Eimreiðin - 01.01.1953, Blaðsíða 84

ÍSLENZK FORNRIT, XXVIII.
bindi: Heimskringla III. Rvk
1951 (HiS íslenzka fornritafé-
lag).
Ólafs saga helga tók upp allt II.
bindi Heimskringlu i útgáfu Forn-
ritafélagsins, og kom það bindi út
árið 1945. Fjórum árum áður hafði
komið út I. bindið, svo sem getið er
í Eimr. 1942. Haustið 1951 kom svo
út III. og siðasta bindi þessa nafn-
fræga rits Snorra Sturlusonar, og má
með sanni segja, að Hið islenzka
fornritafélag — og sá, er séð hefur
um verkið, Bjarni Aðalbjarnarson, —
hafi unnið stórvirki, þar sem er þessi
vandaða og prýðilega útgáfa þessara
fornu frésagna, er Snorri lét rita „um
höfðingja þá, er riki hafa haft á
Norðurlöndum", svo sem hann segir
sjálfur í prologus sinum.
1 þessu 3. og síðasta bindi Heims-
kringlu eru sögur Noregskonunganna
Magnúss góða, Haralds Sigurðssonar,
Ólafs kyrra, Magnúss berfætts og sona
hans, Magnúss blinda, Haralds gilla
og sona hans -—- og loks saga Hákonar
herðibreiðs og Magnúss Erlingssonar.
Síðan eru ætta skrár og nafna, mynd-
ir og kort, en að bindinu ritar út-
gefandi itarlegan formála, sem tekur
yfir 112 bls.
Snorri Sturluson ólst upp hjá Jóni
Loptssyni í Odda, sem átti að móður
Þóru, dóttur Magnúss berfætts Nor-
egskonungs. í Odda kynnist Snorn
frásögnum af lifi ættfeðra þessarar
móður fósturföður síns, og er ekki
ólíklegt, að þar hafi fyrst þroskazt
með honum sú hugmynd að rita sögu
þeirra. Sjálfur var hann í ætt við
suma þá menn, sem koma við sögu
Noregskonunga. Sjálfur verður hann
vinur Skúla jarls, eftir að hann sækir
hann heim í Noregi. Sjálfur gerist
hann og lendur maður Hákonar kon-
ungs. Hann er kunnugur Noregi og
norsku hirðlífi og stendur því vel að
vigi að rita Heimskringlu, enda hefur
hann með þeirri bók og Eddu sinni
reist sér þann minnisvarða í musteri
bókmennta og sögu, að livorki Hómer
Grikkja, Horatius Rómverja né aðrir
skörungar fornbókmenntanna standa
honum framar að frægð.
Af Islenzkum fornritum eru nu
komin út 12 bindi, þótt ekki séu þau
í þeirri röð skráð. Þannig er þetta 3.
bindi Heimskringlu það 28. í safninu-
Nýtt bindi mun væntanlegt á þessu
ári: Njálssaga. Aldrei hefur é Islandi
sézt jafn vönduð útgáfa fornrita vorra
og þessi. Hún er hvort tveggja í senn:
alþýðleg og vísindaleg. Formálarnir,
sem fylgja hverju bindi, eru stórfróð-
legar ritgerðir. Og orðaskýringarnar
neðanmáls eru hrein gullnáma fyrir
alla, sem íslenzkri tungu unna, þó að
deila megi um þær sumar. Hvert
nýtt bindi er dýrmæt viðbót við þau,