Þjóðmál - 06.02.1974, Blaðsíða 4
4
Þ J 0 Ð M Á L
Ijjcftmál
Útgefandi: Samtök frjálslyndra og vinstri manna
Framkvæmdastjóri: Hjörtur Hjartarson
Ritnefnd:
Bnar Hannesson (ábm.), Kári Arnórsson, Margrét Auöunsdóttir,
Guðmundur Bergsson, Andrés Sigmundsson, Dóra Kristinsdóttir,
Ingólfsstræti 18. Sími 19920. Box 1141. Askriftargjald kr. 50 pr: m:
I lausasölu kr. 30.
Kjaramálin
Kjarasamningar milli atvinnurekenda og Alþýðusam-
bandsins hafa dregist um of á langinn. Eru nú allar líkur
á að verkalýðsfélögin neyðist til að beita verkfallsvopn-
inu innan tíðar, ef ekki verður samið við þau fljótlega.
Stefnt er að því að verkfall hefjist 19. febrúar n. k. og
hefur samninganefnd ASÍ beint því til aðildarfélaga
sambandsins að þau tilkynni þetta með tilskildum fyrir-
vara.
Þau ánægjulegu tíðindi spurðust skömmu fyrir jólin
að samningar hefðu tekist með ríkisvaldinu og Banda-
lagi starfsmanna ríkis og bæja um nýjan kjarasamning,
er gilti til 2ja ára eða til 30. júní 1976. Meginútkoma úr
þessum samningum BSRB og ríkisins varð sú, að veru-
leg launahækkun fékkst fyrir láglaunafólkið eða 13 til
31 af hundraði á samningstímabilinu, en hækkunarpró-
sentan gilti að og með 14. launaflokki, en sama krónu-
tala upp launastigann. Auk þessa er gert ráð fyrir tveim-
ur grunnlaunahækkunum á tímabilinu, en hin fyrri
kemur 1. desember 1974 og hækka þá öll laun um 3 af
hundraði og 1. september 1975 kemur önnur hækkun
ofan á, er nemur 3 af hundraði. Auk framangreindra
launahækkana tókst BSRB að ná fram ýmsum mikil-
vægum atriðum til hagsbóta launþegum í þjónustu hins
opinbera, svo sem lengingu orlofs, hækkun vaktaálags
og fleira.
Eins og kunnugt er, var sú stefna mörkuð í launa- og
kjaramálum BSRB á þingi samtakanna sumarið 1973 að
mestar úrbætur yrðu að fást á kjörum hinna lægstlaun-
uðu. Má því segja að sú ákvörðun, sem samninganemnd
bandalagsins tók, hafi fvrst og fremst verið trúnaður við
þá stefnu. Vissulega voru samningamenn BSRB í ýms-
um atriðum óánægðir með frágang mála. Þannig hefur
Kristján Thorlacíus, formaður BSRB lýst því opinber-
lega hve aðstaða bandalagins væri erfið í samningum
þar sem samtökin eiga ekki verkfallsrétt og málin fara
til kjaradóms, ef ekki tekst samkomulag. Og þess vegna
var sá kostur valinn að semja frekar en að láta málin
koma til kasta dómsins, sem opinberir starfsmenn hafa
haft slæma reynslu af áður.
Lyktir í kjarasamningum ríkisins og BSRB mæltust
vel fyrir, ekki síst meðal þeirra, sem telja að bæta eigi
fyrst og fremst kjör hinna lægstlaunuðu, en síður hinna,
sem betur mega sín. Hafa því ýmsir talið þessa samninga
geta verið í stórum dráttum stefnumarkandi fyrir aðra
kjarasamningagerð. Um þetta vitna ummæli verkalýðs-
foringja innan ASÍ.
Vitað er að ríkisstjórnin hefur í sambandi við kjara-
samningamálin boðið fram ýmislegt til hagsbóta laun-
þegum, svo sem í skattamálum og húsnæðismálum. En
atvinurekendur hafa því miður lítið komið til móts við
kröfur verkalýðsfélaganna. Verða þeir að gera betur, ella
er framundan stöðvun atvinnurekstrar í landinu, er leiða
mun til bölvunar og tjóns fyrir þjóðarheildina. Vonandi
tekst að þoka málum það vel áfram á næstunni að ekki
komi til allsherjarverkfalls.
