Templar - 31.05.1918, Blaðsíða 3

TEMPLAR.
19
verði sannleikurinn i málinu og til þess
að þeir seku fái makleg málagjöld og
síðast en ekki sízt, til þess, að þeir, sem
saklausir eru, verði lausir við ómakleg-
an og ósæmilegan rógburð.
Það ætti að vera þeim læknum, sem
saklausir eru, mesta áhugaefnið, að nú
verði alvarleg gangskör gerð að því að
rannsaka þetta mál, því að öðrum kosti
er álit læknastéttarinnar bersýnilega í
veði.
í raun og veru er áliti læknanna nú
svo komið, að bregða verður við iljótt
og greiðlega ef vel á að fara.
Br. Edv. Wavrinsky,
Alþj. Æ.-T.,
ríkisþingmaður í Stokkhólmi varð sjö-
tugur 12. apríl s.l.
Hann er fæddur í Lindköping í Sví-
þjóð, en ætt sína rekur hann, eins og nafn-
ið bendir á til Mið-Evrópu, því hann er
af czechnesku bergi brotinn; 1806 flutt-
ist langaíi hans frá Prag til Gautaborg-
ar. — Wavrinsky lærði herfræði og var
um tíma yfirforingi við Gauta stórskota-
liðssveitina. En hann stundaði ekki
lengi hermenskuna og er það ekki til-
tökumál jafnmikill friðarvinur og hann
er. Og af hermenskunni varð að lok-
um ekki annað eftir en hermannlegar
hreyfingar og riddaralegar, sem enn þá
bera augljóst vitni um yfirforingjatign
hans. Þegar hann hætti hermenskunni
stundiði hann viðskiftaatvinnu.fór tvisvar
til Ameríku og að lokum settist hann
um kyrt árið 1890 í Stokkhólmi sem
forstöðumaður fyrir lífsábyrgðarfélagi.
Hann ber ætíð í brjósti næma tilfinn-
ingu fyrir ýmsum samfélagsmálum, svo
sem friðarhreyfingunni og bindindis-
málinu.
Hann gerðist Good-Templar 10. nóv.
1884 og 1886 var hann kosinn Stór-
Templar í Malínsku Stórstúkunni í Sví-
þjóð. Við sameiningu Malínsku og Hick-
mönsku Reglunnar 1887 var Wavrinsky
kosinn Stór-Templar hinnar sameinuðu
stórstúku og gegndi hann því staríi til
1889, en þá voru liin daglegu störf hans
orðin svo umfangsmikil, að liann varð
að helga þeim óskiíta krafta, og lét því
af stór-templarsstarfmu.
1891 var Wavrinsky kosinn á þing
sem fulltrúi jafnaðarmanna og álti sæti í
neðri málstofunni og hefur síðan setið
á þingi nærfelt óslitið. Ilann á nú sæti
í efri málstofu þingsins.
Hann var kosinn æðsti yfirmaður
Good-Templarreglunnar (International
Chief Templar) á alþjóðaþingi hennar í
JJelfast 1905 og var endurkosinn á þing-
inu í Washinglon 1908, í Hamborg
1911 og i Kristjaníu 1914.
Áreiðanlega á Wavrinsky mestan og
jafnvel eina þáttinn í því góða sam-
komulagi sem ríkt hefur í Reglunni síð-
an stj^rjöldin liófst, einkum er að-
dáanlegt hið mikla þakklætis- og bróð-
urþel sem ríkt hefur milli þýzkra og
enskra Templara út af hjálpsemi þeirri,
er þeir hafa veilt þeim bræðrum, sem
eru herfangar. Pað var heppni Good-
Templarreglunnar að hafa Wavrinsky
sem æðsta yfirmann sinn á þessum
róstutímum.
Viðbúnaður var mikill hjá Templur-
um í Sviþjóð íyrir afmælisdaginn. Fjár-
upphæð allálitlegri var safnað í minn-
ingarsjóð, sem átti að afhendast br.
Wavrinsky og á hann að ákveða hvernig
honum skuli verja. Ógrynni af heilla-
óskaskeytum hafa lionum borist úr ýms-
um löndum og öllum álfum heims, því
þar sem hvíti fáninn með rauða möltu-
krossinum og jarðarhnettinum blaktir,
þar þekkist nafnið Edvard Wavrinsky.
Wavrinsky ætlaði að heimsækja ís-
lenzku Stórstúkuna 1915, en varð að
hætta við það vegna veikinda. Þá
reit hann Stórstúkunni bréf, sem les-
ið var upp á þingi hennar hér í Rvik
og birt var i þingtíðindum hennar það
ár. Vill »Templar« benda öllum Templ-
urum á að lesa aftur það bréf og at-
huga þær hugsjónir, sem þar eru fram-
setlar um framtíðarverkefni Reglunnar.
»Templar« óskar br. Wavrinsky til
hamingju og vonar að Reglan fái að
njóta starfskrafta hans og hæfileika sem
lengst.
Á þingi.
