Þjóðmál - 24.06.1974, Blaðsíða 8
BIÖRN 1ÖNSS0N, FORSETI ASI: tO
SIGUR ALÞVÐUFLOKKSINS TRYGGIR
HAGSMUNI VINNUSTÉTTANNA
Þegar nú er iitiö yfir svið
þjóðmálanna fyrir alþingis-
kosningar verður ekki sagt að
það, sem við augum blasir gefi
tilefni til mikillar bjartsýni um
allra næstu framtið fyrir is-
lenzku verkalýðsstéttina. Stað-
reyndir um ástand og horfur i
efnahags- og atvinnumálum
hafa verið dregnar fram i dags-
ljósið af hæfustu og trúverðug-
ustu sérfræðingum þjóðarinnar
og kemur þar fram m.a., að svo
til allar frumatvinnugreinar
þjóðarinnar, a.m.k. þær, sem
standa undir gjaldeyrisöflun-
inni, eru nú þegar reknar með
gifurlegum halla, verðbólgan
stefnir i 40—50% á þessu ári,
viðskiptahallinn i 7—8 miljarða
halla og rikissjóð skortir 2—3
miljarða til að hann fái staðið
undir áætluðum útgjöldum.
Þessu til viðbótar er alkunnugt
að fjárfestingarsjóðirnir með
tölu eru fjárvana og ófærir um
að gegna sinum hlutverkum og
enn er ljóst að þorri rikisstofn-
ana og rikisfyrirtækja eru á
gjaldþrotabarmi. Það er þvi
vissulega ekki að ófyrirsynju að
hinn glöggi og sérstaklega orð-
vari hagrannsóknastjóri, Jón
Sigurðsson, hefur lýst efnahags-
ástandinu með þvi stóra orði:
HÆTTUASTAND.
Lífskjaraskerðing með
„ÍjraöabirgöalögunT
Þetta hættuástand er augljós-
lega I þvi fólgið að gjaldeyris-
varasjóðurinn yerði uppurinn
jafnvel á fáum vikum eða mán-
uðum og að þjóðin missi þar
með allt fjármálalegt traust er-
lendis og reynist ófær um að
afla sér nauðsynja erlendis frá,
sem fljótlega mundi svo draga
úr framleiðslumætti hennar og
möguleikum til eðlilegra við-
skipta. Hættuástandið er ekki
siður fólgið I þvi að til komi
meiri eða minni stöðvun at-
vinnurekstrar og atvinnuleysið,
mesti bölvaldur vinnustéttanna
og þjóðarinnar i heild haldi inn-
reið sina, jafnvel með enn geig-
vænlegri hætti en raun varö á á
kreppuárunum ’67—’69. Slik
þróun gæti svo hæglega leitt til
þess að stjórnvöld og atvinnu-
rekendur reyndu að knýja fram
enn stórfelldari skerðingu al-
mennra lifskjara heldur en áður
hafði þekkst til viðbótar þeirri
miklu skerðingu á verkalaun-
um, sem rikisstjórn Ólafs Jó-
hannessonar hefur þegar fram-
kvæmt með bráðabirgðalögum
og talsmenn hennar hafa játað
aö séu aðeins bráðabirgðaað-
gerðir, sem fylgja þurfi eftir
mað miklu stórfelldari aðgerð-
um að kosningum okonum.
Atlagan gegn
láglaunastéttunum
Menn þurfa þvi vissulega ekki
að fara i neinar grafgötur um
þaö hvers verður að vænta, ef
svo óliklega tækist til að kosn-
ingarnar gæfu ólafi Jóhannes-
syni á ný tækifæri til stjórnar-
forustu hvort sem það yrði með
ihaldi sem samstarfsaöila eða
liðveizlu hjálparkokka hans,
sem nú bera með honum á-
byrgðina, Alþýðubandalagsins
og tætingsliðs Magnúsar Torf
sem sizt hafa latt hann til atlög-
unnar gegn verkalýðshreyfing-
unni og láglaunastéttunum.
Við verðum aö horfast i
augu við staðreyndirnar
í þvl ástandi sem nú hefur
skapast og er að skapast er
næsta augljóst að verkalýðs-
hreyfingin i landinu mun eiga i
ströngu að striða næstu mánuð-
ina við að verja lifskjör sin og
atvinnumöguleika, að þar verð-
ur um að ræða harða varnar-
baráttu. Það er deginum ljósara
að þjóðin i heild hefur um sinn
lifað um efni fram undir efna-
hagsstjórn, sem látið hefur reka
á reiðanum og i fáu skeytt nein-
um aðvörunum eða hættu-
merkjum. Hvaða ábyrgð rikis-
stjórn, sem við tekur hlýtur að
gera ráðstafanir til að stöðva þá
umframeftirspurn og umfram-
eyðslu, sem nú viðgengst, þvi sá
sannleikur mun bliva að enginn
eyðir meiru en hann aflar svo
vel fari til langframa og ekki
verður talið liklegt að I skyndi
verði þessi vandi aðeins leystur
á þann jákvæða hátt að auka
gjaldeyrisöflun og framleiðslu,
þótt slikt hljóti að verða mark-
mið, sem keppa verður að að ná
sem fyrst.
Ófrávlkjanleg krafa
launastéttanna er,
að samningsrétturinn
verði virtur
í bili verða þvi einhverjir að
fórna nokkru af þvi eyðslufé,
sem þeir með einhverju móti
komast yfir. Spurningin varð-
andi það efni er um sinn ein-
göngu um það á hverjum byrðar
efnahagsaðgerða eiga að lenda.
