Templar - 10.11.1912, Blaðsíða 1

TEMPLAR.
XXV.
Reyjavík, 10. nóv. 1912.
17. blað.
>I> iidasafn „Templars“.
Snorri Bjarnason.
in fyrir öll
óþarllega 1
uni siða-a
aiiut farið
Br. Snorri Bjarnason í Vestniannaeyjum, er einn af elztu meðlim-
um Reglunnar liér á landi og stúkunnar »Báru« nr. 2.
Hann heflr unnið mikið i stúkunni og gegnl J>ar ýmsum störf-
um með kostgæfni og samvizkusemi, og heflr hann sérstaklega
átt góðan pátt i því að styðja fjármálastjórn stúkunnar á ýmsa
lund og er Jiað mjög mikilsvcrt atriði.
Hann hefir mikinn áliuga á innri störfum Reglunnar og tók
því umdæmisstúkustigið undir eins og hann fékk tælcifæri og
réttindi til liess.
Ilann sal á stórstúkuþingi í Reykjavik 1909 sem fulltrúi stúk-
unnar »Báru« nr. 2 og tók Jiá stórstúkustig.
Br. Snorri er siðavandur og leggur mikla áherzlu á að alt
starl' lleglunnar sé nákvæmlega af liendi leyst og virðing sé hor-
thöl'num vorum og innra starfi og er ekkitrúttum að sumum þyki þar
Br. Snorri cr einn þeirra góðu, gömlu fél., sem aldrei bregðast.
Stefnuskrá Good-Templara.
I. Algerð afneitun allra áfengisvökva til drylckjar.
II.Ekkert leyfi í neinni mynd, hversu sem á
stendur, til að selja áfengisvökva tildrykkjar.
III. Skýlaust forboð gegn tilbúningi, innflútningi
og sölu áfengisvökva til drykkjar; forboð
samkvæmt vilja þióðarinnar framkomnum í
réttu lagaformi, að viðlögðum þeim refsing-
um, sem svo óheyrilegur glæpur verðskuldar.
IV. Sköpun heilsusamlegs almenningsálits á máli
þessu, með ötulli útbreiðslu sannleikans á
alla þá vegu, sem mentun og mannást eru
kunnir.
V. Kosinng góðra og ráðvandra manna til að
framfylgja lögunum.
VI. Staðfastar tilraunir til að írelsa einstaklinga
og bygðarfélög frá þessari voðalegu bölvun,
þrátt fyrir allskonar mótspyrnur og örðug-
leika, þar til vér höfum borið sigur úr být-
um um allan heim.
Er öllu óhætt?
Sumir, og því er miður, of margir,
lita svo á, að nú sé öllu óhætt, þvi nú
séubannlögin samþykt.þau séu að nokkru
leyli komin í framkvæmd og innan
skannns tíma fari þau að gera fult gagn.
Less vegna þurfi ekki neitt frekara um
þetla mál að liugsa.
Pessi skoðun er mjög skaðleg og
háskaleg.
Viðleitni andbanninganna ber þess Ijós-
astan vottinn, að hér er ekki öllu óhætt.
þeir hafa undanfarið verið að brjóta
upp á ýmsu, til að veikja framkvæmd
laganna, svo sem nýrri alkvæðagreiðslu,
undanþágum frá lögunum, innflutningi
á áfengi lil risnu, ölgerð og einkasölu á
áfengi landssjóði til handa o. íl., í þeirri
von, að á þann hátt mundi hægt að
lcoma málinu fyrir kattarnef.
Auðvitað hafa allar þessar tilraunir
þeirra strandað á mótþróa þingsins, því
meiri hluti þess liefir ekki viljað ljá þess-
uin röddum fylgi sitt.
En þótt þær hali verið bældar niður
nú fyrir skemstu, þá má ganga að því
vísu, að þær vakni aftur og rísi upp úr
ösku sinni — eins og fuglinn »Phoenix«
— þegar vora lekur og líður að næsta
alþingi.
Þá verða gerðar alvarlegar tilraunir
til þess að koma einhverju fram í þessa
átt og þess vegna verða menn að vera
vakandi og alstaðar tilbúnir til þess að
berja niður hverja þá tilraun, sem gerð
verður til að aíla þessum og því lík-
um liugmyndum fylgis.
Nú er það sýnilegt, að eltki eru þeim,
andstæðingunum, greiðfærar heinu leið-
írnar, að ganga beint að verki, heldur
verða þeir að fara myrkragötur og króka-
léiðir, lil þess að fá einhverju til vegar
kömið.
