Templar - 10.04.1923, Page 1
TEM PLAR.
XXXVI.
Reykjavík, 10. apríl 1923.
3. blað.
Stórstúka Islands 1.0. G. T.
Það bnmigerist hér með, að tnttngasta og þriðja þing Stórstúku íslands
af I. O. G. T. verður háð i Reykjavík og byrjar laugardaginn 23. júní þ. á.
kl. 1 síðdegis.
Hver undirstúka og umdæmisstúka, sem skuldlaus er við Stórstúkuna,
hefir rétt til að senda fulltrúa til þingsins.
Hver undirstúka má kjósa 1 fulltrúa fyrir hverja 100 félaga og fyrir brot
úr 100, sem hún hafði við síðustu ársfjórðungamót á undan kosningu, þannig:
1 fyrir 10—100 félaga, 2 fyrir 101—200 o. s. frv. og jafnmarga varafulltrúa. Röð
fulltrúa og varafulllrúa fer eftir atkvæðafjölda þeim, sem þeir hafa fengið; séu
atkvæði jöfn eða fulltrúinn kosinn í einu hljóði, er sá fyrstur, sem fyrst er til-
nefndur o. s. frv. Hver stúka ákveður sjálf hve nær kjósa skuli, en þó skal boða
kosningu með viku fyrirvara.
Hver stúka, sem er eins árs gömul eða eldri, má engan þann kjósa full-
trúa til Stórstúkunnar, sem ekki hefir verið fulla 6 mánuði í Reglunni. Engan
má kjósa fulltrúa til Stórstúkunnar yngri en 18 ára. Að eins reglulega félaga má
kjósa, en ekki aukafélaga.
Hver fulltrúi slcal hafa fengið umdæmisstúkustigið áður en hann kemur
á stórstúkuþingið.
Hver umdæmisstúka má kjósa 1 fulltrúa fyrir hverja 300 félaga og brot
úr 300 og jafnmarga varafulltrúa.
' Sérhver unglingastúka, sem skuldlaus er við Stórstúkuna um öll áfallin
gjöld, hefir rétt til að kjósa 1 fulltrúa og 1 varafulltrúa til stórstúkuþingsins.
Skulu fulltrúar þessir kosnir af þeim meðlimum unglingastúkunnar, sem
eru 14 ára eða eldri.
Lá eina má kjósa sem fulltrúa eða varafulltrúa fyrir unglingastúkur, sem
eru meðlimir undirstúku undir lögsögu Stórstúkunnar og hafa rélt til stórstúkustigs.
Til þess að fulltrúi og varafulltrúi sé löglega kosinn, þarf hann að hafa
fengið meiri hluta þeirra atkvæða, sem greidd eru á fundinum.
Stórstúkustigið geta einstakir félágar fengið, ef þeir hafa skírteini, sem
sannar, að þéir hafi rétt til þess að lögum; sbr. aukal. St.st. Isl., 1. kap., 4 gr.
Meðmæli með umboðsmanni skal hver stúka hafa sent Stór-Ritara svo
snemma, að þau séu komin til hans fyrlr þlngið. Umboðsmenn þeir, sem nú
eru, gegna starfi sínn þangað til hinn nýskipaði hefir fengið umboð.
Umboðsmenn Stór-Templars tilkynni þetta hver í sinni stúku.
Skrifstofu Stór-Ritara, 20. marz 1923.
• •
e7oÆ (§gm. (Bóósson.
Hokkrir þættir.
i.
Hinn heimskunni stjórnspekingur og
mannvinur Gladstone gat þess margoft,
að áfengisnautnin hefði unnið mann-
kyninu meiri bölvun heldur en allar
drepsóttir, hallæri og styrjaldir saman-
talið. Slík hefir og verið skoðun margra
hinna ágætustu manna á öllum timum,
er um þetta mál hafa hugsað.
