Templar - 10.10.1912, Qupperneq 1

TEMPLAR.
XXV.
Reyjavík, 10. okt. 1912.
15. blað.
Myndasafn „Templars“.
Br. Hjörleifur heit. Hákonarson á Eyrarbakka varö tyrst stofnandi
bindindisfélags þar, er hét »Bræörafélagiö« 4. okt. 1885. í þessu
félagi vann hann ineð drengskap og dáð og var um lengri tíma
formaður þess. Félagið starfaði í 10 ár og varð það að sam-
komulagi að það sameinaðist st. »Eyrarrósin« nr. 7 24. nóv. 1895
og gerði stúkan hann að heiðursfélaga. Ilann tók umd.stúkustig
undir eins og hann l'ékk rétt til þess. Hann gegndi ýmsum störf-
um í stúkunni með mestu reglu og samvizkusemi og siðustu ár
æfi sinnar var hann Umboðsm. Stór-Templars. Hann var fæddur
6. okt. 18(52 og andaðist að heimili sínu, Litiu-Háeyri, 14. febr. 1910.
Um hann er sagt i bréfi frá kunnugum: »Bindindismálið var i
sannleika bans hjartans mál til liinstu stundar og margt þarft
orðið talaði hann því til stuðnings í hinni löngu banalegu sinni
við þá, sem þá heimsóttu liann. Bað má með sanni segja, að bindindismálið misti þar
ölulan og góðan starfsmann og er sárt fyrir okkur hér á Eyrarbakka að missa slikan fé-
laga sem liann var, því bindindismálið á hér ætíð töluverðum mótbyr að mæta. Hann var
góðum gáfum gæddur og áreiðanlegur í öllu«. Blessuð sé minning hans.
Stefnuskrá Good-Templara,
I. Algerð afneitun allra áfengisvökva til drykkjar.
II. Ekkert leyfi í neinni mynd, hversu sem á
stendur, til að selja áfengisvökva til drykkjar.
JII. Skýlaust forboð gegn tilbúningi, innflutningi
og sölu áfengisvökva til drykkjar; forboð
samkvæmt vilja þjóðarinnar framkomnum í
réttu lagaformi, að’ viðlögðum þeim refsing-
um, sem svo óheyrilegur glæpur verðskuldar.
IV. Sköpun heilsusamlegs almenningsálits á máli
þessu, með ötulli útbreiðslu sannleikans á
alla þá vegu, sem mentun og mannást eru
kunnir.
V. Kosinng góðra og ’ráðvandra manna til að
framfylgja lögunum.
VI. Staðfastar tilraunir til að frelsa einstaklinga
og bygðarfélög frá þessari voðalegu bölvun,
þrátt fyrir allskonar mótspyrnur og örðug-
leika, þar til vér höfum borið sigur úr být-
um um allan heim.
Einasta ráðið.
Þeir hafa reynt nokkrar leiðirnar, and-
banningarnir, síðan þeir hófu baráttu
sína gegn bannlögunum, en skrykkjótt
hefir þeim gengið að feta þær, sem von
er til.
Leir notuðu fyrst það vopnið, sem
næst lá tilíinninga- og nautnarlífi þeirra;
það var persónu/relsið.
Lengi var það látið klingja og mikið
kapp hafa þeir lagl á að telja mönnum
trú um að bannlögin sé einu lögin er
ráðist á persónufrelsið. En allir skyn-
bærir menn sáu að það var bábyljan
einber; þeir sáu að öll löggjöf er brot
á frelsi einstaklingsins og þess vegna
fékk þetta óp þeirra svo litla áheyrn
hjá mönnum. Menn vildu ekki láta at
hendi líf og heilsu fyrir frelsið til að
drekka. Menn sáu, að það var rangt
hugsað og þess vegna hefir þeim unnist
svo Htið á í þessu efni, andbanningun-
um.
Nú er svo komið, að engum dettur í
hug að halda þessari staðhæíingu fram
i alvöru.
Þetta vopn ei því orðið bitlaust í
höndum þeirra.
Fjárhagsvoðinn, sem landssjóður var
kominn í, var eitt atriðið. Þótt undar-
legt mætti virðast, þá gleyptu margir
þessa llugu. En menn sáu við nánari
athugun, að þetta var rangt, því aðflutn-
ingsbannið hefir ekki og er ekki enn þá
farið að liafa áhrif á búskap Iandssjóðs-
ins. Þessi staðhæfmgin er því orðin
harla liðlétt vopn í höndum þeirra.
Það er þj'ðingarlaust að tala um það.