Eg ætlaði niður á þing þriðjudaginn
14. þ. m., til þess að sjá útgerðarmenn
þjóðarinnar og hlusta á andagiftina sem
frá þeim fossar.
Eg fæ nú hvorki að koma inn í hlið-
arherbergi þingsalanna né í blaðamanna-
salinn, því þangað mega engir koma
nema þeir útvöldu og Elendinus. Eg er
nefnilega einn af smærri spámönnunum,
eins og þið sjáið. Eg komsl niður í
þinghús og að innganginum að þing-
sölunum. Eg veit þá ekki fyrri til en að
maður kemur út þaðan með fasi miklu.
Þetla var þá minn ástkæri vinur Elend-
ínus. Eg hnippi í hann og spyr:
»Hvaða dæmalaust ofboð er á þér,
maður?«
»Eg þarf að fiýta mér á skrifstofuna
með þingfréttir og andagift frá sjálfum
mér í viðbót. Þú þekkir hana«.
»Já, ég held nú það«, sagði ég. »En
— áttu nokkuð?« spurði ég.
Fyrst kom bjart bros á andlitið á
honum og raunasvipur á eftir. En hann
náði sér brátt. Hann brá hendinni nið-
i vinstri buxnavasann og dró til hálfs
upp úr honum flatan pela, sem var liér
um bil milli hálfs og fulls með fagur-
fjólulitum legi og gretti sig um leið svo
hrukkur komu á liálft andlitið. »Uss!«
segir hann, »hafðu ekki hátt. Hann
Einar er hérna rétt á hælunum á mér«.
Hann hljóp út og ég náði honum
ekki fyrri en við vorum komnir út á
götu. Mig fýsti að frétta meira lijá vini
minum Elendínusi og tók hann tali.
»Hvernig lýst þér nú annars á þing-
mennina?« spurði ég; »þú, sem ert svo
ákaflega greindur og veizt alt, sem ger-
ist — líka á bak við tjöldin«.
»Hvað áttu við maður?« spurði hann
forviða; »hvort þeir sé laglegir menn«.
»Ó-nei; ekki var það nú beinlínis.
Eg vildi vita hvaða álit þú hefðir á
þeim sem þingmönnum«.
»Ó, blessaður minstu ekki á það«,
svaraði hann önugt.
»Ekki eru þeir allir jafn-aumir. Því
trúi ég ekki. Einhverjir þeirra hljóta
að skara fram úr«.
»Jú! ég er t. d. mjög hrifinn af hon-
um Einari. Hann lætur ekki höfðingjana
»múkka« sig. Hann er maður eftir inínu
höfði«, sagði Elendínus og óvenjulega
miklum fyrirmannssvip brá fyrir á á-
sjónu hans.
»Hvaða Einar?«
»Nú — þekkirðu ekki hann Einar?«
»Og eru þeir Ileiri, sem þú ert svona
hrifinn af, Elendínus minn?« spurði ég.
»Já, svo er hann Björn austræni.
Reglulega myndarlegur maður«.
»Hvaða Björn?«
»Nú, hvað er þetta? Þekkirðu ekki
hann Björn?«
»Og hefurðu fieiri?«
»Einn til — hann Jón. Ja, sá er nú
fallegur og mælskur og vill hafa nóg af
fínum vínum«.
»Hvaða Jón?«
»Hann Jón!« hrópaði Elendínus og
stappaði fætinum niður í götuna, mjög
argur út af skilningsleysi mínu.
Nú vorum við komnir að skrifstofu-
dyrunum og ég tók í hönd mins ást-
kæra vinar og sagði:
»Sæll, Elendínus!«
En hann brá sér i hring og ég sá á
eftir honum upp tröppurnar og heyrði
gutlhljóð um leið.
Ég sneri við niður á þing, en þá voru
allir farnir — alt tómt og tappalaust.
Hörður.
Á við og dreif um tóbakið.
Sorglegt er til þess að vita, að lóbaks-
nautnin skuli vera búin að ná þeim
heljartökum á þjóðinni, að jafnvel í
sjálfu þinginu hafa komið frain þau
ummæli »að tóbakið væri nauðsynja-
vara«. (Sjá Þingtíðindi 1917.)
Þegar maður les annað eins og þetta,
jafnframt þvi, sem tóbaksnautnin virð-
ist lieldur aukast, þá finst mér nauð-
synlegt að eitthvað meira sé gert i þá
átt en gert hefur verið, til að slennna
stigu fyrir þessari leiðu nautn.
Nú er mikið talað um sparnað og
dýrtíðarráðstafanir eru gerðar, en sam-
tímis því er gífurlegum peningaupphæð-
um fleygt út, fyrir þennan skaðlega og
auðvirðilega munað. Hagtíðindin skýra
frá því að 1916 hafi verið flutt inn í
landið 106 þús. kg. af lóbaki og 21 þús.
kg. af vindlum og vindlingum.
Allir sem vilja líta á þetta mál með
sanngirni, hljóta að sjá, að peningum
þeim er illa varið, sem fleygt er fyrir
þetta. En það sem enn þá verra er,