Pað var því von að hinn mentaði
heimur gæfi þvi gaum, er það frjettist,
að smáþjóð norður við heimskaut hefði
verið svo glöggskygn á þetta, að hún
hefði samþykt, fyrst allra þjóða »á jörðu
hjer« að útrýma áfenginu. Þá var
og ekki að undrast, þó konungur vor,
sá er gæfu bar til að undirskrifa og
staðfesta bannlögin, ljeti svo um mælt,
að aldrei hefði hann undirritað nein lög
með meiri ánægju, en bannlög íslands.
Samhugur mikils meiri hluta þjóðarinn-
ar í þessu máli hafði hafði unnið sigur,
þrátt fyrir marga og mikla erfiðleika,
mótslöðu nautnasjúkra einfeldninga,
fjegjarnra lítilmenna og annara þeirra,
er með þeim ósköpum eru, að »ljá limi
sína syndinni fyrir ranglætisvopn«. Ljóð-
áu hafði stigið stórt spor áfram á fram-
fara og þroskabrautinni.
Nokkrir menn þessarar þjóðar voru þó
svo hryggilega skammsýnir, að þeim var
ekki auðið að sjá þá alhliða þjóðheill,
sem lög þessi miðuðu að. Þeir mátu
meir girndir múnns og maga og full-
nægingu þeirra, heldur en heill þjóðar
sinnar.
í nafni frelsisins, í nafni einstaklings-
rjettarins voru heróp þeirra, er þeir
hófu atlögu sina gegn banni og bind-
indi. Flokkur þeirra óx að nokkru, enda
engin ráð látin ónotuð honum til efling-
ar. Gjörðir þeirra allar í þessu máli eru
þannig, að arftakar þeirra munu síst af
öllu lofa. Þær eru svo svartur bleltur í
sögu vorri að hann verður aldrei hvítur
þveginn.
Mistilteinninn var óspart lagður i
hendi Heði hinum blinda í hópi þeirra
— eg vil helst mega álíta að þar hafi
verið margir, sem ekki vissu hvað þeir
voru að gjöra — og honum bent að
skjóla á markið, sem var samtök hinna
bestu manna þjóðarinnar gegn ofur-
bölvun áfengisins. Með þrotlausri bar-
áttu lókst þessum mönnum að veikja
skjólgarð þann, er þjóðin sjálf hafði
reist einu af sínum göfugustu slðferðis-
málum.
II.
Áhrif þau sem útrýming vínsins hafði
á efnalegt sjálfstæði landsmanna, fá ekki
dulist neinum þeim, er augp hafa og
ekki eru rangsýnir á þá hluti.
Sparisjóðs innlög jukust að miklum
mun og margt var unnið er mikið fje
þurfti til að framkvæma.
Dauðsföllum og slysum af völdum
áfengis fækkaði stórkostlega, en því
miður vantar um það glöggar skýrslur,
en slíkt er öllum svo kunnugt að ekki
verður urn deilt, og hefði unnist tími
til að hreinrækta hjer bannið, mundu
áhrif þess á andlega framför þjóðarinn-
ar ekki síður orðið glæsileg en þau,
sem áður eru nefnd. Vormerkin í lífi
þjóðarinnar voru augljós og má óhikað
telja að útrýming áfengisins hafi átt sinn
stóra þátt í þeim.
III.
í ágústmánuði 1914 hófsf heimsstyrj-
öldin. Margra alda kenningar og starf-
semi um bróðurlegt samstarf meðal
þjóðanna, á öllum sviðum, er fyrir borð
borið af þeirn þjóðum, er allir höfðu
talið fremstar að menningu. Drottnunar-
girni, auðfýkn og hefndarhugur, skipa
öndvegi, og aðalstarfið snýst um að
framleiða sem öflugastar vígvjelar í
þágu eyðileggingarinnar. Kjarna þjóð-
anna, hraustustu sonum þeirra,’er fórn-
að á altari hennar. Konur, börn og
gamalmenni eru myrt í hefndarskyni.
Háreistar borgir og blómleg hjeruð eru