Templar - 06.09.1923, Blaðsíða 3

Ottó N. Þorláksson, Páll Jónsson,
Flosi Sigurðss., Jóh. Ögm. Oddss.
5. Kosnir í nefnd til að þýða úr ensku
strax eftir Hástúkuþingið í London
hinar nýu lagabreytingar er stafa
af sameiningunni við I. O. G. T.
Neutral og endurskoðun laga sem
sameiningunni verða samfara, voru
skipaðir: Ottó N. Porlákss., Pétur
Zoph., Sigurjón Jónss., Páll Jónss.,
Friðrik Björnsson.
6. Stórtemplar mintist tveggja látinna
stórstúkufélaga, þeirra Einars Við-
ars kaupm. og Bjarna Péturssonar
söngkennara. — Slórstúkan hlýddi
standandi á minningartölu stórt.
7. Næsti þingstaður valinn Akureyri í
einu hljóði.
8. 40 ára afmæli Reglunnar á íslandi
ákvað Stórstúkan að haldið yrði
hátíðlegt í ölluin stúkum á landinu
10. jan. 1924.
Mörg önnur mál sem hér eru ekki
talin voru afgreidd á stórstúkuþinginu
og geta menn séð þau í þingtíðindum
Stórstúkunnar, sem fást hjá stórritara.
P. J.
„Skamma stund. verður
hönd hög-gi fegin'1.
Baráttan hefir staðið yfir um hríð i
Manitoba, milli bannmanna og brenni-
vínsvaldsins. Peirri baráttu lauk, eins
og kunnugt er. Eitursalinn vann sigur
í bráðina með öllum sinum fylgitólum.
En skamma stund verður hönd höggi
fegin; því það er víst, að ekki verður
úlfurinn lengi lögverndaður innan kví-
anna.
Pólt nógu margir hafi látið blindast
um stund til þess að opna dyrnar og
veita löghelgi þeim óvini, sem allra ó-
vina er skæðastur, þá skína sólargeislar
sannleikans í gegn um raj'rkur heimsk-
unnar áður en langir timar líða. Iðrun-
arstundin eftir syndina, sem drýgð var
22. júní kemur eins áreiðanlega og sól
kemur eftir svartnætti eða vor eftir vet-
ur. Þessi vissa veitir þrek og kjark og
von jafnvel þegar bráðabyrgða ósigurinn
er allra tilfinnanlegastur.
Menn og konur í Manitoba hafa í
þetta skifti selt Jósef bróður sinn mann-
sali; en hver veit nema einmitt það
verði honum að góðu, þegar til lengdar
lætur.
Brennivínsliðið er alt af og alstaðar
óaldarflokkur, sem einskis svífist, brýtur
lög og beitir öllum hugsanlegum eitur-
vopnum. Pað hefði að sjálfsögðu haldið
áfram lögbrotum sínum og ofbeldisverk-
um ásamt öllum þeim blekkingum, sem
því er lagið að beita, þótt brennivíns-
lögin hefðu verið feld, þó má vera, að
sú svarta nótt, sem nú færist yfir Mani-
toba htfði komið síðar; er því, ef til
▼ill, best illu af lokið; því það er víst,
að þau þrjú árin, sem nú fara í hönd.
TEMPLAR.
verða nógu reynslurík lil þess að vekja
menn og konur til iðrunar fyrir það
s fylgi, sem þeir og þær veittu eyðilegg-
ingunni 22. júní 1923.
Tvent er það sérstaklega, sem er eftir-
tektarvert við þessa atlcvæðagreiðslu,
annað sorglegt, hitt gleðilegt.
1. Trú þeirra manna, sem best beittu
sér fyrir kvennréttindamálið, hlýtur að
hafa lamast. í þetta skifti vora nógu
mörg kvenna atkvæði til þess að ráða,
en sómatilfinningin var ekki á hærra
stigi en það, að þær skipuðu sér undir
merki spillingarinnar. Petta er sorglegt.
Þeim konum og mæðrum, sem um slíkt
eru sekar, gæti eg unt þess, að þær
sæu — og jafnvel fyndu — ávexti gerða
sinna.
2. í öðru lagi er það eftirtektavert,
að í hverjum einasta atkvæðastað, þar
sem íslendinga gætti, hefir áfengiseitrið
verið fordæmt. Á Árborg, í Mikley, í
Riverton, á Hnausum, á Geysi, á Víði,
á Gimli, á Sinclair, á Baldur, í Glenboro,
á Vestfold, á Otto, á Dog Creek, á Oak
Point og Lundar voru bannmenn í stór-
um meiri hluta. Petta er þeim öllum
gleðiefni, sem verðskulda nafnið íslend-
ingur.
Sig. Júl. Jóhannesson.
(Lögberg). ,
í Manitoba var gengið til atkvæða um
það, hvert ríkiseinkasala skyldi vera tekin
upp á áfengi eða ekki. Leikar féllu svo, aö
brennivínsliðið hafði nokkurn meiri hluta
og ríkiseinkasalan yerður því tekin upp. —
í tilefni af úrsliturri málsins ritaði br. S. J. J.
grein þessa, og hefir Templar tekið hana
upp til athugunar og ihugunar fyrir íslenska
bannmenn. Ritstj.
