Eimreiðin - 01.07.1946, Síða 84

228
FORNRITIN OG VÍSINDAMENNIRNIR EIMRBIÐIN
er á „glærum ís“ = leiðin liggur yfir glæran ís“, m. ö. o., ferðin
getur endað með skelfingu. Hún á og vel við í orðinu „glænýr“.
Glœr ís er nýr og getur aldrei orðið gamall, því að eldist hann,
hœttir hann að vera „glœr“. Sólin, tíminn og veðráttan sjá um það.
Ég lief eitt sinn átt þess kost að sjá glæ myndast. Ég hafði verið
sóttur út í Arnardal. Um kvöldið, þegar lagt var af stað heim-
leiðis, í róðrarbáti, var stillilogn, tunglsskin og farið að frysta.
Það var góður skriður á bátnum, því að ræðararnir voru góðir,
en þegar við komum nokkuð inn eftir firðinum, fór smátt og
smátt að draga úr skriðnum eftir hvert áratog, það var eins og
sandpappír væri nuddað um bátsldiðarnar, og meðfram þeim var
gráleitur frauður, sem maður sá, að voru örsmáir ískristallar, ef
maður stakk hendinni í sjóinn og tók dálítið af sjó í lófa sinn.
Það sáust smáglæringar þegar tunglsgeislarnir brotnuðu í
þeim. Þegar innar dró liöfðu kristallarnir frosið saman og orðið að
næfurþunnri skán, sem gaf frá sér skæra tóna, þegar báturinn
braut hana. Það var líkt því, sem næfurþunnum kampavínsglösuni
væri slegið saman svo fast, að þau brotnuðu.
Vísindamennirnir tala ávallt um forfeður vora, sem frumstœða
í hugsun, til þess að sýna muninn á sér og öðrum nútímans mönn-
um, saman borið við gamla fólkið. En þó að ég sé nútíma „pr°‘
dúkt“, þá hlýt ég að vera mjög frumstæður, því að mér finnst eg
skilja mjög vel, að forfeður vorir, sem töldu að ljósið, í öllum
þess myndum, væri guðlegar verur, sem þeir kölluðu Æsi, Vain
og Álfa, gerði „glœinn að hestsheiti. Ljósagnirnar, sem þeir
sáu í glænum, voru ef til vill í þeirra augum lillirjjósálfar, seni
þeystu til þeirra á litlum gæðingum — kristöllum glæsins — ser»
bar svo fljótt yfir, að þeir hurfu sjónum manna um leið og þeir
birtust. Skæru tónarnir, sem heyrðust, þegar glærinn brotnaði,
hefur ef til vill orðið jódynur þessara litlu gæðinga, í eyrum göinh1
mannanna.
1 þulum Snorra-Eddu er „glœ.r“ einnig talinn hoga-heiti. Þetta
mun gert af vangá, sem víðar verður vart í þulunum, þ. e., að orð,
sem er hluti úr kenningu, sé talið heiti. Kenningin mætti t. a. 111 •
liafa verið: glœr Hildarliagls = liestur örva = bogi, en snúizt 1
liöfðinu þannig, að kenningin merkti „örvabogi“ og „glœr“ þar
af leiðandi eitt út af fyrir sig merkti: bogi, en ekki öll kenH'
ingin.