Templar - 31.10.1918, Qupperneq 1

XXXI.
TEMPLAR
Reykjavík, 31. okt.
1918.
10. blað.
Stefnuskrá Good-Temiilant.
1. Algerð afneitun allra áfengisvökva til drykkjar.
II. Ekkert ley6 I neinni mynd, hversu sem á
stendur, til að selja áfengisvökva tildrykkjar.
aiI.Skýlaust forboð gegn tilbúningi, innflutningi
og sölu áfengisvökva til drykkjar; forboð
samkvæmt vilja þjóðarinnar framkomnum t
Téttu lagaformi, að viðlögðum þeim refsing-
um, sem svo óheyrilegur glæpur verðskuldar.
;I V. Sköpun heilsusamlegs almenningsálits á máli
þessu, með ötulli útbreiðslu sannleikans á
alla þá vegu, sein mentun og mannást eru
kunnir.
V. Kosinng góðra og ráövandra niaaua til aö
framfylgja lögunum.
■VI. Staðfastar tilraunir til að frelsa einstaklinga
og bygðarfélög frá þessari voðalegu bölvun,
þrátt fyrir allskonar mótspyrnur og örðug-
leika, þar til vér höfum boriö fligur úr být-
tun um allan heim.
Hæstaróttardómur fallinn
i skaðabótakröfumáli hr. Ben. S. Þórarinssonar og frú Margrétar
Zoéga á hendur landssjóði út af bannlögunum.
Nýlega hefur hæstaréttardómur fallið í málum þeim, er
Ben. S. Pórarinsson kaupm. og frú Margrét Zoega höfðuðu út af
bannlögunum. Fóru þau fram á skaðabætur fyrir að missa á-
fengissölurétt og veitinga, en hæstiréttur sýknaði landssjóð af
kröfunum og dæmdi þau til að greiða 500 kr. i málskostnað
hvort um sig. Pess má geta að landssjóður var sýknaður bæði
fyrir undir- og yíirrétti.
Áfengisbann á Virgin Island.
»The International Record« skýrir frá því, að löggjafar-
þing Virgin-eyjunnar í Vestur-Indíum hafi samþykt áfengishann-
lög eftir uppástungu frá Bandaríkjunum. Með þessu er nýjasta
landið, sem lagt hefur verið undir yfirráð Bandaríkjanna, komið
i samræmi við önnur héruð, sem lúta þeim, í þessu máli, á-
fengisbannmálinu.
Þekkingarskortur
andbanninga.
í hvert skifti sem lesin er grein eflir
andbanninga um bannlög eða bind-
indi, þá sér bver maður undir eins
að mennirnir bafa alls eigi kynt sér
málið sem þeir rila um. Hið megn-
asta þekkingarleysi skín nálega út úr
bverri setningu hjá þeim, og alveg er
sama máli að gegna hvort maðurinn,
sem ritar, er lærður eða leikmaður, það
stendur nálega alveg á sama, nema ef
vera skyldi það, að hjá leikmanninum
verður alls ekki vart við þann mikla
sjálfsþótta og drainb, sem skín í gegn-
um skrif sumra þeirra andbanninga,
sem lærdómnum þykjast hlaðnir og ein-
ir viti alt.
Einna mest ber þó á misskilningi
þeirra á stefnu og starfi bannvina —
það gægist æfinlega út úr bverju orði
þeirra.
Sunnudaginn 20. þ. m. flutti »Morg-
unblaðið« greinarkorn eftir einhvern Ó.
Nefnir hann hana: Frá Palreks/irði.
Aðalinntak greinarinnar er að skýra
frá »koges«-tunnu, sem flutt hafi verið
til Patreksfjarðar og »hafl síðan verið
löluvert »fyllirí« þar«.
í sjálfu sér virðist óþarfi að svara
greinarkorni þessu hér í blaðinu; en
með því að í greininni kennir svo megns
misskilnings á bannstefnunni og starfi
Good-Templara og bannvina yfir höfuð,
þá getum vér ekki látið bjá líða að gera
nokkrar almennar atbugasemdir við
þetta skrif hr. Ó.
Hann segir:
wÞað er annars stórmerkilegt að al-
drei skuli opnast augun á Ling- og
Good-Templaramönnum fyrir svívirðu
þeirri, sem bannlögin leiða af sér. Ræfl-
arnir, sem átti að bjarga með bannlög-
unum, druku eftir sem áður; eini mun-
urinn, að áður drukku þeir vín, en nú
drekka þeir eitur — þessi nýkomni
»koges« er sem sé blandaður með ani-
líni«.
þeim liggur það í augum uppi, sem
nokkuð verulega hafa athugað áfengis-
málið, drykkjuskapinn og drykkjusiðina
yíir höfuð, að lílt mögulegt mundi að
bjarga þeim mönnum, sem langt eru
leiddir á drj'kkjubrautinni. Letta hafa
Good-Templarar og bindindismenn vitað
og vissu löngu áður en bannið kom á.
Þeim var það ljóst, að sumir drykkju-
menn mundu gera alt sein þeim væri
unt til þess að ná sér í áfengi og grípa
til ýinsra eiturefna, sem áfengi er í, lil
þess að svala áfengisþorsla sínum. Eng-
um heilvita manni hefur getað komið til
bugar að setja bannlög fyrir slíka menn.
Bannlögin eru sett til þess að útrýma
áfengisnautninni og öllum afleiðingum
bennar í framtíðinni og það gera þau
bezt með þvi að varðveita hina upp-
vaxandi kynslóð frá því að drekka, því
nú eru það undantekningar, ef ungling-
ar byrja á þvi að drekka suðuvökva.
Petta ætti lir. Ó. og fleslir andbann-
ingar að geta skilið, ef þeir kæra sig
um það. En vér búuinst samt við að
þeir berji böfðinu við steininn, eins og
áður, og láti málið aldrei á sig ganga.
Starfsemi bindindis- og bannvina hef-
ur aldrei verið bundin við einstaka
menn, heldur hejur hún verid rekin sem
þjóðleg lireyfing, er litur aðallega á þjóð-
ina sem heild, þar sem einstaklingurinn
er og verður aukaatriði. Væri það ekki
svo, þá væri krafan um bannlög tæp-
lega réttmæt. Letta er líka fremur Ijóst
mál og andbanningum engin ofætlun að
skilja ef þeir vilja.
Vonandi ætti Ó. og samherjar bans
að skilja það, að bannvinum hefur al-
drei komið til hugar að löghelga suðu-
vökvadrykkju eða mæla henni bót. Þeir
bafa gert ýmislegt til þess að sporna
við lienni. Hún er skírasti votturinn
um spillingu þá, sem drykkjuöldin og
hófsemdarmennirnir hafa af sér fætt.
Hr. Ó. spyr uin það, hverjum liafi átt
að bjarga með bannlögunum þegar það
sé »sýnt og sannað, að drykkjuræflun-
um varð ekki bjargað«. Hann svarar
sér sjálfur og segir: »Það munu hófs-
mennirnir, sem átt hefur að bjarga,
mönnum, sem aldrei verða sér til
skannnar«.
Hann má balda bvað sem hann vill
um afstöðu bannlaganna til hófsmanna,
en eitt er víst, að befðu hófsmennirnir
aldrei verið til, þá hefði enginn drykkju-
rœfill verið til. En sennilega er til of
mikils mælst, að Ó. og skoðanabræður
bans skilji þetta, að minsta kosti hafa
þeir ekki viljað skilja það. Framtiðin
mun samt leiða þann sannleika í Ijós,
að þegar hófsmennirnir eru horfnir úr
sögunni — sem árangur af bannlögun-