Templar - 24.08.1918, Qupperneq 1

XXXI.
Reykjavik, 24. ágúst 1918.
7. blað.
Bannlög• Bandaríkjanna.
Ríkið Georgia samþykti stjórnlagabreytinguna 26. júní þ.
á. í efri málstofu þingsins með 34 atkvæðum gegn 2 og í neðri
málstofunni með 129 atkvæðum gegn 24. Georgia er þrettánda
ríkið sem samþykt hefur bannlögin; ekkert ríkjanna hefur enn
þá felt þau.
Bráðabirgðarbannið er búist við að verði tekið til umræðu
í efri málstofu sambandsþingsins, i sambandi við landbúnaðar-
málin, þegar þingið kemur saman aftur 26. þ. mán.
ganalig á ljawa«-eyjum.
Sambandsþing Bandaríkjanna samþykti 10. júni þ. á. algert
bann fyrir Ha'waii. Voru lögin samþykt í neðri málstofunni
með 337 atkvæðum gegn 30 og einnig voru þau samþykt i efri
málstofunni, en atkvæðatalan ekki tilgreind. Lögin eiga að gilda
meðan á ófriðnum stendur, en geta gilt eftir þann tíma, ef íbúar
eyjanna samþykkja það.
Fregnin er eftir ')The American Issue« og »The International Record«.
Stefnuskrá Good-Templara.
I. Algerð afneitun allra áfengisvökva til drykkjar.
II. Ekkert leyfi f neinni mynd, hversu sem á
stendur, til að selja áfengisvökva til drykkjar.
III. Skýlaust forboð gegn tilbúningi, innflutningi
og sölu áfengisvökva til drykkjar; forboð
samkvæmt vilja þjóðarinnar framkomnum f
réttu lagaformi, að viðlögðum þeim refsing-
um, sem svo óheyrilegur glæpur verðskuldar.
IV. Sköpun heilsusamlegs almenningsálits á máli
þessu, með ötulli útbreiðslu sannieikans á
alla þá vegu, sem mentun og mannátt eru
kunnir.
V. Kosinng góðra og ráðvandra manua til að
framfylgja lögunum.
VI. Staðfastar tilraunir til að frelsa einstaklinga
og bygðarfélög frá þessari voðalegu bölvun,
þrátt fyrir allskonar mótspyrnur og örðug-
leika, þar til vér höfum borið tigur úr být-
mn nm allan heim.
Fimmtlu ára afmæli
G.-T.-Reglunnar á Englandi
verður 8. september næstkomandi. Árið
1868, 8. sept. stofnaði Joseph Malins
fyrstu Good-Templaraslúkuna 1 Evrópu
»Columbia« nr. 1 í Birmingham og er
hún nú 50 ára gömul.
Frá þessari stúku hefur Reglan breiðst
út um öll lönd hins garnla heims, til
Ástralíu og Afríku.
Mikil hátiðahöld verða þennan dag
víðsvegar um England, en þó verða
aðalhátíðahöldin í Birmingham.
»Tpl.« vonar að geta frætt lesendur
sína um hið helzta sem gerist í sam-
bandi við afmælið.
Siðferði andbanninga.
Tvö eru þau atriðin, sem vinir vorir,
andbanningar hafa ósport notað í and-
ófstilraunum sínum gegn bannlögunum;
þau eru hið margumtalaða »persónu-
frelsi« og »bannlagabrotin«.
Persónufrelsið verður ekki alhugað að
þessu sinni, heldur hitt atriðið, sem sé
lögbrotin og afstaða andbanninganna til
þeirra.
Pegar maður lítur á liðinn tíma og
alhugar sögu áfengismálsins hér á landi,
þá verður ekki hjá því komist að bera
liðna tíð saman við nútímann og þá
verður fyrir manni alt annað en glæsi-
leg mynd af löghlýðni og ráðvendni
andbanninga.
