Eimreiðin - 01.09.1960, Blaðsíða 74
258
EIMREIÐIN
Og bjarndýrið vaknaði aí vetrarsvefns
draumi.
um viðburðinn, tryggði sér hlé
og Hliðskjálf í hávöxnu tré.
Síðan lýsir skáldið því, meðal
annars, hvernig Jóni tekst með
miklum erfiðismunum, og af sam-
bærilegri hreysti, að bjarga mikl-
um hluta af skepnum sínum inn í
íveruliús sitt; í annað skjól var ekki
að leita, því að hvergi annars stað-
ar eygði þurrlendis blett, en hús
lians stóð hærra en landið um-
liverfis. Vigfús skáld, bróðir Gutt-
orms, sem er nokkrum árum eldri
og man flóðið vel, hefur enn frem-
ur skrifað um það merkilega grein
í Almanak Ólafs S. Thorgeirssonar
1954.
Þriðji meinvætturinn, sem land-
nemarnir í Nýja Islandi áttu við
að glíma, var skógareldurinn; hon-
um hefur Guttormur einnig lýst á
eftirminnilegan hátt í samnefndu
kvæði í Jóni Austfirðingi, er hefst
á þessa leið:
Á ijarlægðar útkjálka óbyggðir lands
féll askan af brennandi skóg.
Um loftvegu hraðfara reikurinn rann
og rökkri á jörðina sló.
En helbjarmi rauður á valköstum var,
þar viðurinn skrælnaði og dó.
Óslegið tún Jóns og heimili
hans, bjálkahúsið, verða vargi elds-
ins að bráð, og allt annað, er á
vegi hans verður, eins og skáldið
lýsir kröftuglega:
Að liársrótum sviðinn var svörðurinn
þar
og sást ekki standandi teinn,
í öskunnar gráa og glóðheita skafl
allt grafið og þögult sem steinn.
Á klukkustund einni það eldurinn reif>
á ári sem reist liefði ei neinn.
En íslenzkir landnemar í Nýja
íslandi voru ekki einu íslendinga1
vestan liafs, sem háðu hetjuleg3
glímu við hinn volduga vágest, eld'
inn, þegar miklir þurrkar gengtb
þeir, sem bjuggu á flatneskjunni>
liáðu sömu baráttu við sléttueld-
inn. Honum hefur Stephan G. Step-
hansson lýst í samnefndu kvaeðn
hreimmiklu og svipmerktu ;d
hinni sérstæðu myndagnótt hans-
Bifrastir blika, bálflóðsins kvika,
sléttuna læst hafa ljósbaugi kring-
Brennan að bæjum, bithaga, slægjUI11’
Þrengir sinn skínandi skjaldborgar
hring-
Byljirnir feykja, báltungur sleikj-1
hvassar og langar, og land skafa svart-
Grænskógur snarkar, gamallar
bjarkar,
lýsir sem út-viti eldlaufið bjart.
Síðan lýsir skáldið því, livernig
fylkingar „biksvartra búa“, sel11
hraustlega hafa snúizt til vaer1®!
gegn hinum sameiginlega óvini,
eigi þokað honum um fet, en s'
snýst kvæðið hjá Stephani npP
lofsöng um hreinsunarmátt eldsin^
í ádeilu og eggjan til dáða, að ey
liinu feyskna og fúna og undn
jarðveginn með þeim haetti Y1^
komandi vor og nýjan og fegri g10^
ur, en þessi eru lokaorð kvæoi
■ PvðU111'
Hugans á heiðum haust-sinu y j
stingum nú eld í það andlega ^
Hlutverk, að voga hleypa út
kynslóð vor á fyrir komandi vo