Eimreiðin - 01.07.1946, Page 50

194
GERVIHETJUR
eimreiðin
En mótsetningarnir eru til — utan lands og innan — hafa alltaf
verið til, síðan á dögum Grettis — og lengur. Þær gefur að líta i
ýmsurn stéttum og stöðum — í opinberu lífi þjóðanna. Og á voruni
dögum kveður mikið að þeim á vettvangi þeirra, er um örlög þess
lieims fjalla, sem nú er í mótun. Gervihetjurnar hafa, alltof
margar, sprottið upp eins og gorkúlur á grassverðinum yfir gröf-
um píslarvottanna frá styrjaldarárunum, þeirra sem létu lífiö
fyrir frelsið, fórnuðu blóði sínu fyrir nýjan og betri lieim.
1 ölduróti því, sem flæddi yfir löndin, meðan þjóðirnar voru
að losna undan oki styrjaldarinnar, létu gervilietjurnar mikið
til sín taka, mennirnir sem klæðast kufli frelsishetjunnar til þess
að hylja nekt lítilmennisins. Þetta eru að jafnaði samvizkulið-
ugir menn, fljótir að skipta um skoðun, fljótir að snúast á sveif
með þeim, sem eru meiri máttar, en gegn lítilmagnanum. Hversu
mörg dæmi mætti ekki nefna um slíka menn í hinum hersetnu
löndum Evrópu, bæði meðan á hersetningunni stóð og um það
bil, er þjóðirnar losnuðu úr viðjunum og tóku að byggja upp hið
lirunda. Það urðu fleiri en þjónar réttlætisins, sem beittu ákæru-
valdinu hina viðburðaríku daga ársins sem leið, meðan sigur-
vegararnir héldu innreið sína í borgir og bæi. Gervihetjurnar letu
óspart til sín taka í skjóli glundroðans og ófullnægjandi eftirlits-
Jafnframt því að verða gleðidagar urðu þessir dagar einnig tíma'
bil glæpa og ofbeldisverka. Saklausir menn voru ákærðir, fangel8'
aðir, ■— jafnvel skotnir fyrirvaralaust án dóms og laga. Ómennin
notuðu sér öngþveitið til persónulegra hefnda.
Yér þekkjum dæmi um gervilietjur, sem slá sig til riddara á rogt
um sína eigin landa, menn, sem vilja sýnast í stað þess að vera»
menn, sem reyna að blekkja þjóð sína, sem slá sér upp á getsökum
um menn og málefni, jafnvel lieilar þjóðir — menn, sem reyna
að gera alla að sömu bleyðunum og þeir eru sjálfir, sem varast að
skapa öryggi, af því öryggisleysið er þeirra skálkaskjól, sem telja
þjóð sína á að launa gott með illu, sem vilja, að þeir, sem eiga ai^
vaka á verðinum, sofi.
Þessir menn ríða oft „í litklæðum“ og berast mikið á, eins og
Gísli forðum. Þessvegna láta menn svo oft blekkjast af geipal’
þeirra. En fyrir glöggskyggnri þjóð fá þeir ekki didið sitt rétta eðl>
til lengdar. Grettir var glöggskyggn á slíka. Hann sá fljótt um
úr bjórnum á Gísla og veitti lionuni launin, svo sem efni stóðu til-