Eimreiðin - 01.10.1942, Side 40

312
HLUTUR HÚSFREYJU Á STURI.UNGAÖLD eimRE'B'n
mundur að flýja hérað, en Sæmundur gerðist þar einráður,
sótti Ögmund til skóggangssektar og lét greipar sópa uin
eigur hans. Þá er menn Sæmundar ráku fénað Ögmundai
úr garði á Kirkjubæ, æptu- þeir upp allir senn. Þetta kennu
húsfreyju i grát. Þá mælti ein kona, að vorkunn væri á, að
henni þætti mikið að missa þvílíks efnis. Hún, húsfreyja,
svarar: „Það muntu ætla, að eg gráta fé þetta, er þeir reka
hér í brott. En það er þó eigi, Jvví að eg vil gjarna, að þeU
helðu, sem meir þyrfti, ef eigi hefði svo til borið sem nu,
heldur græt eg það, er eg uggi, að eftir komi síðar.“ Gekk
hún þá til kirkju og bað fyrir þeiin öllum jafnsaman. Bað
hún þess guð, að við bærist vandræði með þeim inágunu
meðan hún lifði. Og svo varð sem hún bað. Eftir lát henna'
heppnaðist Ögmundi að handtaka þá Sæniund bræður °S
drepa.
Misfellasöm hjónabönd, einkum meðal yfirstéttar lands-
ins, er ekki vert að ræða, fyrr en minnzt hefur verið hms
almenfia frilluhalds stéttarinnar. Ættartölur og íslendingU"
sögur sýna talsverð brögð að frilluhaldi, sem mjög líktist fjól'
kvæni, og allt frá byrjun þjóðveldisaldanna tók það eng"in
stórbreytingum. Á fríðsömum tímum fyrir Sturlungaöld náð'
það blóma, og svo sem Davíð konungur voru stórmennin ekk'
ætíð meðalavönd yið frillutak. Skýrt dæmi er rán Hallgerðau
konu Ólafs' prests á Helgafelli, nálægt 1174. Hallgerður '"n
ágætrar ættar, skörungur og kvenna fríðust. Páll Vatns
firðingur tók hana frillutaki með ofbeldi úr hvílu þeirra Ólafs
að næturlagi og hélt við hana síðan, og hún virtist kunna
dável við mannaskiptin. Sumarið eftir reið hún á alþing n'e^
Páli. Þá tókst Jóni Loftssyni að telja Hallgerði á að hvei fa
aftur til bónda síns og fékk hann til að taka við henni °n
sættast við Pál, sem nú hafði notið sætleiks þessa æv,n
týrsins. Jón átti börn við 4 frillum auk eiginlconu og sko'
ekki mannvit fremur en reynslu lil nærfærinnar íhlutun,"
í þvílík mál. Jón Loftsson liéll við Ragnheiði, systur Þorláks
biskups, í forboði hans. Viðskiptin urðu söguleg og oft
þeirra vitnað. Merkilegt er úrslitasvar Jóns við biskup. ,Á e!
eg, að bann þitt er rétt og sökin nóg. Mun eg' þola þín uin
mæli með því móti að fara í Þórsmörk eða í einhvern þanU
á