Templar - 23.02.1918, Blaðsíða 3

TEMPLAR.
7
»Dagur« heitir þriðja blaðið og kem-
ur út á Akureyri. Ritstjóri er Ingimar
Eydal kennari. Sagt er, að blaðið fylgi
Vinstrimönnum að málum. Ritstjórinn
er eindreginn bannvinur.
*
* *
Jaltob Möller, ritstjóri »Visis«, hefur
keypt blaðið af meðeigendum sínum og
gefur það framvegis út á eigin ábyrgð.
Hann er eindreginn bannvinur. »Tpl.«
óskar honum góðs gengis í framtíðinni.
*
♦ *
Eins og sést á auglýsingu á öðrum
stað hér í blaðinu, þá hefur fram-
kvæmdarnefnd Slórslúkunnar ákveðið,
að stórstúkuþingið skuli koma saman
laugardaginn 8. júní þ. á. Þessi dagur
var meðfram ákveðinn með tilliti til
þess að »Sterling« á að koma til Rvík-
ur daginn áður úr strandferð. Samkv.
gamalli venju verður fyrst gengið í kirkju.
Um það verður nánar auglýst daginn
áður en þingið verður sett. Aðkomandi
fulltrúar geta og fengið upplýsingar um
það hjáframkvæmdarnefndarmönnunum.
*
♦ *
Morgunblaðs-siðfræði átti að byrja í
þessu blaði, en verður ýmsra orsaka
vegna að bíða næsta blaðs.
Sameining „Hlinar" og „Bifrastar11.
Með því að afarerfitt er fyrir stúkur,
sem ekki eru því fjölinennari, að stand-
ast allan þann kostnað, sem leiðir af
tilveru þeirra, þá hafði nokkrum félög-
um úr stúkunum »Hlin« og »Bifröst«
komið til hugar að gerlegt mundi að
sameina stúkurnar og líklegt mundi að
samkomulag fengist um framkvæmd
þess máls.
Málið var siðan borið upp i báðuin
stúkunum og var því vel tekið og ná-
lega einróma álit manna, að sameining
væri æskileg. Voru þá bornar upp til-
lögur í hvorri stúkunni um sig, að þær
skyldu sameinast í nýrri stúku og voru
þær samþyktar eftir löglegan undirbún-
ing. Afgreiddu stúkurnar það mál nú í
byrjun febrúarmánaðar og var svo á-
kveðið að sameiningin skyldi fara fram
mánudaginn 11. þ. m. Var Stór-Templ-
ar beðinn að stjórna sameiningunni.
Fyrst var fundur settur að venjuleg-
um sið og siðan var hinni sameinuðu
stúku gefið nafn og var nefnd:
„Framtíðinu
og er nr. 173. — Þá voru teknir inn 8
nýjir félagar. — Embættismenn voru
kosnir fyrir næsta ársljórðung þannig:
Æ.T. Vigfús Guðbrandsson, skraddaram.
V.T. Elín Magnúsdóttir, ungfrú
Rit. Karl H. Bjarnason, prentari
G. Sveinn Jónsson, kaupm.
Kap. Puríður Sigurðardóttir, ungfrú
Dr. Ólína Ólafsdóttir, ungfrú
V. Óskar Bjarnason,
ti.V. Ragnar Erlingsson,
A.R. Guðjón Jónsson, ökumaður
A.Dr. Marta Ólafsdóttir, ungfrú'
F.Æ.T. Jón Helgason, prentari.
Sem umboðsmanni Stór-Templars var
mælt með Sigurbirni Á. Gislasyni.
Sameiningarfundurinn var mjög vel
sóttur og má gera sér von um góðan
árangur af starfi stúkunnar og að hún
veiti nýjum áhrifum út frá sér, því hún
er skipuð mjög starfshæfum mönnum
og konum.
»Templar« óskar stúkunni allra heilla.
Áfengi til iðnþarfa.
í aðflutningsbannslögunum er iðnaðar-
mönnum veitt heimild til þess að afla sér
áfengis til iðnþarfa. Hefur sú heimild verið
notuð sumpart á þann hátt að stærstu
iðnrekendur fá ómengaðan vínanda beint
frá umsjónarmanni áfengiskaupa, sumpart
hefur hann og sýslumenn gefið út áfengis-
bækur sem heimila iðnaðarmönnum að fá
í lyfjabúðum vissa pottatölu af ómenguð-
um spiritus. Um fyrri liðinn eru engar
skýrslur til, þótt svo eigi að vera; en um
notkun áfengisbóka hafa fengist ábyggileg-
ar upplýaiugar og þær bera það ótvírætt
með sér, að megnasta misnotkun hefur átt
sér stað. Austurinn og eftirsóknin eftir ó-
menguðum vínanda „til iðnþarfa" hefur
verið svo mikil, að lyfsalinn í Reykjavík
hefur tvisvar á síðastliðnu ári orðið að
taka fyrir afhending áfengis stil iðnþarfa",
vegna fyrirsjáanlegs skorts á vínanda í
nauðsynlegar lyfjablöndur.
