Eimreiðin - 01.01.1969, Síða 62
44
ÉlMREimN
gert, er fyrst og fremst fjárhagsatriði. Það er Alþingis að ákveða, hvort
það vill verja Jrví fé, sem Jrað veitir til skólamála og fer stórvaxandi
ár frá ári, til Jress að bæta og auka kennsluna á fræðsluskyldustiginu,
eins og Jrað er nú, sem og gagnlræða-, mennta-, sérskóla- og háskólastigi,
eða hvort Jrað vill verja fé til Jjess að lengja skólaskylduna — eða gera
allt í senn. Skólunum og kennarastéttinni er fátt að vanbúnaði að frarn-
kvænra lengingu fræðsluskyldunnar frá kennslulræðilegu sjónanniði séð.
En Jjað gerir auðvitað nauðsynlegar nýjar skólabyggingar og eykur
rekstrarkostnað skyldunámsskólanna.
Þótt ég liafi talið rétt, að leggja til við AlJjingi, að endurskoðun
allrar sérskólalöggjafarinnar gengi fyrir, hefi ég alltaf gert ráð fyrir
Jjví, að einnig kæmi til endurskoðunar á löggjöfinni unr íræðsluskylduna.
En ég hefi talið, að Jrað ætti ekki og þyrfti ekki að gerast fyrr en tíma-
bært væri að taka lengingu fræðsluskyldunnar á dagskrá. Endurskoðun
löggjafarinnar frá 1946 unr íræðsluskylduna hefur verið undirbúin. Nú,
Jregar lokið er endurskoðun allrar löggjafarinnar um einstaka skóla og
skólastig, tel ég orðið tímabært að leggja franr frumvarp að nýrri löggjöf
unr fræðsluskylduna. Ríkisstjórnin hefur samjrykkt, að slíkt frumvarp
verði lagt fyrir Jretta Jring. Eitt nrerkasta nýmæli Jress verður, að heinrilað
verður að lengja fræðsluskylduna um eitt ár eða í níu ár, Jregar fé er
veitt til Jress á fjárlögum. Þegar Jrað frumvarp hefur verið samjjvkkt,
verður Jrað Aljringis að ákveða nreð fjárveitingu, hvenær lenging skóla-
skyldunnar skidi koma til framkvæmda. Almennur grundvöllur eða
lagarammi væri Jrá fyrir hendi til níu ára fræðsluskyldu.
En Jrótt gildandi rammalöggjöf unr skólakerli og fræðsluskyldu hafi
ekki verið breytt, jafngildir Jrað að sjálfsögðu ekki Jrví, að ekki lrafi
verið gerðar nriklar breytingar á skólastarfinu á fræðsluskyldustiginu
á undanförnum árunr. Þegar skólamálanefndin, sem ég gat unr áðan og
skipuð var 1958, skilaði áliti 1959 og taldi ekki þörf grundvallarbreyting-
ar á lögunum um skólakerfi og fræðsluskyldu, en gerði hins vegar ýnrsar
tillögur unr breytingar á franrkvænrd fræðsluskyldunnar, var lögð höfuð-
áherzla á að endurskoða námsskrána fyrir allt skólaskyldustigið. Var
Jrví verki lokið 1960 og gefin út ný námsskrá fyrir öll börn og alla
unglinga á skólaskyldualdri. Hefur Jressi nýja nánrsskrá snrám saman
verið að koma til framkvæmda á undanförnum árunr. Ég lrygg að ólrætt
sé að segja, að Jrað sé skoðun yfirgnæfandi nreiri hluta skólanranna nú
á tínrum, að ekki eigi að gera gjörbreytingar á skipulagi skóla og skóla-
starfi á nokkurra ára fresti, heldur eigi skólastarfið og skólaskipulagið
að taka stöðugunr breytingunr, jafnhliða Jreinr breytingunr, sem verða
í þjóðfélaginu ár frá ári, á svo að segja öllunr sviðunr, nreð breyttri
tækni í atvinnugreinum, með flutningi fólks úr dreifbýli í Jréttbýli, með
breyttri Jrekkingu og breyttu lífsviðhorfi. Það er Jress vegna í raun og