Sjómannadagsblaðið - 01.06.1990, Blaðsíða 13
SJÓMANNADAGSBLAÐIÐ
11
eðlilegt að sjómenn sem legðu upp
hjá frystihúsum, væru tregir til að
hirða smáfisk, þar sem frystihúsin
borguðu mjög lítið verð fyrir smá-
fisk, og það þýddi aðeins tekjurýrn-
un ásamt mikilli vinnuaukningu fyrir
sjómenn að hirða hann. Þessi verð-
litli afli er svo dreginn frá takmörk-
uðum kvóta.
Ég tel sem sé, að kvótakerfið sé
þarna megin orsök ásamt verðlagi
frystihúsanna á smáfiski, þótt ég telji
ekki fullsannað, hversu mikil brögð
séu að þessu að fiski sé kastað.
Þetta hefur heyrst um margra nátta
netafisk líka.
í þessu efni drap ég á athyglisverða
tillögu sem Svanfríður Jónasdóttir
reifaði á Alþingi nýlega, þess efnis að
hvetja bæri til betri nýtingar á fiski-
fangi því sem í veiðarfæri kemur,
með því að aukaaflinn væri utan
hlutaskipta, og kæmi eingöngu í hlut
áhafnar. Þetta gæti reynzt hvati til að
hirða ýmislegt sjófang, sem nú þykir
ekki svara kostnaði að hirða.
Kvótakerfinu var ætlað að stuðla
að hagkvæmni og sparnaði, en það
hefur í reynd sundrað þjóðinni og eflt
illdeilur án þess að merkjanlegur sé
jákvæður árangur í eflingu fiski-
stofna eða aukinni hagkvæmni í út-
gerð.
Og sama hefur orðið raunin á með
þeim þjóðum, þar sem sértækar regl-
ur hafa verið settar á hverja einstaka
útgerð sem fiskveiði stunda, að þar
hefur margt komið upp af svipuðum
toga og til dæmis hirðing okkar á
smáfiski. Götin reynazt mörg í kerf-
inu og reglurnar ekki raunhæfar.
Það er í rauninni aðeins eitt sem
viðheldur núverandi kvótakerfi:
eignarhald útgerðarmanna á kvótan-
um. Kvótinn stendur nefnilega fyrir
viðskipta veðsetningu í bönkum og
fyrirgreiðslusjóðum. Víða þarf að
tjalda öllu svo veðsetningar dugi fyrir
skuldum.
Það sýnir sig betur með hverjum
nýjum degi, að önnur útfærsla á fisk-
veiðistefnu en við erum fastir í, verð-
ur að koma til, sem sé fiskveiði-
stefnu, þar sem kerfið byggist ekki á
þeirri jöfnu að óveiddur fiskur og
peningar séu jöfn gildi, burt séð frá
dugnaði og hæfni manna til fiskveiða
og útgerðarreksturs. Þá á sá smái
sem ekki á aðgang að fjármagni eng-
an rétt í núverandi kerfi og getur ekki
breytt sinni stöðu með eigin dugnaði.
Honum gæti hinsvegar tekizt að
breyta stöðu sinni, ef samið væri á
bakvið tjöldin um erlenda fyrir-
greiðslu. Það er með ólíkindum, að
þeir sem harðast tala fyrir núverandi
kerfi í fiskveiðum skuli vilja opna er-
lendu fjármagni greiða leið inn í ís-
lenzkan sjávarútveg.
SJÓVÁ-AIMENNAR MUNU TRYGGJA
SKIP SVO IENGI
SEM ÍSIAND VERDUR EYJA!
SJÓVÁ-ALMENNAR urðu
til við sameiningu tveggja
öflugra vátryggingarfélaga
árið 1989. Bæði félögin voru
meðal annars með sjótrygg-
ingar. Sjóvá var raunar
stofnað sem sjótryggingarfélag
árið 1918 af sömu mönnum
og staðið höfðu að stofnun
Eimskipafélagsins fáum
árum fyrr.
Á þeim langa tíma sem
liðinn er hefur safnast saman
ómetanleg þekking og dýrmæt
reynsla af sjótryggingum.
Trútt uppruna sínum munu
SJÓVÁ-ALMENNAR tryggja
skip svo lengi sem ísland
verður eyja.
SJOVAuloALMENNAR
Traust félag með sterkar rætur