Eimreiðin - 01.05.1961, Blaðsíða 102

190
EIMREIÐIN
lands nema að tiltölulega litlu leyti,
svo sem fjárhag hans var komið — og
honum var fullkunnugt um, að þótt
Powell léki rnikill hugur á sögu ís-
lendinga frá hans hendi, sögu, sem
yrði einstætt rit að vísindalegri skarp-
skyggni og mótað af persónulegum töfr-
um hins mikla manns, Jóns Sigurðsson-
ar, þá var honum þó fyrst og fremst í
liug, að gera Jóni fært að vera ekki að-
eins i riti, heldur og á Alþingi liinn
skeleggi og glæsilegi foringi í sjálf-
stæðisbaráttu íslendinga, og má hér
sannarlega skírskota til þessara orða
Powells: „Ég lief ákveðið að sigra Dan-
ina.“ Jón Sigurðsson vissi sig einnig
vinna ómetanlegt starf á vettvangi
sögulegra heimilda. Það er því engan
veginn ólíklegt, að hann liafi hugsað
sem svo, að þótt bókstafnum í samn-
ingi þeirra Powells yrði ekki unnt að
fylgja, yrði því fullnægt, sem meira
væri vert og unt leið þannig að verki
gengið, að fyrr en ella yrði sá draum-
ur velunnara hans og lánardrottins að
veruleika, að saga íslendinga yrði rit-
uð þannig, að öllum, sem þar hefðu
lagt lið - og þá ekki síður íslenzku þjóð-
inni — yrði sagan til verðugs sóma.
Og víst er um það, að sú varð raunin,
að Powell mat svo mikils störf Jóns,
að hann leysti veðböndin af bókasafni
hans, þrátt fyrir það, þótt vonlaust
væri orðið um, að hann fengi frá hon-
um handrit að sögu íslands.
Lúðvík Kristjánsson lítur þannig á,
að höfundur slíkra rita sem Vestlend-
inga og Af slóðum Jóns Sigurðssonar
eigi sem allra minnst að leggja til frá
sjálfunr sér um fram rannsóknarstarf
sitt og rökvísa framsetningu efnisins.
Ekki Jtykir mér ólíklegt, að þetta eigi
sinn þátt í því, að hann hefur, hvorki
í Vestlendingum né þessari seinustu
bók sinni, komið fram sem eins mikill
rithöfundur og hann er rökvís og
skarpskyggn á staðreyndir sögunnar og
staðreyndunum trúr. Hygg ég, að afs'
mikilli einlægni og stundum skapþll| \
sem kemur fram sem undiralda
sagnarinnar í bókum hans, mundi I> ^
nu»>'
,ei»*
um rnega takazt af dugnaði si
Jnautseigju og manndómi að sai»' ^
listrænni stíl þeim liöfuðkostun>»
rit hans eru gædd, án þess að þeir
við það nokkurn hnekki.
Guðm. Gislason Hagnh,u
Einar Ásmundsson: FJÚKA^
LAUF. Almenna bókafélagið f-f11
Það þótti nokkrum tíðinduffl
er Jiað vitnaðist að kunnur hasstar ^
arlögmaður væri að gefa út sína f) ,
Ijóðabók. Ekki af Jtví, að Einar>
mundssyni væri ekki til þess trll‘u,
að geta ort snotur og velkveðin J
hann hefur með ýmsum skrifum slI!
sannað ríka málkennd samfara
stæðum og blæbrigðamiklum stíl- $
vegar hefur hann aldrei fyrr, svo ' . ,
sé, látið það uppi, að hann vse^j.
Jiingum við skáldgyðjuna. Kvaeða g
hans, Fjúkandi lauf, ber því v0tt^,,,
hann er enginn nýgræðingur > fJu j
gerð. Hér er á ferð fullþroska s^t;
sem að vísu er ekki vitað hv°rt
tniklu við sig úr þessu. Og ekkt
ur bók hans neinum straumhv0 ..
í ljóðagerð, hvorki að frumleik > e
tneðferð né formi. Ef dæma aetti 1] ^
út frá því sjónarmiði, að hér vÆrl ^
byrjendaverk að ræða, mundu l,tU'^
góða einkunn. En þó að ljð a n
Einars sé síðborin, virðist hóf11’1 ^ ;
inn hafa mikla og langa J>ja* 1
ljóðagerð.
í bókinni eru 39 kvæði, ntörg
ræn og vel kveðin. Tilkoi»ll,,\|;.
kvæðið er sennilega hið síðasta > vj.
inni, Kveðja lögfræðings til skál g^.
unnar, endurkveðið eftir kvæð> Þ
tone, en ýmis fleiri af lengri kv