Halldór S. Magnússon
ÞINGMALAÞATTUR
Varnir gegn
heilsutjóni af
völdum hóvaða í
samkomuhúsum
Fimm þingmenn úr jafnmörg
um stjórnmálaflokkum hafa
lagt fram á Alþingi tillögu til
þingsályktunar um vamir gegn
heilsutjóni af völdum hávaða í
samkomuhúsum. Tillagan er
svohljóðandi: Alþingi ályktar
að skora á ríkisstjómina að láta
rannsaka, hvort heyrnar
skemmdir og heilsutjón geti
orsakast af hávaða frá hljóð-
færum danshljómsveita á
skemmtistöðum. Komi 1 ljós við
slíka rannsókn, að þessi hávaði
sé heilsuspillandi skal ríkis-
stjórnin leggja fyrir Alþingi
fmmvarp til laga um vamir
gegn hávaðamengun á skemmti
stöðum. í greinargerð með til-
lögunni er m.a. bent á að mæl-
ingar, sem framkvæmdar hafa
verið á skemmtistöðum hafi
sýnt að hávaði hafi mælst fyrir
ofan þau mörk, sem hættulaus
geti talist. Enn fremur er bent
á að víða gildi ákveðnar reglur
um vamir gegn hávaða á vinnu
stöðum. í þessu sambandi má
minna á að forstöðumaður
heyrnardeildar Heilsuverndar-
stöðvar Reykjavíkur hefur
skýrt frá því að mælingar, sem
gerðar hafa verið á ungum
hljómlistarmönnum sýni að
þeir hafa margir svipaða heyrn
og menn, sem unnið hafa við
hávaðasöm störf í járniðnaði
um nokkurra áratuga skeið.
Viðskiptamenntun
d framhalds-
skólastigi
Menntamálaráðherra mælti
nýlega fyrir fmmvarpi er hann
flytur um viðskiptamenntun á
framhaldsskólastigi. Til þessa
hefur menntun verslunarfólks
og skrifstofufólks nær ein-
göngu farið fram í einkaskól-
um, Verslunarskólanum og Sam
vinnuskólanum. Með frv. er
gert ráð fyrir að settir verði
á fót ríkisreknir verslunarskól-
ar eftir því, sem þörf er talinn
fyrir. Gert er ráð fyrir aukn.
um styrkjum ríkissjóðs til Versl
unarskóla og Samvinnuskóla,
þannig að rekstur þeirra þurfi
ekki að byggjast að veralegu
leiti á skólagjöldum eins og
hingað til.
1 frv. er því slegið föstu að
fyrsti verslunarskólinn sem sett
ur verði á fót samkvæmt lögun
um verði á Akureyri og I fram
sögu menntamálaráðherra kom
fram það sjónarmið hans að
hann teldi brýna þörf til þess
að hann yrði stofnaður sem
fyrst (jftir að lögih hafa verið
samþykkt.
Fjdrreiður
stjórnmólaflokka
Talsverðar umræður hafa far-
ið fram á Alþingi um þingsálykt-
unartillögu nokkurra þingmanna
Alþýðubandalagsins um að fram
fari opinber rannsókn á fjárreið-
um stjórnmálaflokka. Mest hafa
þær umræður einkennst af ásök-
unum alþýðubandalagsmanna og
sjálfstæðismanna á hvora aðra
um óeðlilegar fjáraflanir. Eins
og vænta mátti tók Bjarni Guðna
son talsverðan þátt í þessum um-
ræðum. Eins og svo oft áður var
það ætlan hans að sýna fram á
siðleysi allra stjórnmálamanna og
stjórnmálaflokka nema að sjálf-
sögðu hans sjálfs. Erindi hafði
hann þó ekki sem erfiði frekar
en endranær.
Bjarni ásakaði stjórnmálaflokk
anna um að útiloka sig frá því
að fá í sinn hlut af því fé, sem
veitt er á fjárlögum til sérfræði-
legrar aðstoðar við þingflokka.
Þessu fé er skipt þannig að tæp-
lega einum þriðja hluta er skipt
jafnt milli þingflokka, en af-
gangnum er skipt niður í hlut-
ifalli við þingmannafjölda flokk-
anna. Bjami heldur því fram að
vafi leiki á því hvort telja beri
hann þingflokk eða ekki. Hann
lætur því sem hann viti ekki um
ótvíræð lagaákvæði þar sem
þingflokkur er skilgreindur sem
samtök tveggja eða fleiri þing-
manna, sem eru fulltrúar stjóm-
málaflokks, er komið hefur á fót
landssamtökum. Bjarni Guðna-
son hefur fengið í sinn hlut af
þessu fé jafnt og aðrir þing-
menn, en það væri skýlaust laga
brot ef veita ætti honum að
auki sömu upphæð og greidd er
hverjum þingflokki. En í hans
huga skiptir það kannski ekki
máli.