Frá sjónarhóli verkalýðshreyf-
ingarinnar varðar það mestu og
hlýtur að verða úrslitaatriði að
enginn kjaraskerðing af neinu
tagi verði gerð á kjörum lág-
launafólks og ég trúi þvi að um
þá stefnu sé unnt að ná fullri
faglegri samstöðu, að verka-
lýðssamtökin beiti öllum sinum
styrk til þess að hindra öll sllk
áform. 1 öru lagi hlýtur sú krafa
að verða ófrávikjanlegað frjáls
samningsréttur verði i öllu virt-
ur og að engar breytingar á
kjarasamningum, sem brjóta I
bága við þann helga rétt verði
gerðar. Þessi réttur er ein
helzta uppistaða þess lýðræðis-
skipulags, sem hér á samkvæmt
lögum að rikja og sé að honum
vegið er um leið vegið að lýð-
réttindum og þeirri valddreíf-
ingu, sem skilur okkar þjóðfélag
á hinn veigamesta hátt frá þeim
þjóöháttum, sem einkenna ein-
ræðisrikin.
Efliö Alþýðuflokkinn
til úrslitaáhrifa
Þessi höfuðatriði I meðferð
efnahagsmála munu skipta
sköpum um lifskjör láglauna-
stéttanna á næstu tlmum og þau
ráðast annarsvegar af fagleg-
um styrk verkalýðshreyfingar-
innar og hinsvegar af þvi hvern
stjórnmálalegan bakhjarl
verkalýðshreyfingin eignast á
Alþingi i kosningunum 30. þ.m.
Eins og nú er komið fæ ég ekki
séð að i þessum efnum séeygj-
anleg nein sterk von fyrir mna
mörgu smáu i þjóðfélaginu, alla
þá sem eiga efnalega velferð
sina undir þvi að völd og áhrif
verkalýðssamtakanna verði
ekki fótum troðin og að aukinn
efnahagslegur jöfnuður riki —,
en sú að flokkur islenzkra jafn-
aðarmanna, Alþýðuflokkurinn,
verði efldur til úrslitaáhrifa á
löggjafarþinginu. Þessa bjarg-
föstu skoðun mina byggi ég m.a.
á þvi að bæði Alþýðubandalagið
og SFV undir hinni nýju forustu
Magnúsar Torfa hafa á örlaga-
stundu brugðist verkalýsð-
hreyfingunn gersamlega eins og
öll málsatvik kringum þingrofið
og það sem siðan hefur gerst
sanna rækilega. Báðirstanda nú
berstripaðir sem hreinir and-
stæðingar láglaunafólksins og
svikarar við þá stefnu sem þeir
lýstu yfir bæði fyrir og eftir
kosningar 1971. Ég held að við-
brögð þessara flokka verði helst
skýrð með sjúklegri valda-
græðgi annars vegar og hins-
vegar þeirri staðreynd að öll
völd I forustu þessara flokka
hafa dregist saman á hendur
„hinnar nýju stéttar” i landinu,
manna með allar gráður skóla-
lærdómstitla, sem fæstir hafa
nokkru sinni á ævinni þurft að
deila kjörum með erfiðismönn-
um og telja sig sjálfsagða for-
réttindastétt, sem aldrei sé of-
gert við, en lita á almennt
verkafólk, sem hina sjálfsögðu
„paria”. Þarf varla mjkið
meira en lita á framboðslista
þessara flokka nú, sem allir eru
morandi upp fyrir haus af
„lektorur”, „prófessorum” og
öðrum, sem aflað hafa sér við-
llka titla á kostnað verkafólks,
en verkafólk og verkalýðssinnar
skipa hinn óæðra eða vonlausa
bekk, þeir fáu sem enn eru þar
innan dyra. A þessu eru þó
nokkrar fáar undantekningar,
en þar er alls staðar um valda-
lausa eða valdalitla menn að
ræða, undantekningar, sem
sanna meginregluna.
Þetta er nauðsynlegt að hafa i
huga nú. Verkalýðsflokkar
hljóta auðvitað innan hæfilegra
marka að meta mikils samstarf
og samvinnu við verkalýðssinn-
aða menntamenn, en svo vel
fari verða þeir aldrei gagnlegir
baráttumenn, ef meginstyrkur-
inn og forustan eru ekki sótt i
raðir verkafólks sjálfs — það
verður að vera þeirra megin-
kjarni og ráðandi afl.
Meðan sú „þróun” hefur verið
að gerast siðustu misserin að
verkalýðssinnum og verkafólki
hefur verið ýtt til hliðar i AB og
SFV og hagsmunum þess verið
Framhald á bís. 6.
TDAÐAMT
rm?ro™ vti
Fyrsta sendingin, eftir 5 ára afgreiösluhlé,
er væntanleg í júlímánuöi.
ÞAÐ ÓTRÚLEGA ER, AÐ VERÐIÐ ER AÐEINS
# kr. 281 þúsund
# kr. 291 þúsund
fólksbíll
station
(Innifalið í veröinu er ryövörn, öryggisbelti o.fl.)
Við höfum gert samning um af-
greiðslu á Trabant bifreiðum til 5
ára, um ákveðíð magn bíla á ári.
Ennfremur að í Tollvörugeymslu
verði allir nauðsynlegir varahlutir
fyrirliggjandi og að eftirlitsmaður
frá verksmiðjunni komi einu sinni á
ári til eftirlits bifreiðanna.
Sýningarbílar
verða til staðar hjá okkur í næstu
viku. — Lítið á Trabant og leitið
upplýsinga. Takmarkað magn
Trabant bíla verður innflutt einu
sinni á ári. Því er öllum þeim, sem
hafa hug á að eignast Trabant
ráðlagt að gera pöntun strax.
Ingvar Helgason,
Vonarlandi við Sogaveg. Sími 84510 og 84511