Þess vegna verður þá ekki að hitta
nema endrum og eins sem áhlaupsmenn
eða þá, er ganga beint framan að, held-
ur miklu fremur og aðallega þá, sem
skríða í skúmaskolum og fara aftan að
mönnum, þvi á hinu eru þeir livektir.
Pað hefir reynslan svo greinilega sýnt
þeim.
En af því að bardaga-aðferðin verður
eins og nú var nefnt, þá á almenningur
miklu örðugra með að varast hana.
Pað verður því engin vanþörf á því
að allir sannir bannmenn haíi augun
hjá sér og athugi alt, sem gerist í hin-
um yztu mýrkrum, í dularheimkynnum
andstæðinganna.
Þeir hafa, sumir þeirra, látið í ljósi
þá sannfæringu, að bannlögin eigi að
komast til framkvæmda, því þá muni
þau fella sig sjálf.
Við þessu er í fljótu bragði ekki neitt
að segja. En beri maður það saman
við skoðun lögfræðingsins, sem áleit það
lieilaga skyldu livers góðs borgara að
brjóta lögin, þá skilur maður vel, hvað
liggur á bak við hjá þeim, sem segjast
vona það að lögin felli sig sjálf.
Peir vita, sem er, að það muni þau
ekki gera, nema því að eins að þau
verði brotin í stórum stíl — og að því á
að styðja.
Pessi skoðun þeirra hljómar því óneit-
anlega dálílið fagurlega i eyrum manna
i fyrstu, en þegar betur er aðgætt, verð-
ur hljómurinn ekki sem allra viðkunn-
anlegastur.
Ósk þessara manna, um að lögin komi
til framkvæmda af þessum áslæðum, er
því full-skiljanleg.
Pað er þeim liið mesta áhugamál, að
lögin nái ekki að komast lil fullra fram-
kvæmda, því þeir hafa það svo greini-
lega á tilfinningunni, að þau muni koma
þjóðinni að svo miklu gagni, að hún,
meginþorri henuar, muni ekki vilja fyrir
nokkurn mun láta hagga við þeim.
Pess vegna er það eðlilegt, að þeir
muni neyta allra bragða lil þess að fá
lögin afnumin seni fyrst.
Og þess vegna er svo margt að athuga
og svo mikið ógert og — því verða allir
bannvinir að vera vakandi.
Pað er siðnr en svo, að öllu sé óhœtl.
Hödd vismdanna.
Áfengið og manndauði.
Ur wHaandbog i Alkoholspörgsmnalel«.
í Danmörku deyr liér um bil fjórði
hver maður, sein náð hefir 15 ára aldri,
af völdum áfengis. Dánarskýrslur, sem
tilgreina »vanbrúkun áfengis eða þar
sem það stj'ður að komu dauðans«,
segja meðal annars, að þar i landi sé af
þeim orsökum af hverju hundraði karl-
manna, sem deyja:
Aldur. Kaupmli. Aðrir kpst. Sveitir. Alt landið.
70 7» 7» 7»
15- —25 ára 3,1 3,4 1,7 2,4
25- -30 17,6 14,6 15,8 15,8
30- -35 — 31,3 24,4 7,5 17,2
35- -40 — 41,4 39,4 26,5 34,8
40- -45 — 31,4 35,3 27.6 31,1
45 -50 — 48,8 34,9 30,2 37,7
50- -55 - 52,8 33,0 35,6 38,7
55- -60 — 35,8 30,2 29,1 31,1
60- -65 - 36,3 35,7 28,9 32,9
65- -70 — 31,0 30,3 22 2 26,6
70 -75 — 21,7 17,8 24,0 21,7
75 -80 — 19,1 12,7 15,0 14,9
80 á.o.yfir 9,7 6,7 11,5 9,6
Alls 29,5 22,6 20,0 22,8
í Kaupmannahöfn eru frá þriðja til
fjórða livert mannslát, sem má skrifa á
reikning áfengisnautnarinnar; í einum
aldursllokki yfir lielming. í kaupstöð-
unum eru á milli fjórða og fimta hvert
og i sveitunum fimta hvert.
Af konum deyja í Kaupmannahöfn og
á Friðriksbergi 5,l°/o af drykkjuskap, i
öðrum kaupstöðum 2,8, í sveitum 1,8
og alls á landinu 2,9%.
Pessi yfirlit eru tekin eftir skýrslum
lækna árið 1905 og gerð af Chr. tíeill
dr. med., yfirlækni við geðveikrahælið í
Viborg og fulltrúanum á hagfræðisskrif-
stofu ríkisins, Imm. Bang. — Meniiiriiir
eru engir bindindismenn og sárfáir l'ækn-