í sama mund og bindindismenn hófu
baráttu sína, þá létu hófsemdarmennirn-
ir svo nefndu ekki lengi á sér standa.
Þeir gerðu óspart gys að þeim mönn-
um, sem prédikuðu bindindi og töldu
mönnum, einkum ungum mönnum, trú
um, að allir gætu drukkið eins og hófs-
mennirnir, menn gætu fengið sér að eins
eitt glas með mat eða í góðra vina hóp.
Þá var gleðin aðal-sluðningsalriðið í
kenningum þeirra. Pá nefndu þeir sig
ekki andbanninga, heldu skreytlu þeir
sig með hinu gullvæga(!!!) »hófs«-nafni.
Og margir voru svo fáfróðir, einfaldir
og athugalausir, að þeir fóru að dæmi
þessara gleðipostula og urðu að drykkju-
mönnum, eyðilögðum ræflum, sem þeir
háu herrar, hófsmennirnir, vildu svo
livorki sjá né heyra; þeir fyrirlitu verk-
in sinna handa. Pá vildu þeir ekki við-
urkenna lærisveina sína og skoðana-
bræður, sem farið höfðu hófsleiðina á
enda samkvæmt leiðsögu þeirra.
Pegar bindindishreyfingunni fór að
vaxa liskur um hrygg, þá tók hún að
beita áhrifum sínum á löggjarvaldið og
árangurinn af því varð sá, að lögin frá
1888 voru sett og samþykt, hin svo
nefndu 3ja pela lög. Hófsmenn höfðu
auðvitað horn í síðu þessara laga; þeir
álitu þau ófrelsi og allsendis óþörf og
jafnvel rangt að leyfa mönnum ekki að
kaupa minna en 3 pela af áfengi i einu
eða 10 bjórflöskur og sögðu að menn
drykkju meira fyrir bragðið. Og þeir
létu margir hverjir ekki segja sér hvað
gera skyldi, því þeir fóru óspart á bak
við lögin og brutu þau eins og ekkert
væri um að vera.
Pá komu lögin frá 1899, þau lögin,
sem voru hvorttveggja i senn, héraóa-
samþyktalög og vínsölubannlög; þau
urðu það í framkvæmdinni. Pau höfðu
; þau áhrif, að áfengisnautnin stóð í stað,
að minsta kosti um tíma. Verzlunar-
leyfin fækkuðu smált og smált og heil-
ar sveitir landsins losnuðu við opinbera
áfengissölu.
En menn komu á fót leynisölu áfeng-
is víða um landið, þó að mest kvæði að
henni með vegunum héðan frá Reykja-
vík austur um sveitir og allar götur
austur í Vík í Mýrdal.
Öllum er það vitanlegt, að engin lög
hafa nokkru sinni verið jafn-herfilega
brotin í þessu landi, eins og einmitt á-
fengissölulögin frá 1899, því með fyr-
greindum vegum austur yfir Suðurlands-
undirlendið var óleyfilega vínsala rekin
á nálega hverjum bæ.
Öllum góðum og löghlýðnum borgur-
um blöskraði mjög hinn gengdarlausi
áfengisaustur, sem átti sér stað á skip-
unum kringum landið og þess vegna
voru gefin út lög um bann gegn sölu
áfengis á fólksflutningaskipum á höfn-
um inni og voru þau lög geíin út 1907.
En á sama hátt fór um þau og hin lög-
in, að þau voru brotin í stórum stíl og
að vettugi virt ekki sízt af þeim, er
nokkuð þóttust eiga undir sér.
Og hverjir eru svo þeir, sem tekið
hafa þátt í lögbrotunum? Bindindis- og
bantimenn hafa ekki gert það, því hafi
einhverjir þeirra gert slíkt, sem það nafn
hafa borið, þá skal það skírt tekið frarn,
að þeir eiga alls engan rétt til þess að
teljast i flokki bindindis- og bannvina.