Eimreiðin - 01.07.1959, Qupperneq 65

EIMREIÐIN
207
svo auðveldan að síðan þykist hvert það £lón, sem nennir að
þykjast eitthvað, vera skáld og listamaður og eiga heimtingu
•l uppeldi á kostnað alþjóðar á listamannalaunum. Óþrifin af
þeirri kröfu sérstaklega og fylgifiskum hennar: metingi og
ófuud með tilheyrandi bræði í garð úthlutunarnefnda og
oeimtufrekju um afnot alls þess, er einhverjum tekst að veita
ser, eru ein næg ógæfa, ])ótt ekki komi til viðbótaráhlaðningur
illrar framleiðslu.
Hliðstæða þeirrar heimtufrekju eða sýnishorn er svo upp-
lekin venja flestra að láta alla þá glymskratta, sem fyrir finn-
•ist á heimilum þeirra garga nótt með degi og leita ætíð uppi
annan verri hávaða, ef mælt mál skyldi skjótast inn á milli
ióogum vanskilinna eða misskilinna ellegar lítt skynjaðra
'onverka, vitandi þó sennilega það, að vanskilinn, eða túlkun-
'n'laus hávaði er heilsuspillandi taugaraun og ávaninn sá, að
'ata athugalaust um eyru renna meira eða minna af því, sem
"latti verða til menningarauka, er heimskandi, og gerir þá
hátalaða, gargandi og geðvonda, sem eitthvað þurfa að láta
lll sín lieyra, á meðan glymjandinn gengur, og hafa þá „eyrna-
starfsmenn“ listamennskunnar líka fengið nokkuð af því litla,
st'm ég tel mig vita um afleiðingar verka þeirra í stórum inn-
•óktim þeim hlustendum til handa, sem ég þekki bezt til.
Sönnun kenningarinnar um geðbrigðin ætti að vera nær-
"t'k. Hún er innifalin í skapvonzkublæ ritsmíðar þessarar
s.)alfrar, en hann er aftur tilkominn af hávaða og framhleypni
Veiðskuldunarlausra manna í kringum vanbirga sjóði yfirfá-
heklings allra íslenzkra fátæklinga: ríkisins sjálfs.
l*.n — fyrst fátækt er nefnd — má geta þess einnig, að hér
c 111 sökum mannfæðar of fáir njótendur listar, til þess að tök
Setl á að svara kröfum lítils brots af svo smárri heild.
Allt það, sem birt er, verður að eiga erindi til sem flestra
1 etrra fáu, sem notið geta, að öðrum kosti gerir það framleið-
‘l!1(la sinn hálfu ónýtari sjálfum sér og öðrum eir efni standa
1 • Haraldur Nielsson talaði íslenzku á meðan hér var, þótt
oreskutnaður væri góður, og er það ráðleg kurteisi speki-
’Oonnum — eins þótt spakir séu aðeins að eigin dómi — að
sömu hagsýni. Rétt er að vísu hverjum manni að bera
gæta
fra:
m þann boðskap, er hann veit beztan og frjóastan, en hann