Bjami Guðnason deildi enn-
fremur hart á flokkana fyrir
óhæfilegar fjárveitingar til
blaða. 1 því efni eru þingmenn
SFV sammála honum. Við at-
kvæðagreiðslu um fjárlög
greiddu þeir atkvæði með tillögu
um lægri fjárveitingar í þessu
skyni en samþykkt var. 1 um-
ræðunum kom fram að Bjami
taldi óhæfu að nokkrum hluta
af þvl fé, sem varið er til blaða
skyldi skipt jafnt milli flokka
vegna útgáfu kjördæmismál-
gagna. Honum finnst greinilega
ekki skipta máli hvort hægt er
að gefa út blöð á landsbyggðinni
eða ekki. Með þessu móti taldi
hann SFV fá allt of stóran hlut,
on heiðarleikinn var nú ekki
meiri en svo að þegar hann fór
að telja upp útgáfu á vegum
SFV á landsbyggðinni sagði
hann þar aðeins vera um eitt
blað að ræða, Verkamanninn á
Akureyri. Staðreyndin er hins
vegar sú að á vegum SFV voru
á s.l. ári gefin út 3 landsbyggða-
blöð, auk Verkamannsins. Vora
það Vestri og Nýstefna. Næstu
tvö ár þar á undan vora blöðin
enn fleiri.
I einni af ræðum sínum um
málið ásakaði Bjarni Þjóðmál,
fyrir að hafa stolið auglýsingum
frá opinberum stofnunum, sem
hefðu við birtingu verið úr gildi
fallnar. Það skal viðurkennt að
það hefur komið fyrir, að birst
hafa í Þjóðmálum auglýsingar,
sem ekki hafa lengur átt við.
Þetta gerðist á þeim tíma, þegar
útgáfa Þjóðmála var óregluleg,
og því ekki á hverjum tíma
ákveðið endanlega útgáfudag
næsta tölublaðs. Hitt skal tekið
fram að ekki hafa verið send
ir reikningar fyrir slíkar aug-
lýsingar, enda um mistök að
ræða. Hitt er óskiljanlegra að
slíkt geti hent blað, sem kemur
út reglulega vikulega, svo sem
Nýtt land, málgagn þessa sama
þingmanns.
Karvel Pálmason talaði næst-
ur á eftir Bjarna Guðnasyni og
sýndi rækilega fram á hver heið
arleiki byggi að baki ummælum
hans. í ræðu sinni sagði Karvel
m.a.:
„Ég get ekki stillt mig um að
segja hér nokkur orð, vegna þess
að þessi hv. þingmaður gerði
mjög að umræðuefni, eins og
hann oröaði það, stuld aðstand-
enda Þjóðmála með birtingu
auglýsinga. Ég hafði því miður
ekki tíma til að fara í gegnum
mörg tbl. af Nýju landi, mál-
gagni þessa hv. þingmanns, en
þurfti ekki nema tvö nýjustu
blöðin til að sjá eitthvað álíka
það vildi svo vel til, að það
og hann var að fordæma hvað
harðast hér áðan, og kvarta um.
1 tbl. Nýs lands, sem kom út
17. janúar ber að líta etfirfar-
andi tilkynningu til söluskatts-
greiðenda frá fjármálaráðuneyt-
inu: „Athygli söluskattsgreið-
enda skal vakin á því að gjald-
dagi sökuskatts fyrir desember-
mánuö er 15. janúar.“ — 1 blaði,
sem kom út 17. janúar. Það vill
oft verða svo að þegar menn
eru komnir út á kaldan klaka,
þá gripa þeir dauðahaldi í hvaða
streng, sem fyrir er, og það hef-
ur farið svo fyrir þessum hv.
þingmanni. Hann er vissulega
einn á eyðimerkurgöngunni í ís-
lenskum stjórnmálum. Það kom
berlega fram í ræðu hans hér
áðan. Ég leitaði í blaði, sem
kom út í dag, 24. janúar. Reykja
víkurborg á greinilega að borga
þessa auglýsingu í Nýju landi.
Hún er um úthlutun lóða undir
íbúðarhús í Reykjavík, og um.
sóknum átti skilyrðislaust að
vera búið að skila 23. janúar,
þ.e.a.s. degi áður en Nýtt land
kom út og birtir auglýsinguna.
Það er sama ofan í hvaða mál
maður fer, sem þessi hv. þm.
kemur með, það er allt á eina
sveifina. Það er ekki eitt ein-
asta mál, sem út úr munni þessa
hv. þingmanns keinur, sem er
Framhald á bls. 8