Eimreiðin - 01.07.1946, Page 54

198 HJÁLPIN AÐ HEIMAN. — ÁHRIF ERLENDRA BLAÐA EIMREIÐIN
Mér er í fersku miríni atburður nokkur, er gerðist í Kaupmanna-
höfn rétt fyrir stríðslokin. Ég var á leiðinni yfir hina svonefndu
Knippelsbrú, sem tengir eyjuna Amager við aðalhluta borgar-
innar. Sporvagninn var troðfullur, eins og venjulega. Gegnum
gluggann sást fáni á litlu skipi, er lá á skurðinum meðal annarra
stærri — blár dúkur með rauðum og hvítum krossi. Stóru skipin
voru þýzk. Litla skipið var Gullfoss.
„Hvaða flagg er þetta?“ spurði einhver.
Eftir alllangar bollaleggingar komust menn að þeirri niðurstöðu,
að fáninn og skipið væri íslenzkt.
„Það er komið í góðan félagsskap (godt Selskap) !“ sagði einn
Daninn. Þá glottu liinir, sem í vagninum sátu, þótti fyndnin góð.
Ýmsir tóku undir og sögðu, að þetta væri orða sannast; það færi
vel á félagsskapnum.
Flestir Islendingar hér heima munu að sögn kannast við atburð
þann, er olli dauða eins af íslands merkustu rithöfundum, Guð-
mundar Kambans. Allur þorri manna í Danmörku stóð í þeirri
trú, að hann væri sekur um landráð. Og jafnvel eftir að búið var að
sanna sakleysi lians, virtust ýmsir blaðamenn reyna að þagga
hinar réttu upplýsingar niður. Einn daginn var þess þó getið
(auðvitað með smáu letri og á þeim stað í blöðunum, þar sem
minnst bar á), að nú liefði danska stjórnin ákveðið að veita ekkj-
unni eftirlaun. Annað stóð þar ekki; engin nánari skýring, engin
afsökun borin fram. Þegar ég las þessa stuttu tilkynningu, skrif-
aði ég einu blaðinu, sem liafði birt liana, sagði, að það hefði vakið
mikla sorg og að miklum óliug liefði slegið á fólk heima á Islandi,
þegar þangað barzt fregnin um lát Guðmundar Kambans. En
þar sem nú væri sannað sakleysi hans, en mér jafnframt ókunn-
ugt um, að ævistarfs bans liefði verið getið að nokkru í dönskum
blöðum, kvaðst ég vilja bjóða blaðinu að rita nokkur minningar-
orð. Ég tók það skýrt fram, að grein mín myndi eingöngu fjalla
um rithöfundarstörf Guðmundar beitins. Eftir tveggja til þriggja
vikna bið, fékk ég loks svar frá aðalritstjóra blaðsins. Afsakar
bann sig þar á ýmsa lund og meðal annars með því, að enn seti
nokkur „óljós atriði“ í máli Guðmundar lvambans; sjáist það bezt
á því, að frestað bafi verið að ákveða eftirlaun ekkjunnar. Undir
þessum kringumstæðum,lýkur ritstjórinn bréfi sínu,telji hann rett
að láta greinina bíða(!) Nú vildi þannig til, aðeins fáum dögunt