Sjómannadagsblaðið - 04.06.1939, Blaðsíða 46
18
SJÖMANNADAGSBLAÐIÐ
V.
Árið 1921 andaðist í Stykkishólmi Þóra Val-
gerður Sæmiuidsdóttir, þá 71 árs að aldri. Um
konu þessa hefir Oscar Clausen skrifað þátt í
Sögur af Snæfellsnesi
og nefnir hann hana þar
Önnu Sigríði. Þóra Val-
gerður, en svo var hún
jafnan nefnd, var smá
vexti, en harðger mjög
og hraust. Hún var vel
greind, nokkuð klúr í
orðum og ágætlega hag-
mælt. Þessi smávaxna
kona hafði róið 15 vor-
og haustvertíðir. Þar af
8 vertíðir í Bjarneyj-
um með Pétri Hafliða-
syni, tengdaföður Guð-
mundar Jónssonar, skip-
stjóra á Reykjaborg, 4
vertíðir undir Jökli og
3 úr Eyrarsveit.
Árið 1925 andaðist á Brimisvöllum Þorkatla
Jóhannsdóttir, móðir Sigurðar Kristófers Pét-
urssonar. Þorkatla hafði róið margar vertíðir,
og stundum verið formaður á vorvertíð.
Síðastl. sumar hitti ég í Skógarnesi í Mikla-
holtshreppi konu eina, að nafni Andreu Andrés-
dóttur. Hún sat í hlaðvarpanum og horfði til
hafs. Hún var að rifja upp minningarnar frá
því hún réri úr Bjarnareyjum. „Ég þótti alltaf
nokkuð meinræðin, það var nú gallinn", sagði
hún við mig um leið og ég kvaddi hana.
Á Elliheimilinu hér dvelur kona, sem heitir
Kristín Ólafsdóttir. Hún er fædd 23. júní 1856
og er því senn 83 ára gömul. Kristín er með
allra minnstu konum, sem gerast og minni hend-
ur minnist ég ekki að hafa séð. Hún ólst upp
í Rifi hjá föður sínum, Ólafi Brynjólfssyni. Þar
var margt barna og fátækt mikil. Þess vegna var
allt hirt, sem tækilegt þótti að leggja sér til
matar. Garnirnar úr hákarlinum voru raktar,
hreinsaðar, þvegnar og súrsaðar. Það þótti
börnunum hans Ólafs í Háarifi kostafæða. En
eitt af þeim var Valgarður Breiðf jörð, sem síðar
varð velmetinn og mikilsvirtur borgari hér í
Reykjavík. — Veturinn 1865 kom upp tauga-
veiki í Rifsplássi og fekk Kristín hana. Nokkru
eftir að hún var komin á fætur aftur, var hún
send niður að sjó, til þess að berja úr sokka-
böslum. Varð hún þá milli
ísjaka og fótbrotnaði. Lá
hún mjög lengi, því að
ekki varð náð í lækni.
Loks komst hún þó á fæt-
ur og var þá með bægifót
og hefir verið það æ síð-
an. Meðan Kristín lá í fót-
brotinu, andaðist faðir
hennar úr taugaveiki. Var
hún þá 9 ára að aldri. —
Næsta vor fluttist hún frá
móður sinni að Hvallátr-
um í Vestureyjum og þar
ólst hún upp til fullorðins
ára, og þaðan lá leiðin í
i Bjarneyjar. Þaðan reri hún 6 vertíðir. Síðar
reri hún 4 vertíðir úr Höskuldsey. Síðustu tvær
vertíðirnar, sem hún reri þaðan, var hún sjálfra
sín. Það voru hennar veltiár, þá eignaðist hún
rúmið sitt og ýmislegt smávegis.
VI.
Hér hefir aðeins verið minnst á nokkrar kon-
ur, sem réru til fiskjar margar vertíðir, en þær
voru vitanlega miklu fleiri og máske eru marg-
ar lifandi enn þá, þótt ég kunni ekki deili á þeim.
Minningarnar um þessar konur eiga að vera
sjómannastéttinni helgar, já, allri þjóðinni. Það
eru minningar um hreysti hinnar íslenzku konu.
Frá þeim á að stafa bjarmi, sem yljar dætr-
um Islands í nútíð og framtíð.
Myndin framan á kápunni
er tekin eftir málverki eftir Arreboe Clau-
sen.
S jómenn!
Verzlið við þá, sem auglýsa í Sjómannadags-
blaðinu.
Þóra Valgerður Sæ-
mundsdóttir.
Kristin Ólafsdóttir
áttræð.