurum, sem væru stadd-
ir hér á kennaranámsskeiðunum.
Svo mætti að lokum nefna það, að í
sambandi við Háskólann mætti koma á
fót námsskeiði i áfengisfræði, er stæði
í 4—5 daga, þó ekki væri nema einu
sinni á ári. Væri sannarlega engin van-
þörf á því. Það væri ekki nokkura ögn
lítilfjörlegra fyrir Háskólann hér að leyfa
slíkt, heldur en Berlínarháskóla, og stend-
ur hann víst okkar Háskóla ekki að baki.
Það þarf að efla almenningsálitið á
þessu máli og viðhalda þvi, kenna þjóð-
inni að skoða það frá réttu sjónarmiði;
þess vegna er það svo afarnauðsynlegt,
að þessi hlið starfsins sé vel og sam-
vizkusainlega rækt.
Staðgóð og vel grundvölluð þekking
á áfengismálinu, er skilyrði fyrir tylgi
málsins hjá þjóðinni.
Þetta ættu allir góðir menn að styðja;
allir þeir, sem vilja þjóðinni vel og vilja
hennar hag í öllu tilliti.
Þetta voru i fáum orðum aðalþættirn-
ir í framtíðarstörfunuin. Það mætti auð-
vitað benda á ýmislegt fleira, en það
eru frekar aukaatriði og er þeim því
slept hér.
Samt mætti benda á, að stúkur til
sveita gætu stutt að ýmsu sem snertir
áhugamál ungdómsins, svo sem trjárækt,
garðrækt, blómrækt og allar stúkur geta
stutt hverskonar leikfimi og sport.
Nokkur atriði hafa hér verið skilin
eftir, sem fremur eiga heima í umburð-
arbréfum og munu þau síðar birtast í
þeirri mynd.
Meðan þau verkefni, sem nú hafa verið
talin, eru að mestu eða öllu óunnin, er
óþarfi að spyrja: »Hvað ætlið þið að
gera«.
Työ æfintýri.
í gær lenti ég i tveimur snnáæfintýrum,
likum í útkomu, en ólíkum í eðli sínu.
Hið fyrra var það að ég las í „Lögréttu“
að Reyðfirðingar hefðu 25. f. m. samþykt
áskorun til þingsins um að afnema bann-
lögin. Ég fór að hugsa um, hvort þetta
væri nú svo vitlaust, samhliða því að í-
huga hverjir þessir Reyðfirðingar væri; ég
ímyndaði mér að þeim hefði enn þá ekki
verið fluttur náðarboðskbpurinn um bind-
indissemi og sjálfsafneitun; en alt í einu
áttaði ég mig og fór að skoða mennina
sem yfirburða kjarkmenn, þar sem þeir
ekki veigra sér við að koma fram með og
samþykkja slíka tillögu fyrir vitunum á
þingmanni sínum Jóni Ólafssyni, manni,