Nú hefur farið fram rannsókn bæði á
því sem notað hefur verið af ýmsum iðn-
rekendum og eins á hinu, hvað mikið nota
þurfl í hverri iðnaðargrein. Kemur þá í
Ijós að misnotkunin er þrennskonar: Fyrst
og fremst hefur ómengaður vínandi verið
látinn af hendi til notkunar í þeim iðnað-
argreinum, sem alls ekki þurfa á honum
að halda. í annan stað hefur sumum,
sem þurfa nokkuð, verið veitt alveg óhæfi-
lega mikið. í þriðja lagi hafa þeir menn
fengið vinanda „til iðnþarfa" sem hættir
eru iðninni, eða hafa það einungis að yfir-
varpi að stunda hana.
Tveir af merkustu bókbindurum bæjar-
ins lýsa því t. d. yfir, að þeir noti hvor-
ugur ómengaðan vínanda við bókband.
Annar telur slíkt algeran óþarfa. Hinn sið-
arnefndi hefur „aldrei vitað til þess að
hreinsaður spiritus sé notaður til nokkurs
hlutar við bókband“. Eu hann mun vera
lærðastur og víðförulastur allra bókbindara.
Engu að síður hafa sumar bókbands-
stofurnar fengið milli 10 og 20 potta af
ómenguðum vinanda „til iðnþarfa* á hálfu
öðru misseri.
Mjög hið sama er um málarana að segja.
Þrir helztu málarar i Reykjavík lýsa því
yflr að þeir noti ekki hreinsaðan spíritus
við iðn sína og áliti það algerlega óþarft.
Sumir málarar hafa þó fengið það og einn
hefur tekið út 61 pott af ómenguðum vín-
anda á hálfu öðru misseri.
Ýmsar fleiri iðnaðargreinar mætti nefna
sem vottað er um að ekki þurfi ómengað-
an vínanda, en einstaklingar hafa þó feng-
ið hann.
Þá er um aðra iðnaðarmenn t. d. gull-
smiði, úrsmiði og ljósmyndara. Hefur það
verið sannað með vottorðum hversu mikið
þeir þurfi að nota, en aðrir sem sama
stunda hafa notað mörgum sinnum meira
jafnvel hundruðum sinnum meira.
Það þarf engum getum að leiða að því
til hvers muni notaður allur þessi hreins-
aði spíritus, sem út hefur verið látinn fram
yfir þarfirnar til iðnaðarins. Og það er ó-
hætt að fullyrða að mikið af hinni ólög-
legu víndrykkju stafar af bessu. „Iðnaðar-
mannabrennivínið" svo nefnda hefur verið
ein versta torfæran um að framkvæma að-
flutningsbannslögin. —
Stjórnarráðið hefur nú tekið rækilega og
drengilega í taumana til þess að hindra
þessa óhæfu framvegis. Hefur það nýlega
ritað öllum lögreglustjórum um málið og
eru þessi aðalatriði bréfsins:
að lögreglustjórar skuli þegar í stað
skrifa öllum þeim í umdæminu, sem af-
henda vínanda eftir áfengisbókum og leggja
bann gegn því að þeir afhendi ómengaðan
eða hálfmengaðan vínanda eftir áður út-
gefuum áfengisbókum, fyr en bækurnar eru
sýndar þeim með nýrri áritun lögreglu-
stjóra eða umsjónarmanns áfengiskaupa
um það hve mikið megi láta af hendi eftir
bókunum,
að lögreglustjórar geri það sem í þeirra
valdi stendur til þess að iðnaðarmenn fái
ekki meira en þeir þurfa til iðnreksturs-
ins og muni stjórnarráðið veita upplýsing-
ar, leiki vafi á hve mikið eigi að láta,
að ýmsir iðnaðarmenn t. d. bókbindar-
ar, málarar o. fl. þurfi alls ekki vínanda
til iðnreksturs samkvæmt vottorðum helztu
manna stéttarinnar,
að ýmsir aðrir iðnaðarmenn eins og t.
d. gullsmiðir, úrsmiðir og Ijósmyndarar
þurfi ekki nema mjög lítið samkvæmt
fengnum upplýsingum og loks,
að stjórnarráðið vænti þess að lögreglu-
stjórar komi ábyrgð á hendur þeim, sem
uppvísir verða að því að hafa misbrúkað
áfengisbækur, auk þess sem þeir geri sitt
ítrasta til þess að áfengisbækur verði ekki
misbrúkaðar framvegis til þess að afla á-
fengis tii neyzlu. —
öilum bannmönnum er það mikið gleði-
efni að stjórnin hefur á þennan hátt tekið
í taumana. Almenningur getur nú mikið
að því stutt að létta framkvæmdirnar og
eftirlitið. Stig af stigi á þjóðin að þioskast
til þess að geta hlýtt þeim lögum, sem
hún hefur sett sér. Þetta bréf stjórnarráðs-
ins er eitt af stóru sporunum í áttina til
þess. („Timlnn“
Frá stúkunum.
Uradæmisstúban nr. 1 hélt aðalfund
sinn sunnudaginn 17. þ. m. í Good-Templ-
arahúsinu í Reykjayík. 24 fullti úar mættu
og 9 félögum Reglunnar var veitt um-
dæmisstúkustigið. Reikningar lagðir fram
fyrir síðasta ár og voru þeir samþyktir.
Framkvæmdarnefndin gaf skýrslu um gerðir