Sjómannadagsblaðið - 03.06.1951, Blaðsíða 52

Floti Haraldar
konungs 1065.
Veggteppi frá
Bayeux.
skipið“ „Huginn“ af stað frá Esbjerg með 54 manna
áhöfn og kom heilu og höldnu til Englands.
„Huginn“ var gerður í líkingu við Nydamsskipið,
sem áður er lýst og var 24 m á lengd.
Með þeirri gerð, sem Nydamsskipið sýnir, nær
skipasmíðin miklu meiri fullkomnun en áður, og
næstu fjögur hundruð árin til víkingaaldar er
þessi gerð fyrirmynd í skipasmíðum, og um leið
markar hún þróun siglinganna á þessum öldum.
Sem betur fór stóðst Nydamsskipið allar eyði-
leggingar síðari heimsstyrjaldar. Nú er það geymt
í fyrrverandi hesthúsi hallarinnar Gottorp í Slés-
vík ásamt munum þeim, sem í því fundust (bog-
um, skjöldum, spjótum), en þar er fornminja-
safn hertoganna fornu, Slésvík og Holstein, nú
til húsa, eftir að það var endurreist að nýju.
Annað skip, sem einnig fannst í mýrinni við
Nydam, úr furuviði, eyðilagðist því miður í dansk-
þýzka stríðinu 1864.
Af hinum mörgu gripum, sem fundust í og hjá
Nydamsskipinu, sem sennilega hafa verið grafnir
þarna ásamt skipinu, sem fórn til guðanna, vil ég
aðeins geta eftirfarandi: Auk ásra og austurstrogs
fannst fjöldi vopna, þ. á. m. á annað hundrað
sverða, yfir 500 spjót og hundruð spjótskepta,
36 bogar, mörg hundruð örvarskapta og örvarodda,
bæði úr beini og járni. Ennfremur fundust leifar
af fjölmörgum skjöldum með skjaldarbólum úr
járni og bronsi, (gerð skjalda, sem nefnd hefur
verið buklari). Af öðrum fornleifum þaðan má
nefna bein úr hestum, leifar af reiðtygjum, járn-
axir og hnífar, alar (sléttir borar), handföng,
renndir, askar og ýmis konar hreinlætistæki, svo
sem beinkambar, brúna-háratengur (þær eru svo
sem ekki nýjar af nálinni) og eyrnasköfur;
skartgripir eins og brjóstnálar úr bronsi, glerperl-
ur og silfurhálfsmen fundust einnig á sama stað
ásamt rómverskum denörum og mörgu öðru.
Árið 1939, skömmu áður en önnur heimsstyrjöld-
in brauzt út, fannst árabátur í nánd við Sutton Hoo
í Suffolk, sex mílur frá austurströnd Englands.
Báturinn var 24,5 m langur og lá í 2,5 m djúpum
haug við fljótið Deben. Skipshaugurinn — en
þannig verður að nefna hann, því að leifar af
mönnum eða dýrum fundust engar — hafði sem
sagt skip að geyma, sem var auðsjáanlega af
Nydams-gerðinni, og mátti sjá, að það hafði rúm
fyrir 38 ræðara. Miðskips höfðu verið falin vopn,
klæðnaður, sem leifar voru enn eftir af, drykkjar
bikarar, silfuráhöld og fagurlega skreyttir skart-
gripir úr gulli. Gripir þessir bentu til náinna
tengsla við Norðurlönd, Frakkland og Miðjarðar-
hafslöndin. Meðal gripa, sem fundust í skipshaugn-
um, var slegin mynt, en af henni má ráða, að
gröfina hafi gera látið síðasti heiðni konungur Saxa
í „Austur-Anglíu“ að nafni Æþelhere í kringum
655 eftir Krist, og hefur honum ekki verið góðra
gripa vant.
Fyrir utan áður áminnzta gröf hafa menn fund-
ið tvær aðrar skipagrafir við Sutton Hoo í Suffolk,
og er nú nafnið Sutton Hoo þekkt um víða veröld.
Árið 1938 fannst í einum skipahaugnum, en þeir
eru 11 talsins, leifar af öðrum bát, sem var 5,5 m
langur.
Prófessor Hákon Shetelig í Bergen sem mörg-
um íslendingum er að góðu kunnur, gróf upp tvö
skip forn í Kvalsund á Mæri rétt við Bergen. Skip
þessi voru frá 9. öld og bæði súðbyrt. Annað var
18 m langt, 320 m breitt og 090 m djúpt, hitt var
9,5 m langt, 1,5 m breitt og 0,5 m djúpt. Kilir,
stefni og borð beggja bátanna voru úr eikarviði,
en rengur allar úr furutré, og voru borðin negld
32 SJÓMANNADAGSBLAÐIÐ
l