Templar - 03.12.1912, Blaðsíða 2

70
TEMPLA'R.
„Teraplar4*
kcmur út & hrsrjum 20 dagis fresti, míust !8 blöfi. Verð
argangsins 2 kr., er borgÍBt 1, júll. Útsölumenn fi 26*/• Í
sölulaun.
Ritstjórn, afgreiðslu og innheimtu annast Jotl Arnason,
Box A 21, Reykjayik. Afgr. & Smiðjustig 6, kL 7—8 dðd.
Þakkar- og kveðjuljóð
til
B j ö r n s .1 ó n s s o n a r
fyrv. ráðherra
frá
Stórstúku íslands I.O.G.T.
Lag: Pér ástvinir eyðið nú hörmum.
Við klukknahljóm síðsta sinni,
í samhygð að gröfinni þinni
vér fylgjum þér, frumherji og bróðir,
í fylkingu daprir og hljóðir,
Vér kveðjum með fánanum fríða,
sem fyrir þér ljúft var að stríða,
er vígðir þú áhugans eldi
að æfinnar síðasta kveldi.
Með viljans- og framsóknarvigri
þú varðir hann, hrósaðir sigri, —
nú heitir þú, horfinn, á alla
að hefja ’ann og láta ’ann ei falla.
Með sál þina sókndjarfa og unga,
með sæmd þína og alvöruþunga,
sem fyrirmynd fram skulum sækja
og frjálsir vor skylduverk rækja.
Þú helgaðir íslandi alla
og óskifta forgöngu snjalla, —
því drúpir hver dísin þess grátin
um drengskapar-aðalsmann látinn.
Við stefjahreim slrengjanna blíðast
þig Stórstúkan kveður nú síðast,
með þökk fyrir stríðið þitt stranga
og starfið þitt göfuga og langa.
G. G.
Jólaósk.
Jólin hafa, því er miður, af of mörg-
um verið hroðalega misbrúkuð. í stað
þess að gleðja sig og sína um jólin og
eíla frið og ánægju á heimilunuin, þá
lifa menn jólin í alls konar svalli, drabbi
og drykkjuskap, eyðileggja alla umönn-
un húsmóðurinnar, móður, eiginkonu
sinnar, græta börnin og svifta þau jóla-
gleði þeirra. Jólagleði barnanna er í-
mynd hinnar guðlegu, himnesku jóla-
gleði og hana eyðileggur drykkjumaður-
inn með framferði sínu á jólunum; hann
gerir því sitt til þess að svifta heiminn
því fegursta, unaðsríkasta og guðdóm-
legasta, sem birtist í helgihaldi jólahá-
tíðarinnar.
»Templar« óskar þess, að allir sannir
unnendur jólahelginnar geri alt sem í
þeirra valdi stendur til þess að hin sanna
og barnslega jólagleði megi njóta sín og
bezta ráðið til þess er algert bindindi.
»TpI.« óskar öllum gleðilegra jóla.
Hvað Good-Templarar
hafa gerl á íslandi.
Um það ritaði br. Tom Wing grein i
október-hefti „Intern. Good Templars" þ.á.
ísland er, segir hann, mikilvægt dæmi
þess afls, sem eitt félag hefir, þegar félag-
ar þess eru einlægir. Það getur haft áhrif
á yfirvöldin, hrært löggjafarþingið og breytt
lifnaðarháttum þjóðarinnar.
Þess má allstaðar sjá merki á íslandi.
Það er alveg sama við hvern þér talið,
biskup, prest eða trúboða, kaupmann, þing-
mann eða sýslumann, sjómann eða bónda,
þeir viðurkenna allii afl og áhrif Good-
Templara. Ég átti tal við marga þeirra,
: sem nú eru brautryðjendur í islenzku þjóð-
lífi og talaði við þá á veitingastofum, í
verzlunarskrifstofum, stórbýlum og hreys-
um um þau mál, er hæst væru á baugi
meðal þjóðarinnar og varð undrandi yflr
hinni miklu ábyrgðartilfinningu, sem nú
væri vöknuð hjá almennigi, sem gerir ís-
land alt öðruvísi en því var lýst af göml-
um ferðamönnum, svo sem Henderson,
Dufferin lávarði, Howell, Locke o. fl. ís-
lenzk, innlend stjórn hefir tekið við af
stjórn, sem áður sat í Danmörku, og hefir
hún vakið ný áhrif, er hefja nýtt líf frá
nýrri fæðingu og árangurinn er: fjölgun
fólksins og mikil menning, sem finnur ó-
tal leiðir, betri húsakynni, nýbygðar borg-
ir á rústum hinna eldri, minkandi drykkju-
skapur og aukin verzlun. Meðan frjáls
verzlun og sjálfstjórn hefir hrundið á stað
afli því, sem knúð hefir þjóðina til fram-
kvæmda, þá hefir hið mikla siðferðisafl
verið í Good-Templara-hreyfingunni. Templ-
ararnir hafa verið hinn siðferðilegi andi í
íslenzlcum þjóðmálum, án þess þó að til-
heyra nokkrum stjórnmálaflokki. Kjörorð
þeirra var: Bindindissemin er grundvöllur
velmegunar. Þeir hafa ekki einungis ver-
ið hljómurinn einn; þeir þutu áfram með
hina heilögu bók í hendinni. þrungnir af
eldmóði vonar og möguleika út í hina
miklu atkvæða-baráttu og árangurinn varð
sá, að meira en helmingur þingmanna að-
hyltist stefnu vora og bannlögin um sölu og
innflutning áfengis voru samþykt og koma
þau í fult gildi 1. jan. 1915.
