Eimreiðin - 01.07.1941, Blaðsíða 39

eímbeiðin SNORRI STURLUSON OG ÍSLENDINGA SAGA
263
lr>gax- vildu ráða, hve dýrt þeii- keyptu útlenda vöru. Hafa for-
^aðsmenn þessir að líkindum komið til sögunnar, er nokkuð
Jeið fram á 13. öld og einstakir höfðingjar höfðu lagt undir
S1g heila landsfjórðunga, svo að eigi mátti gera ráð fyrir, að
þeir gætu x-iðið til hvers skips, er að landi bar. En hins vegar
eiu lless ýmis dæmi, að höfðingjar þóttust hafa rétt til þess að
kveða á urn verð á útlendri vöru um og nokkru eftir 1200. Þeir
^æmundur Jónsson og Þorvaldur Gizurarson lögðu lag á varn-
lnS norraenna kaupmanna á Eyrum ái'ið 1215. Og þess finnast
dænii, að sumir höfðingjar a. m. k. þóttust hafa leyfi til þess
að skipa fyrir um viðskipti íslendinga sjálfra. Laust eftir 1200
°nnuðu þeir Kolbeinn Tumason, Sigurður Oi'msson og Hallur
v ePPjárnsson kaup öll við Hólastól og sölui', en þeir réðu þá
lllest fyrir Norðurlandi og áttu beiskan ófrið við Guðmund
s vUp Arason. Kolbeinn vildi og ráða því eitt sinn, er hallæri
ar’ ilVe mikil skyldi foi'gift Austmanna i héraði hans (þ. e.
llleðlag það, er Austmenn skyldu gi'eiða bændum fyrir vetur-
«)■*) ÞaxS getur því enginn vafi vei'ið á, að Snorri hafði
an rett til þess að meta mjöl Orkneyjai'kaupmannsins til
slenzkra landaura. En vera má, að hann hafi verið ósanngjai'n
nUti, þótt Sturla geti þess eigi, heldur hins eins, að Orkn-
^mgurinn hafi viljað í'áða lagi á mjöli sínu sjálfur. Hitt
ai auðvitað ofríkisverk, er Snorri tók mjölin með valdi,
en J
10 er það skiljanlegt að honum yrði skapfátt, er kaup-
Urinn neitaði að hlita íslenzkum lögum. Þá er Oi'kn-
" ln8ar voru biínir til hafs um sumarið, særði kaupmaður
11 af heimamönnum Snorra til ólifis í hefnd fyrir mjöl-
e vilna. Snorri sendi þá eftir bræðrum sínum og eggj-
I ' ^)a að ieggja að kaupmönnum, þar sem þeir lágu við strengi
þ, 1111111 fyrir utan Seljaeyri. Sighvatur var þess albúinn, „en
o<.)lLUl iatil ilei(iur“- Atlaga þeirra Sturlusona misheppnaðist,
r°. S1gldu Orkneyingar á haf út. Þeir urðu þó afturreka, og
Uni !týrimaður l1;l austur að Odda, og tók Sæmundur við hon-
^1 U veturvistar. „Snorri sendi þangað flugumenn þrjá sam-
r ’ °s koniu þeir engu fram.“2) Hefur þessi sending flugu-
-—.1111:1 a æskuheimili Snorra, þar sem hann hafði verið fósti'-
H Sturl. I., 228.
^ StarL II., 28—30.