Þá er á/engistollurinn. Jú, það kemur
skarð í landssjóðinn og það var líka ó-
spart notað og sagt, að landið færi á
höfuðið og alt væri ómögulegt án vín-
fangatollsins.
Nú hefir þingið samþykt lög, sem ætla
landssjóði meiri tekjur en það sem á-
fengislollinum nemur. >feð því verður
skarðið fylt og þá er sú ástæðan úr sög-
unni. Menn eru lika hættir að minnast
á hana, nema þeir allra æstuslu, eins
og G. E. í »Ingólfi« 17. sept. þ. á. Og
færir hann þar ekkert annað fram en
rangfærslur eftir peningamálanefndar-
meirihlutanum, sem svo rækilega var
lirakið í 11. tbl. »Tpl.« þ. á.
Nú er það vopnið líka orðið málllausl
í liöndum þeirra.
Er þá ekkert eftir, sem þeir liafa á
takteinum þegar þessi atriðin, sem nú
voru nefnd, eru ekki lengur nothæf?
Jú. Ein leið er eftir.
Að hrjóta bannlögin.
Enginn eii er á því, að þessi leið verð-
ur farin af þeim herrum, enda hefir einn
merkur maður í þeirra hóp sagt það í
margra manna viðurvist, að hann álíti
það heilaga skgldu hvers manns að brjóta
lögin. Sá, sem þelta sagði, er mikils
metinn lögfræðingur og á að liafa næga
þekkingu á því livað það er að bera
virðingu fyrir rétti þjóðarinnar til að
selja sér lög. Það virðist fremur óvið-
eigandi, að slíkur maður skuli lála sér
þvílíkt til hugar lcoma, hvað þá heldur
að láta sér það um munn fara í margra
manna áheyrn. En það er sönnun þess
að þeir hafa hug á að fara þessa leið,
hvað sem það kostar.
Öllum er kunnugt um það, að í and-
banningaflokknum eru mestmegnis em-
bættismenn, stúdentar og kaupmenn,
sem hafa meiri eða minni hag af áfeng-
isverzluninni.
Sem betur fer, eru þó ekki allir þess-
ara stétla menn í flokknum; frá því eru
góðar og lieiðarlegar undantekningar.
Þetta eru þá mennirnir, sem vilja
reyna að eyðileggja bannlögin á þann
hátt að brjóta þau. Virðingarverð stefna
eða bitt þó heldur. Það hefir þótt hart,j
hafi eitthvert smámennið lálið það á séri
slcilja, að þessi ílokkur manna væri átu-
mein i þjóðlífi vor-u. En gæti maður
betur að, er þetta og því lík dæmi sönn-
un þess, að þeir rnenn hafa mikið til
sins máls, er halda þessari skoðun fram.
Einliver Argos skrifar í »Ingólf« 24.
f. m. um klúbbalögin (sumir segja að
Magnús dýralæknir sé þessi Argos), og
talar þar máli klúbbanna sem bezt hann
má. Sýnir sú grein berlega, að and-
banningar eru livata- og stuðningsmenn
klúbbanna, sem »Tpl.« hefir svo oft benl
á, en þeir alt af þrætt fyrir. En grein
þessi sýnir einnig það, að þeir vilja halda
þessum spillingarbælum við líði, til þess
að eiga hægara með að koma fram á-
formi sínu, því, sem áður var nefnt, að
brjóta bannlögin. Það er því skiljan-
legt, að það sé hin mesta nauðsyn fyrir
þá að hafa þessar stofnanir alveg óá-
reittar af hendi löggjafarvaldsins.
Einhverjir hafa og haft það á orði, að
það ættu að safnast saman svo sem tvö
liundruð manna að minsta kosti til þess
að brjóta lögin, í þeirri von að engu
lögregluvaldi verði beitt á þeim. Ekki
er nú ofstækið smávægilegt hjá þeim,
er þeir láta slíkar hugsanir frá sér fara.
Höfðingjarnir eru óvanir því hér á
voru landi að lúta í lægra haldið fyrir
almenningi, en liafa nú samt orðið að
gera það í þessu máli og það sárnar
þeim, og þess vegna vilja þeir að grípa
til þessa eina úrræðis, sem völ er á:
að brjóta lögin i eins stórum mæli og
þeim er unt.
Pað er einasta ráðið.
Þeir Templarar,
sem ílytja búferlum til Ameríku, ættu að
leita hjá mér upplýsinga um þá umboðs-
menn, sem Reglan hefir þar til að leiðbeina
innflytjandi Templurum og skal ég gefa
þeim þær, hvort sem þeir óska munnlega
eða skriflega.
Skrifstofa Stór-Ritara, 30. sept. 1912.
Jón Árnason.