Templar - 31.10.1918, Blaðsíða 2

38
T E M P L A R.
„Templar“
kemur út 12 sinnum á þessu ári. Verð árgangsins er
2 kr., i Araeriku 75 cents. Útsölumenn fá 25°/o i sölu-
laun.
Afgreiðslu og innheimtu annast:
Sveinn Jónwwon,
kaupmaður, Kirkjustræti 8, Keykjavik.
Útgefandi: Stórstúka íslandH I.O.G.T.
Ritstjóri og ábyrgðarmaður:
Jón Árnason, prentari.
Box 221, Revkjavik.
um — þá séu drykkjuræflarnir korfnir
líka.
Hr. Ó. fjargviðrast út af tekjumissi
landssjóðs vegna bannlaganna og vill
láta landssjóð fá einkasölu á áfengi og
»þó (geti hann: landssjóður) haft hönd
í bagga með drykkjuskap«.
Einlcasöluhugmyndinni hefur svo oft
verið svarað hér í blaðinu og hún hef-
ur verið svo marghrakin af bannvinum,
að óþarfi virðist að tala um hana að
þessu sinni, en þó má geta þess, að
annarsstaðar hefur reynslan orðið alt
annað en æskileg og trúum vér tæplega
að það sé sannfæring fyrir málinu, sem
hér liggur til grundvallar, heldur sé það
ómenguð andbanninga-sjálfselska, sem
hér á hlut að máli.
Að landssjóður hafi á annan hátt
hönd i bagga með drykkjuskap, ef hann
gerðist einkasali áfengis, en þann, að
selja sem allra mest, án tillits til þess
hverjar afleiðingarnar yrðu, finst oss
svo ljóst, að um það þurfi ekki að
þrátta. Enda mundi þá sumum ekki
þykja tekjurnar um of, því nóg yrði við
peningana að gera. Og að drykkjuskap-
ur manna yrði undir nákvæmara eftir-
liti þá en nú, er óhætt að staðhæfa, að
ekki nái nokkurri átt — svo vel þekkir
maður þá, sem laganna eiga að gæta.
Og Ó. segir enn fremur:
»Og þeir menn, sem hafa barist fyrir
bannlögunum, urðu til þess að »forsyna«
drykkjuræflana með »koges«, hver er
þá alvaran og hver er þá velvildin, sem
hefði átt að vera hvötin til að bjarga
þessum aumingjum með því að koma
bannlögunum í framkvæmd?«
Að þeir, sem komu bannlögunum í
framkvæmd hafi útvegað drykkjuræflum
suðuvökva er tilhæfulaust þvaður. Hitt
er vitanlegt, að bannmenn hafa gert
ýmsar ráðstafanir til þess að koma í
veg fyrir suðuvökvadrykkju. Um vel-
vildina til drykkjuræflanna situr sízt á
andbanningum að tala, því engum er
enn þá kunnugt um, að þeir hafi nokk-
uð gert i þá átt að bjarga þeim. En
hitt er kunnugt, að hófsemdarmennirnir
svo nefndu eru orsök þess að drykkju-
ræflarnir hafa orðið til og eiga aum-
ingjaskap þeirra á samvizkunni. Hitt
er einnig alkunnugt, að andbanningarn-
ir telja sig hófsemdarmenn, sem ekki
vilja láta minstu vitund af ímynduðu
frelsi sínn fyrir aðra.
Ó. segir að lokum, að »að eins frjáls
bindindisstarfsemi geti bjargað drykkju-
mönnum«.
Okkur bindindismönnum er vel kunn-
ugt um það, hvernig gengur að bjarga
ofdrykkjumönnum og höfum reynslu í
því efni, sem Ó. hefur bersýnilega litla
hugmynd um. Hún er sú, að drykkju-
maðurinn er att af vonarpeningur fyrir
þjóð/élagið og undantekningar eru það
ef hann getur snúið af braut sinni til
fullnustu.
En hvað vilja andbanningar ?
Þeir heimta frelsi til að drekka.
Af því leiðir: að drykkjuskapnum er
haldið við — og nóg verður framleitt
af drykkjuræflum.
Hvað á svo að gera?
Þá er gott að hafa nokkra bindindis-
menn og Templara, til þess að tína úr
ruslinu, sem andbanningarnir hafa skil-
ið eftir á sorphaugi þjóðfélagsins og at-
huga, hvort nokkuð nýtilegt verði úr því
unnið.
Andbanningar fara að eins og sjó-
maður, sem rendi öfuga endanuin á
færi sinu til botns og hélt í öngulinn
er hann ætlaði að draga fisk.
Andbanningum sárnar.
Peir hafa ofl spáð þvi, vinir vorir,
andbanningarnir, að eftir stríðið og þeg-
ar siglingar væru komnar í samt lag,
mundi áfengissmyglun verða hér i svo
stórum stíl, að engu tauti yrði við kom-
ið. Enda þótt nú megi segja, að sigl-
ing sé litlu minni en í meðalári á und-
an stríðinu, þá er það alls ekki ósenni-
legt, að eitthvað væri hæft í þessum
ummælum þeirra, ef litið væri á þau
frá almennu sjónarmiði.