Hann segir, enn fremur, að Good-Templ-
ararnir séu jafn-hyggnir eins og þeir eru
hugsjónamenn. Þeir byggja stórhýsi í bæj-
unum og verða því miðstöð bæjarlifsins.
Það líkar mér, stærsta húsið í bænum er
Good-Templara-húsið (t. d. á ísafirði og
Akureyri).
Að lokum segir hann: „Ef þér farið
yfir snæfi þöktu fjöllin, ferðist um nærri
því endalausu dalina eða með sjáfarströndu,
þar sem litl.ir bæir liggja í skugga tind-
óttra fjalla eða bak við lausa sævarhamra
og talað við óðalsbóndann í heimkynni sínu
eða við einyrkjann í kofa hans um afstöðu
þjóðarinnar til drykkjusiðanna, þá munu
þeir svara einum rómi: Good-Templar-
arnir breyttu því ollu saman“.
Það eru undraverðir hlutir. Keglan hefir
haft áhrif á kirkju, þjóðfélag og stjórnmál
og unnið mikið á almennt. Þar eru 3272
fullorðnir Templarar og um 2000 ungling-
ar og, að ég bezt veit, um 1000 meðlimir
í öðrum bindindisfélögum. Þessi samein-
aði her, þótt fámennur sé, hefir umsteypt
þjóðarviljanum á Islandi og steypt áfeng-
inu úr hásæt.inu.
Baráttunni er elclci lohið, segir hann og
getur um, að áfengismenn geri alt sem
þeim er unt til þess að fá frestun á lög-
unum. Fjártap landssjóðsins sé aðalmálið
á dagskránni nú og vonandi verði því ráð-
ið til farsælla lykta.
ísland er önnur skír mynd þeirrar al-
þjóða-baráttu, sem við höfum lofað að taka
þátt í. Éað er oss skýrt dæmi þess fram-
kvæmdaþreks og siðferðilega afls, sem Regla
vor ber í skauti sínu, og ætti að gefa séi-
hverjum meðlim okkar alþjóða-bræðralags
nýjan kraft til þess að frelsa menn frá
ánauð áfengisverzlunarinnar,verndaæskulýð
þjóðanna og gera það, sem okkur er unt,
til þess að styrkja okkar einstaklingsbind-
indi með atkvæði okkar við kjörborðið með
algerðu banni gegn þeirri starfsemi, sem
fæðir af sér volæði og dauða.
(Greinin var sérprentuð í feikna-stóru
upplagi og stráð út um hinn enskumæl-
andi heim).
Umdæmisstúkan nr. 1
hélt aðalfund sinn í Good-Templarahúsinu
i Keykjavík, laugardaginn 30. f. m. kl. 8
síðdegis.
Allir framkvæmdarnefndarmenn voru við-
staddir að undanteknum F.U.ÆT.
28 fulltrúar voru mættir frá stúkunum
í Reykjavík og Hafnarfirði auk fjölda fé-
laga, eldri og yngri. 16 félögum var veitt
3ja stig.
Gamla framkvæmdanefndin skýrði frá
störfum sínum og framkvæmdum síðast,-
liðið ár.
Þessir embættismenn voru kosnir og sett-
ir í embætti:
U.Æ.T. Sigurbj. Á. Gíslason, cand.theol.
U.Kanzl. Aðalbj. Stefánsson, prentari
U.V.T. Jónína Jónatansdóttir, húsfrú
U.G.U.T. Sigurjón Jónsson, málari
U.G.Kosn.Pétur Zóphóníasson, realstúd.
U.Rit. Þorkell Þ. Klemenz, vélfræð.
U.G. Flosi Sigurðsson, trésmiður
U.Kap. Þorv. Guðmundsson, verzlm.
F.U.Æ.T. Ottó N. Éorláksson, stýrim.
Ressir mynda framkvæmdanefndina.
U.Dr. Karólína Zimsen, húsfrú
U.V. Þorsteinn Sigurðsson, skósmiður
U.Ú.V. Bened. Sigfússon, söðlasm.
U.A.R. Guðm. Gamalíelsson, bókbindari
U.A.Dr. Guðný Jónsdóttir.
Var þá fundinum írestað til 1. þ. m. kl.
8 síðd. Voru á þeim fundi rædd ýms
mál viðvikjandi framtíðarstarfi Umdæmis-
stúkunnar.
„Klúbbarnir". Um kl. 12 síðd. 30. f.m.
heimsótti bæjarfógetafulltrúinn hór í bæn-
um „klúbbana", skipaði öllum, sem þar
sátu, að fjarlægja sig og lagði bann fyrir
að „klúbbarnir* starfi framvegis, samkv.
„klúbba“-lögunum, sem þá voru komin í
gildi. Hímdu gestirnir þar fyrir utan á eftir
eins og skepnur á gaddi og hugsuðu ráð sitt.