Eimreiðin - 01.01.1969, Síða 67

ÍSLENZK SKÓLALÖGGJÖF Ofí SKÓLASTARF
49
Um kostnaðarauka af þeirri skipan, sem frumvarpið gerir ráð fyrir,
er ekki rætt í greinargerð nefndarinnar. Ýmis nýmæli frumvarps-
ins eru og þannig vaxin, að mjög torvelt er að segja fyrir um, hvaða
breytingar á kostnaði jtau muni hafa í för með sér. A það einkunr við
um þá breytingu, sem frumvarpið gerir ráð fyrir á kennsluháttum
skólanna, rýmkun deildaskiptingar og upptöku valgreina. Hér munu
ýmis framkvæmdaatriði varða miklu um tilkostnað. Gera verður ráð
fyrr, að settar verði reglur um lágmarksfjölda nemenda til þess að
kennslu verði haldið uppi í valgrein. Einnig kann fækkun sameigin-
legra skyldugreina jafnvel að leiða til sparnaðar kennslukostnaðar í viss-
um tilvikum. Verkaskipting mill skóla kemur og til greina, sem leið
til þess að geta veitt kost á ljiilbreytilegum námsbrautum með hag-
kvæmari nýting kennslukrafta. Ljóst er, að hin nýja skipan mun
krefjast mikils skipulagsstarfs, en fyrirfram er ekki auðsætt, að hún
muni óhjákvæmilega hal'a mikla kostnaðaraukningu í för með sér.
Ég gat þess áðan, að þegar væru í enstöku menntaskólum hafnar til-
raunir með margbreyttari deildaskiptingu en ráð er gert fyrir í gild-
andi lögum. Að því er starfslið skólanna varðar, gerir frumvarpið að
vísu ráð fyrir, að lögfest verði ýmis störf, sem ekki eru liltekin í gild-
andi lögurn. Hins vegar er að verulegu leyti um að ræða störf, sem
þegar eru unnin af kennurum gegn sérstakri greiðslu eða afslætti í
kennsluskyldu, Jrótt misjafnt sé eftir skólum. Vafalaust mundi lögfest-
ing frumvarpsins leiða til einhvers kostnaðarauka á Jressu sviði. Til
töluverðs kostnaðarauka horfir Jrað, að gert er ráð fyrr, að hver
menntaskólakennari eigi a. m. k. á 5 ára fresti kost á að sækja, sér að
kostnaðarlaus, námskeið í aðalkennslugrein sinni. Hér yrði væntanlega
ýmist um að ræða beint námskeiðshald eða styrki til að sækja, námskeið
erlendis. Þá ber og að geta ákvæðis um orlof handa kennurum, sem
vilja afla sér fullgildrar menntunar, en gert er ráð fyrir, að Jteir haldi
á meðan launum að einhverju leyti, ef ekki koma aðrir styrkir til.
Að því er húsrými og tækjabúnað varðar, er öllu fremur um það
að ræða, að frumvarpið miði að því að tryggja, að fullnægt verði þeim
kröfum, sem þegar eru gerðar í sambandi við nýjar byggingar fyrir
menntaskóla, en að fitjað sé hér upp á kostnaðarsömum nýmælum.
Ég hef verið og er þeirrar skoðunar, að stúdentsaldur sé hér á landi
of hár, Jr.e. að nemendur ættu að geta byrjað menntaskólanám einu ári
fyrr en þeir nú gera og þá háskólanám sömuleiðis einu ári fyrr en nú
á sér stað. í gildandi lögurn segir, að lágmarksaldur til inngöngu í
menntaskóla sé 16 ár. Frá þessu ákvæði hefur hins vegar verið vikið í
reynd, þegar nauðsynlegt hefur verið talið, en skipulag barna- og mið-
skólanámsins er þó við Jtað miðað, að menn hefji ekki menntaskóla-
nám fyrr en við 16 ára aldur, og á Jrví byggist ákvæði núgildandi
4