Af mörgu mátti ráða að andbanning-
ar biði með óþreyju þeirrar stundar, er
stríðinu létti af, einkum fýrir þá sök,
að þá myndi spádómurinn rætast og
heitustu óskum þeirra yrði fullnægt.
Þeir sváfu svefni hinna andvaralausu
og inóktu með sæluvon í brjósti um
gleðiríka daga er biðu þeirra og gnægð
dýrra veiga.
»En Adam var ekki lengi í Paradís«;
Matthías Jochumsson skáld sagði að
hann hefði verið þar í »knappan klukku-
tíma«.
En mánudaginn 21. þ. m. vöknuðu
þeir við vondan draum. »Morgunblað-
ið«, hljóðpípa andbanninga, flutti þeim
eftirfarandi sorgarfregn(II!):
»Bannraenn f'ærast í aukana.
í norsku blaði lesum vér frásögn um
það, að bannmenn hér á íslandi séu að
makka við samskonar menn og Good-
Templarafélög í Danmörku, Noregi, Sví-
þjóð og Englandi og biðja þá að fá því
framgengt við stjórnir og þing þessara
landa, að lagt verði í hverju landi bann
við því að flytja þaðan áfengi til ís-
lands.
Blaðinu, sem segir frá þessu, finst
það ekki nema sjálfsagt, að stjórnir
Norðurlanda verði við þessari bón og
jafnvel stjórn Englands líka.
Mikils þykir nú við þurfa, þegar það j
á ekki að nægja, að bannað sé með ís- !
Jenzkum lögum að flytja áfengi til lands-
ins, lieldur eiga nú einnig Good-Templ-
arafélög í öðrum löndum að bera um-
byggju fyrir þessum veslings ræflum,
sem byggja hið fullvalda konungsríki
ísland, og sjá um það með erlendri
löggjöf, að þeir fari sér ekki að voða
með því sem þeir láta ofan i sig!«
Andbanningar hafa sennilega haldið
að bannmenn mundu ekki nola sér al-
þjóðasamband sitt á ueinn hátt, en nú
hafa þeir illilega rekið sig á það, að því
var ekki að heilsa. Ef þeir liefðu at-
hugað hlutina með ró og stillingu, þá
máttu þeir alt af búast við slíku. Peir
geta sagt sér það sjálfir, að bannmenn
fara ekki að leita ráða hjá þeim um
það, hvað þeir ætli sér að-gera og munu
eðlilega ekki gera það i framtíðinni, svo
það verður gott fyrir andbanninga að
læra að venja sig við vonbrigðin. Bann-
menn eiga skoðanabræður meðal allra,
stétta hér í nágrannalöndunum og einnig
meðal ráðherranna, ekki einungis í Nor-
egi, Danmörku og Sviþjóð, heldur einnig
í Englandi og Bandaríkjunum og eru
þeir, sumir hverjir, langmestu áhrifa-
mennirnir í stjórnmálum yfir höfuð.
En það, sem hér hefur verið sagt, er
þó ekki aðaltilefnið til þess að »Templ-
ar« tekur ofanskráða »Morgunblaðs«-
grein til athugunar.
Lesendurnir munu ekki lengi verða
þess duldir, er þeir hafa lesið ofan-
nefnda »Morgunblaðs«-klausu, að á bak
við hana er sár gremja út af því að nú
sé hœttan á að erfilt verði að smygla á-
fengi til íslands.
Bersýnilegt er því, að alt hjal and-
banninga um lögbrot og spillingu, sern
bannlögin leiði af sér hér á landi, er
yfirdrepsskapurinn bláber. Þeir hafa
haldið að með því væri hægt að slá
ryki í augu almennings og telja honum
trú um að lögin séu óframkvæmanleg.
En almenningurinn er miklu skynsam-
ari en andbanningarnir. Hann veit hvað
á bak við liggur hjá þeim og leggur
því engan trúnað á orðagjálfur þeirra
og hræsnishjal um bannlagabrot og sið-
spillingu. Menn vita ofur vel, að and-
banningarnir eru þeir mennirnir, sem
standa beinlínis og óbeinlinis í sam-
bandi við brotin á bannlögunum. Oss er
sem sé vel kunnugt um að aliir aðal-
forkólfar þeirra eru að meira eða minna
leyti riðnir við bannlagabrot. En nú
sprakk blaðran; »Morgunblaðið« gat
ekki á sér setið. Það varð að láta ó-
ánægju sína í ljósi um það, að tilraun-
ir væri verið að gera til þess að koma
í veg fyrir að þeir, andbanningarnir,
gætu brotið bannlögin framvegis.
Andbanningar, með hljóðpípu sína i
broddi fylkingar, geta eftirleiðis, eins og
bingað til, barið sér á brjóst og hamast
út af bannlagabrotum og siðspillingu,
en héðan í frá mega þeir vita það, að
enginn alvarlega hugsandi maður tekur
mark á því sem þeir segja um þessi
efni. Svo greinilega hafa þeir komið
upp um sig.