Yínauglýsingar,
Bannlög voru sett í lög hér á landi.
Enginn mátti flytja inn áfengi, — það
var bannað til neyslu.
Pví var þetta gjört? Pað var gjört
vegna þess að áfengið er aldrei til gagns
hvorki fyrir einstaklinginn né heildina,
heldur til bölvunar. Pað eyðileggur tíroa
fé og heilsu og loks vit neytandans.
Pað er því sjálfsagt að banna það.
Þjóðarheildin þarf þess að hver ein-
staklingur geti fengið að njóta sín til
fulls, svo að hann geti unnið sér og
þjóðarbúinu eins mikið gagn og auðið
er. Hagsmunir og nautnir einstaklings-
ins verða að víkja, verða að bannast,
þegar það fer í bága við hagsmuni
heildarinnar. Samlivæmt þessu lögmáli
voru bannlögin sett, og samkvæmt því
eiga þau að standa um aldur og æfi.
Skynsemin á altaf að ráða í lífi þjóð-
anna, og hún segir að bannlög á áfengi
sé sjálfsagt og réttmætt. Pað er heimskan,
kyrstaðan og nautnarfýsnin sem berjast
á móti banni á áfengi
Þeir eru margir, sem hafa hagnað af
því að selja og búa til áfengi, en það
dettur engu þjóðfélagi í hug að taka
tillit lil þess. í bannlögnm þeim, sem
39
lágu fyrir sænsku þjóðinni fyrir atkvæða-
greiðsluna, var ákvæði er hljóðar svo:
»Hver sem sýnir opinberlega, kunngerir
í rituðu eða prentuðu máli, eða á annan
hátt býður almenningi til sölu áfengi
eða áfenga drykki sem ekki eru gerðir
óhæfir til drykkjar, skal sektast um 500
til 5000 krónur. Ef brotið er gert í
stærri stíl eða til hagnaðar eða öðrum
»graverende« kringumstæðum, skal hegna
hlutaðeigandi með fangelsi eða hegning-
arvinnu í mest eitt ár«. Petta komst
ekki á í Svíþjóð, en álíka ákvæði og
þetta er í Finnlandi, heldur harðara þó.
Nú eru Norðmenn farnir að athuga
þetta mál. Stórþingið hefir haft það til
umræðu, og skorað á stjórnina að finna
ráð á móli vínauglýsingunum. Paö rná
því búasl við að vínauglýsingar verði
bannaðar þar.
Vér íslendingar eigum að læra af
þessu, og reka vínauglýsingarnar burtu,
gera þær útlægar1). Petta er eiti af því
sem næsta alþingi á að gera.
Þing-vallaförin 8. júlí ’23,
Eflir Indriða Einarsson.
(Endir).
Fyrir utan gjálífið rakst jeg á mið-
aldra konu, föla og hægláta, og við fór-
um að tala saman. Hún sagði mjer, að
hún hefði legið í spönsku veikinni 1918,
og hefði oftast verið heilsulaus, og stund-
um fárveik síðan. Hún hafði átt erfitt;
* hún átti fjögur ung börn á palli heima,
og tveggja gamalmenna að gæta, annað
var nær sjötugu en hitt á áttræðis aldri,
bæði ósjálfbjarga. Maðurinn hennar hafði
litla atvinnu. 51 viku hafði hún legið
rúmföst, með þessi sex áhyggjuefni rjett
fyrir framan rúmstokkinn. í fjórtán daga
hafði hún legið í lungnabólgu og brjóst-
himnubólgu með 40 og 41 stiga hita;
allir töldu hana af þessa 14 daga, og
þegar jeg spurði hana, hvernig hún hefði
farið að því, að lifa það af, þakkaði
hún það mest, að hún hefði endilega
viljað lifa, og svo bænum sínum til guðs.
Hún hafði sjeð sjónir í legunni t. d. sá
hún »Sterling« stranda austur i Seyðis-
fjarðarmynni; hún sá litla telpu sem
var á skipinu og lýsti nákvæmlega,
hvernig hún hafði verið klædd, og það
stóð alt heima, þegar það frjettist siðar
og eins fötin telpunnar. Pá kom til
hennar ungur maður, mágur hennar, og
hún spurði hvar sá eða sá væri, og
hvar sjrslir hennar væri. Hann leysti
úr öllu, og bendir upp á Almannagjár-
barminn; þar var systir hennar, hún
var ein af fuglunum sem hafði raðað
sjer uppi á bjargsillunni fyrir ofan okk-
’) í sambandi við petta vill »Templar«
vekja athygli rikisstjórnarinnar á pví, að
pað er ósæmilegt, á sama tima og bannaður
er innflutningur á ýmsum óþarfla varningi,
að auglýsing um sigarettur sje máluð með’
feitu letri á flutningabil Landsverslunar-
innar.